ضرورت اولویت اول بودن آموزش وپرورش درکشور
سودابه شمس الاحراری
آموزش وپرورش از جمله نهادها وسازمان های حساس ومهمی است که از سوی صاحبنظران وکارشناسان عرصه های علوم اجتماعی وعلوم انسانی،بستر اصلی وبه نوعی،موتور توسعه،پیشرفت وشکوفایی هرکشورقلمداد می شود.بدون استثناء،همه متفکران واندیشمندان بزرگ وتاریخساز دنیای معاصر،داشتن نظام آموزش وپرورش قوی،پویاوهدفدارراازجمله شاخصه های اصلی جوامع زنده،رو به توسعه وسعادتمند برای هر کشور می دانند.کشورهای پیشرفته وپیشرو جهان همچون ژاپن،چین،فرانسه،انگلیس و…همچنین رهبران ومسئولان جوامع توسعه یافته دیگری مانند کره،هند وبرزیل به صراحت بارها اعلام کرده اند که توسعه وپیشرفت خود رامدیون داشتن نظام آموزشی سالم،پرباروانعطاف پذیر می دانند وتاکید دارند که امکان ندارد کشوری بدون توجه جدی وهمه جانبه به نهاد آموزش وپرورش وسرمایه گذاری مادی ومعنوی درعرصه تعلیم وتربیت بتواند پیشرفت،رشد وتوسعه جامع درهمه عرصه ها را شاهد باشد.
امروزه،یکی از اهداف آموزش وپرورش،آموزش زندگی به دانش آموزان عنوان می شود.بدین خاطر،همه کشورهاسعی می کنند که سازمان ونهاد آموزش وپرورش را از نظر برنامهریزی ، اختصاص بودجه واعتباروبسیج امکانات کمی وکیفی جامعه،اولویت اول نظام اجرایی کشور خود قراردهند،چون معتقد هستند با کار وتلاش بی وقفه برای بالندگی آموزش وپرورش وتوجه به تربیت نسلی آگاه،متعهد ومسئول،فتح آینده را تضمین کرده اند.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی وطی ۳۰ سال گذشته،دردولت های مختلف،متولیان ومسئولین مختلف،طرح هاوبرنامه ها واقدامات بسیاری را برای تغییر،اصلاح ودگرگونی کلی وجزیی نظام آموزش وپرورش طراحی واجراکرده اند که حتی برخی از آنان،با ادعای تغییر بنیادین نظام آموزش وپرورش همراه بود،ولی پس از کش وقوس های فراوان و تجربه های متعددی که برای اصلاح نظام آموزش وپرورش چه از نظرساختار وچه از نظرمحتوایی وکیفی صورت گرفت؛آموزش وپرورش باز هویت اسلامی،ملی وانقلابی لازم را برای تربیت دانش آموزان به عنوان آینده سازان میهن اسلامی پیدانکرد واین نهاد سرنوشت ساز درمیان انبوهی از مشکلات ساختاری،محتوایی،برنامه ای واعتباری-مالی همچنان به دست وپازدن ادامه داد .
ازسال ۱۳۸۶ ،نخستین اقدام جدی واساسی برای تحول بنیادین درنظام آموزش وپرورش کلید خورد وبا موافقت رییس جمهوری وتصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی،وزارت آموزش وپرورش موظف به تهیه وتدوین وتولید یک سند ملی تحت عنوان سند تحول بنیادین آموزش وپرورش شد. دراین راستا،چند صد نفرازکارشناسان،صاحبنظران وپژوهشگران برجسته وقوی دردانشگاه وحوزه،کارتولید سند تحول بنیادین را آغاز کردند ودرنهایت،پس از چند سال(سال ۹۰ )طرح نهایی تهیه وبه تصویب شورای عالی آموزش وپرورش وهمچنین شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید وتوسط رییس جمهور برای اجرا به وزارت آموزش وپرورش ابلاغ شد.از سال ۱۳۹۰ تا کنون،تلاش ها واقدامات مختلف ومتنوعی برای اجرای مفاد سند تحول انجام شده است تا سند ملی آموزش وپرورش به عنوان یکی از اسناد کلیدی ومادر درکشور،بتواند نظام تعلیم وتربیت رابراساس مسیرتعیین شده درسند از هر نظر متحول کرده وزمینه تحقق” مدرسه متعالی”،رسیدن به” حیات طیبه” برای دانش آموزان وتبدیل آموزش وپرورش به یک” نهاد فرهنگی-تربیتی”را فراهم سازد .
طی چهارسال گذشته، ملزومات وتمهیدات مهم برای اجرای سند تحول با تلاش شبانه روزی دها وصدها پژوهشگر،کارشناس ونیروهای اجرایی دلسوز وعلاقه مند فراهم شده وکارتغییر
– هرچندباقدریشتابزدگی
-باتغییر ساختار واجرای نظام جدید”۶ .۳ .۳ “
دردوره های مختلف تحصیلی آغازشده است.اکنون نظام آموزشی ما دارای مقطع تحصیلی ۶ ساله ابتدایی ومقطع تحصیلی ۶ ساله متوسطه(شامل دوره های ۳ ساله متوسطه اول ودوم)است.البته به نظربسیاری از صاحبنظران،تغییرساختار نظام آموزشی باید دیرترو پس ازآماده سازی وانجام تغییرات لازم کمی وکیفی دربرنامه های درسی،تکنولوژی آموزشی،تالیف کتاب های درسی،جذب وتربیت معلم،توسعه فضاهای آموزشی واز همه مهم ترتعیین تکلیف مسائل مالی،اعتباری واقتصاد آموزش وپرورش صورت می گرفت.
امروزدرهمه جامعه بویژه دربخش های مختلف آموزش وپرورش،سخن از اجرای درست،کامل وبه موقع سند تحول بنیادین است ومسئولان ومتولیان اجرایی آموزش وپرورش با حمایت وکمک معلمان دلسوز وهمراهی اولیای دانش آموزان قصد دارند برنامه ها وراهکارهای مشخص شده سند را دربخش های مختلف،اجرایی کنندهرچند با مشکلات وموانع فرهنگی،اجتماعی واقتصادی بسیاری مواجه هستند.
ضرورت اعتقاد وایمان کامل دولتمردان به امکان اجرای به موقع مفاد سند،همدلی وهمراهی نیروهای بدنه آموزش وپرورش بویژه معلمان،تامین اعتبار وبودجه کافی ومناسب،همکاری وهمراهی همه نهادهای علمی،فرهنگی،اجتماعی واقتصادی کشور باوزارت آموزش وپرورش برای اجرا وتحقق مفاد سند تحول،عوامل مهمی هستند که نبود هریک ازآنها،ممکن است مانع اجرای بهینه،به موقع وکامل سند تحول بنیادین آموزش وپرورش
-که بارها از سوی مقام معظم رهبری ودیگربزرگان نظام مورد تایید وحمایت قرارگرفته است- بشود. به نظرمی رسد گام مهم واساسی برای مجموعه نظام وهمه مسئولین اجرایی این باشد که نه درحرف،بلکه درعمل،وبرای تضمین آینده کشور،آموزش وپرورش برای نخستین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی،اولویت اول کشور قرارگیرد تااین نهاد به بزرگ ترین هدف خود یعنی”کنش آموزی”به جای”دانش آموزی”دست یابد.