تفرد انسان از منظر ژان ژاک روسو
تفرد انسان از منظر ژان ژاک روسو
🔹ژان ژاک روسو فیلسوف فرانسوی میگفت آموزش و پروش باید به هر انسانی یاد بدهد که چگونه به تفرّد خودش جامۀ عمل بپوشاند؛ آزادسازی فرد از مانند دیگران بودن، رهاییبخشی فرد از همرنگی با جماعت یعنی یاد بدهیم به فرد که برود سراغ کار خاصی که هستی به دوشش گذاشته است. این مطلب یک سری مقدماتی نیاز دارد که عرض میکنم.
🔹از قدیمالایام هم فیلسوفان و هم عارفان بر یک نکتهای تأکید میکردند: که هیچ دو چیزی عین هم نیستند، نمیتوانید دو برگ یا دو گل پیدا کنید که عین هم باشند. فیلسوفان با یک سلسله قواعد فلسفی میگفتند و عرفا هم با راه دیگری میگفتند که لا تکرار فیالتجلی یعنی خدا دوبار یک جلوه نمیکند و چون هر موجودی را یکی از جلوههای خدا میدانستند میگفتند خدا هیچ لباسی را دوبار نمیپوشد. در قالب هر پدیدهای جلوه کرد فقط یکبار جلوه میکند و هر چقدر دو پدیده شبیه باشند باز فرق میکنند.
🔹در این جا به این موضوعات و قواعد کلی که در فلسفه و عرفان گفته میشود کاری نداریم. در عالم انسانی این سخن به طریق اولی مصداق دارد یعنی هیچ دو انسانی یکسان نیستند هر انسانی یک ویژگیهایی دارد که از لحاظ آن ویژگیها بیهمتاست در طول تاریخ هستی، و نه فقط تاریخ فرهنگ بشری یا تاریخ حیات بشری. هر کدام از ما نمونه نداریم و یک بار در هستی ظهور میکنیم. به این میگویند وجه بیهمتای انسان. به این معنا همه بیهمتا و بیتا و بینظیریم. دکترملکیان
_______________
↩️ کانال مقاله ها 👇