یکی از مهم‌ترین دغدغه‌هایی که در مدارس به آن پاسخ داده نمی‌شود، قراردادن دانش آموزان از کودکی تا ابتدای جوان در یک نظام تربیتی است که حداقل اصول زندگی شخصی و اجتماعی در این نظام آموزشی-تربیتی بر اساس استانداردهای معمول آموخته شود؛ حداقل هایی که آداب معاشرت یکی از کوچک‌ترین آنها است و متاسفانه بدیهی‌ترین این آموزش‌ها نیز از زمان پایه گذاری سیستم آموزشی کشور، تعریف نشده است.
به گزارش «تابناک»، پس از انتشار مطلب روز گذشته «تابناک» پیرامون نحوه برخورد مناسب شهروندان با آثار تاریخی و میراث فرهنگی کشورمان، یکی از مهم ترین موارد مورد تاکید خوانندگان، فقدان سیستم آموزشی است که بدیهیات نحوه برخورد با این آثار فرهنگی همچون عدم تماس با چنین آثاری را متذکر شده باشد، با این حال چنین آموزش هایی تنها درس فرهنگی نیست که در میان دروس دوره ابتدایی، راهنمایی و متوسطه جایش خالی است.
به عنوان نمونه حتی آموزش هایی بدیهی تر از حفاظت از میراث فرهنگی نیز در دروس قرار دارد و من باب مثال حتی درسی برای حفاظت از محیط زیست نیز در میان دروس نیست. باز هم می توان عقب تر رفت و حتی درباره آداب معاشرت نیز چنین خلاء آموزشی وجود دارد و یک سلسله اصول و جزئیات درباره نوع برخورد با اقشار مختلف در اجتماع، گفت و گوی دو نفره، گفت و گو در جمع، طرز نشستن در محافل مختلف، آداب سفر و نظایر اینها نیز در میان دروس آموزشی نیست.
به اینها می‌توانید حتی قوانین کلیدی و شهروندی که هر شهروندی در طول عمر نیازمند یادگاری آن است را نیز می توان افزود و ساده تر از آن، حتی قانون اساسی به عنوان بخشی از یکی از کتب درسی به عنوان حقوق اساسی هر ایرانی آموزش داده نمی شود و هیچ کودک ایرانی مکلف به حفظ بخش اعظمی از قانون اساسی به عنوان مهم ترین قانون کشورش نیز نیست، چه رسد به قوانین شهروندی نظیر بخش های مهم قانون آپارتمان نشینی و حتی برخی از آپارتمان نشینان نمیدانند قانونی برای آپارتمان نشینی وجود دارد!
حتی می توان باز هم عقب تر رفت و یادآور شد که حتی مسائلی همچون آداب غذا خوردن (چگونگی نشستن، ترتیب به دست گرفتن قاشق، چنگال، چاقو، ریتم خوردن و…)، آداب راه رفتن، آداب بهداشت شخصی و … نیز در قالب دروس عملی به دانش آموزان آموزش داده نمی شود و این شاید آموزش هایی باشد که می بایست توسط معلمان تربیتی مطابق با دروس مشخص یک کتاب که جنبه دفعی نیز نداشته باشد و جذابیت های خاص خود را در پی داشته باشد، به دانش آموزان آموزش داده شود.
متاسفانه سطح بهداشت سرویسهای بهداشتی بسیاری از مدارس و اماکن عمومی و کفش های با ساییدگی از یک سو و بیماریهای گوارشی در سنین نه چندان بالای دانش آموزان دیروز این واقعیت تلخ را یادآوری می کند که بسیاری از خانواده ها تصور می کنند چنین آموزش هایی باید توسط شخص به صورت غریزی و چشمی فراگرفته شود و ضرورتی برای آموزش صحیح راه رفتن، غذا خوردن و رعایت بهداشت نمی دانند یا اصول خود در رعایت برخی از این موارد با اشکالاتی مواجهند و مدارس نیز چنین آموزش هایی را تکلیف خانواده ها می پندارند و در این زمینه مسئولتی متوجه خود نمی دانند.
هرچند نقش صداوسیما و دیگر نهادهای فرهنگی در این آموزش ها غیرقابل انکار است و انتظار می رفته و می رود که چنین آموزش‌هایی در قالب برنامه های آموزشی به طور مستقیم و در قالب برنامه های سرگرمی نظیر فیلم‌ها و سریال‌ها به طور غیرمستقیم آموزش داده شود.
با این حال انتظار اصلی از وزارت آموزش و پرورش است که این مجموعه دروس در قالب کتابی به دانش آموزان عرضه شود و یک دانش آموز پس از پایان دوره متوسطه به حداقل های اینچنینی تسلط داشته باشد؛ کتابی که تحت عنوان «مهارت های زندگی» می تواند طبع شود و قطعاً پرکاربردترین کتاب برای فرزندان ایران خواهد بود. بی‌شک چنین آموزش‌هایی، بخش وسیعی از فرهنگ‌سازی را که سالیانه میلیاردها تومان صورت می‌پذیرد، به طور کامل برطرف خواهد شد.
تابناک ۵ اردیبهشت ۱۳۹۲
