تلفن همراه؛ فرصت یا تهدید؟
امروزه یکی از ابزارهای فناوری که شاید بیش از چیزهای دیگر مورد توجه دانشآموزان قرار گرفته، تلفن همراه یا همان موبایل است.
این روزها در کیف بسیاری از دانشآموزان در کنار مداد و کتاب و دفتر، شاید خیلی راحت بتوان یک گوشی تلفن همراه هم پیدا کرد. دلایل گرایش به این وسیله در بین نوجوانان متعدد است.
از آن جمله میتوان به کوچکی و قابل حمل بودن، وجود ابزارهای مختلف مثل دوربین، پخش موسیقی، بازی و … در آن، و برقراری ارتباط از راههای بسیار آسان مانند پیام کوتاه اشاره کرد.
در مقالهای که در مجله آموزشی رشد، منتشر شده، آمده است: در بسیاری از کشورهای جهان هنوز بر سر آزادی یا ممنوعیت استفاده از تلفن همراه در مدارس، اتفاق نظر وجود ندارد.
در بعضی کشورها به دلیل اختلال یادگیری در کلاس، تقلب در امتحانات و نیز سهولت رد و بدل کردن انواع فایلها، استفاده از آن در مدارس ممنوع اعلام شده، اما در برخی کشورهای دیگر به کار بردن این گوشیها با رعایت بعضی ضوابط و قوانین آزاد است.
برای مثال در یکی از مدارس آمریکا در ایالت مونتایری در کارولینای شمالی، قوانین و آداب استفاده از تلفن همراه توسط مربیان مقاطع مختلف آموزش داده میشود.
مسئولان مدرسه معتقدند که به دلیل فراگیر شدن تلفن همراه و علاقه بسیاری از دانشآموزان به استفاده از آن، باید به جای ممنوعیت، شیوههای درست و جنبههای کاربردی استفاده از آن را به دانشآموزان آموخت.
از آنجا که استفاده از تلفن همراه به طرز وسیعی در میان قشر نوجوان و جوان طرفدار دارد و کاربردهای مختلف آن برای این قشر بسیار جذاب است، میتوان از آن به عنوان یک فرصت و ابزاری برای آموزش نیز استفاده کرد. گاه جذابیت استفاده از این نوع ابزارها باعث علاقه دانش آموزان به درس یا تمرین بیشتر در آن زمینه میشود.
اما همواره باید در نظر داشت که تلفن همراه به دلیل برخی قابلیتها و ویژگیها- که در بالا ذکر شد- ممکن است مشکلاتی را هم در مدارس ایجاد کند.
بنابراین استفاده از آن باید با نظارت دقیق معلم با مسئولان مدرسه و با توجه به قوانین صورت گیرد.
چگونه میتوان از تلفن همراه برای آموزش نوجوانان استفاده کرد؟
پیام کوتاهSMS
پیام کوتاه به دلیل سرعت و سادگی انتقال پیام، یکی از پرکاربردترین امکانات تلفن همراه است که در امور آموزش نوجوانان نیز به شیوههای مختلف میتوان از آن کمک گرفت. بعضی از این نوع کاربردها شامل موارد زیر است:
*ارتباط مداوم و مستمر با دانش آموزان: هنگامی که معلم در خارج از مدرسه، با دانشآموزان در تماس است، علاوه بر پیگیری وضع درس و تکالیف، میتواند شناخت بهتری از او پیدا کند و ارتباط عاطفی قویتری با او برقرار سازد در بسیاری از موارد، وجود چنین ارتباطی، خیلی از مشکلات درسی و غیردرسی دانش آموز را برطرف میکند.
*انجام تمرینهای کوتاه در منزل: معلم میتواند بسته به محتوای درس خود، تعدادی تمرینهای چند گزینهای یا پاسخ کوتاه را برای دانشآموزان بفرستد و از آنها بخواهد که در مدت زمان کوتاهی پاسخ آن را از طریق پیام کوتاه ارسال کنند.
*اطلاع رسانی به دانش آموزان در مواقع خاص: گاهی برای اجرای موثرتر طرح درس، لازم است که دانشآموز کتاب یا وسایل دیگری را در روز بعد حتما همراه داشته باشد.
یکی از بهترین و سریعترین راههای اطلاعرسانی و یادآوری این گونه موارد به دانشآموزان از طریق پیام کوتاه است.همچنین میتوان تغییرات احتمالی برنامه درسی یا برنامه امتحانات را از این طریق به اطلاع آنها رساند.
*ارتباط با والدین: یک راه سریع و بسیار موثر برای ارتباط با اولیای دانش آموزان، استفاده از سامانه پیام کوتاه است. از این طریق میتوان والدین را به راحتی در جریان چگونگی پیشرفت تحصیلی و نمرات فرزندشان قرارداد یا از علل مشکلات احتمالی دانش آموز مطلع شد. همچنین میتوان زمان جلسات با اولیا را نیز از همین طریق به آنها اطلاع داد.
ابزارهایی برای سازماندهی و نظم در برنامهها
*تقویم: دانش آموز میتواند برنامههای هر ماه را روی تقویم گوشی تلفن همراهش ذخیره کند تا در زمان سررسید آن در روز مشخص، به او یادآوری شود.
این برنامهها میتواند شامل امتحانات مستمر، بازدیدها، مناسبتها و غیره باشد.
*کرونومتر: استفاد از کرونومترهایی که روی بیشتر گوشیها وجود دارد، در موارد مختلف ممکن است به دانش آموز کمک کند. مواردی مانند انجام تمرین در مدت زمان مشخص، ارائه مطلب شفاهی در وقت تعیین شده، زمان گرفتن در هنگام انجام آزمایشهای علمی و غیره
اتصال به اینترنت
دربعضی مدارس ممکن است کامپیوتر به تعداد دانشآموزان وجود نداشته باشد، یا سایت مدرسه در همه ساعتها آماده سرویسدهی به آنها نباشد.
یکی از راهحلهای مناسب برای این مشکل،استفاده از تلفن همراه توسط دانش آموزان برای اتصال به اینترنت و کار با سایتهای آموزشی مشخص شده توسط معلم است.
ابزارهای چند رسانهای
*دوربین: استفاده از دوربین موبایل به دلیل سهولت و سرعت فرستادن تصاویر برای معلم یا سایر دانشآموزان از طریق بلوتوث یا MMS یا قراردادن آن در اینترنت، میتواند باعث بهبود کیفیت آموزش شود.
مثلاً در آزمایشگاه علوم، دانش آموزان میتوانند در هنگام آزمایش یا بلافاصله پس از پایان آن، از کار خود عکس یا فیلم تهیه کنند و با ارسال آن برای معلم، او را در جریان روند یا نتیجه آزمایش خود قرار دهند.
معلم نیز میتواند در همان زمان، تصاویر را از گوشی خود روی وبلاگ یا وبگاه مدرسه قرار دهد تا دانش آموزانی که احتمالاً در آن جلسه حضور نداشتهاند؛ در مدت زمان کوتاهی از آن مطلع شوند.
*ضبط صدا: بعضی از دانشآموزان به دلایل گوناگون در طول مدت کلاس، درس را کاملاً یاد نمیگیرند و به دلیل محدودیت زمانی امکان، تدریس مجددنیز برای آنها وجود ندارد. استفاده از گوشی تلفن همراه برای ضبط صدای معلم و گوش کردن مجددا آن در منزل میتواند برای این دانشآموزان بسیار سودمند باشد.
*منابع:
۱- http://media.wiley.com
/product-data/excerpt/77/11180768/1801118076877-.pdf
۲- http://www.ecell.ir
/other-news/002065.php
سپیده شهیدی
خیلی خوب بود