جامعهفرهنگ عمومی

چند توصیه کاربردی برای مواجهه مؤثرتر جامعه با وضعیت پساکرونایی

انجمن ایرانی اخلاق در علوم فناوری بنا به وظیفه علمی و اخلاقی در حد توان خود تلاش می‌کند به بررسی وضعیت پساکرونایی پرداخته و نهادهای علمی، حرفه‌ای، تخصصی، مدنی و حاکمیتی و عموم شهروندان را به تامل و مشارکت مؤثر در این امر دعوت می‌کند:
۱- جهان پساکرونایی، مثل جهان کرونایی و جهان پیشاکرونایی برای غلبه بر دشواری‌های ناشناخته فزاینده و مخاطره‌آمیز نیازمند فهم اخلاقی و کنش اخلاقی در همه عرصه‌های زندگی فردی و اجتماعی است.
۲- ویروس کووید-۱۹ پدیده‌ای «نوظهور» و «عالمگیر» است، این ۲جنبه در شتابدهی به دامنه‌ها و گستره‌های شیوع آن و تسری به همه عرصه‌های معرفتی، ذهنی، زیستی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی سخت تأثیرگذار بوده و هست و قلمرو اخلاق در علوم و فناوری را هم در برگرفته و می‌گیرد، وظیفه عالمان، محققان و اندیشمندان است که هم تهدیدهای جدید اخلاقی و هم زمینه‌های مساعد برای تقویت بنیان‌های اخلاقی را در این زمینه باز شناسند و به تناسب آنها به تبیین و تدوین چارچوبها و دستورالعمل‌های جدید اخلاق در علوم و فناوری بپردازند.
۳- الزامات اخلاقی ایجاب می‌کند در شرایطی که هنوز دامنه مجهولات بشر درباره کرونا و ابعاد آن فراتر از معلومات اوست، تلاش شود تا هیچ «علمی» به‌جای «علم» و هیچ «منفعت شخصی و گروهی» به جای «منافع عمومی و انسانی» ننشیند.
۴- الزامات سازگاری زندگی با پدیده کرونا و تعلیق و تضعیف روابط اجتماعی برخی ابعاد وجود انسان را برجسته کرده است: احساس تنهایی، اضطراب‌های فراگیر و هراس از آینده از این جمله است، اخلاقا باید به این مسائل و مواردی از این دست در همه زمینه‌ها اهتمام ورزید.
۵- ادامه همه‌گیری عوارض کرونایی و ضرورت توجه به طبقاتی بودن و تبعیض آمیزشدن زیستن‌های کرونایی را بیشتر کرده است، مبانی اخلاقی ایجاب می‌کند که جامعه و نظام حاکمیتی آن بیش از گذشته نسبت به زندگی فرودستان و گروه‌های ضعیف اجتماعی و اقتصادی حساس باشند.
۶- جامعه پساکرونایی بیش از گذشته نیازمند اخلاق مدارا، گذشت، گفت‌وگو، اعتماد، همبستگی و امید است، در این شرایط ترمیم «سرمایه اجتماعی» و مقابله با روندهای گسیخته‌ساز در همه زمینه‌ها ضرورت دارد.
۷- برای عبور از بحران‌ها و وضعیت‌های نامعلوم، جامعه و حکمروایی به مشارکت همگان در شناخت مسائل و حل و فصل آنها دارد، مهم‌ترین اصل اخلاقی مقدم این مهم، صداقت و راستگویی است، هیچ عاملی برای حفظ آرامش جامعه تأثیرگذارتر از راست گفتن و درست عمل کردن نیست. در این شرایط باید به تقویت نهادهای «درستی‌سنج» علمی و اجتماعی کوشید.
۸- جامعه کنونی و آینده در کنار مخاطرات و تهدیدهایی که با آنها روبه‌روست فرصت‌ها و ظرفیت‌های جدیدی نیز دارد. بنا به احکام روشن اخلاقی در این شرایط و در آینده باید بیشتر نگاه علمی را تقویت کرد و از همه فناوری‌های مؤثر بهره برد.
۹- ضرورت‌های اخلاقی فراتر از فهم و کنش‌های فردی است، باید در شرایط دشوار و بحرانی بیشتر به اخلاقی کردن رفتارهای نهادی، مناسبات مدنی و اصلاح رویکردها و فرایندهای حکمروایی پرداخت. جامعه کرونایی و پساکرونایی نیازمند تقویت بنیان‌های نیک‌اندیشی، دیگردوستی، خیرخواهی مؤثر و همبستگی اجتماعی در همه سطوح شهروندی، مدنی و حاکمیتی است.
۱۰- بیانیه تهران کنگره بین‌المللی اخلاق در علوم و فناوری که به دعوت این انجمن در آذر۱۳۹۶ تشکیل شد، ضرورت اهتمام بنیادین به مقوله «اخلاق برای همه و علم برای توسعه» ۱۰رهیافت را برای پرداختن به مسائل بنیادین اخلاق در حوزه‌های علوم و فناوری و فرهنگ و جامعه مطرح کرده است که امروز این انجمن توجه مجدد به آنها را ضروری و مفید می‌داند. امید آنکه نهادهای علمی، مدنی و حاکمیتی در شرایط پیش‌رو و وضعیت پساکرونایی در این زمینه افق‌های نور و امیدبخش بگشایند.

کانال مقاله ها 🌺 @eduarticle

Mahmoud Hosseini

من یک معلم هستم. سال ۱۳۸۸ بازنشسته شد‌ه‌ام. با توجه به علاقه فراوان درزمینه فعالیتهای آموزشی و فرهنگی واستفاده از تجربه های دیگران و نیز انتقال تجربه‌های شخصی خودپیرامون اینگونه مسایل درمهر ماه ۱۳۸۸ وبلاگ بانک مقالات آموزشی وفرهنگی را به آدرس www.mh1342.blogfa.com   راه‌اندازی نمودم. خوشبختانه وبلاگ با استقبال خوبی مواجه شد و درهمین راستا به صورت مستقل سایت خود را نیز با آدرس http://www.eduarticle.me فعال نمودم. اکنون سایت با امکانات بیشتر و طراحی زیباتر دردسترس مراجعه کنندگان قرار گرفته است. قابل ذکر است کلیه مطالب و مقالات ارایه شده در این سایت الزاما مورد تایید نمی‌باشدو تمام مسؤولیت آن به عهده نویسندگان آنها است.استفاده ازیادداشتها و مقالات شخصی و اختصاصی سایت با ذکرمنبع بلامانع است.مطالبی که در صفحه نخست مشاهده می‌کنید مطالبی است که روزانه به سایت اضافه می گردد برای دیدن مطالب مورد نظر به فهرست اصلی ،کلید واژه‌های پایین مطلبها و موتور جستجو سایت مراجعه بفرمایید.مراجعه کنندگان عزیز در صورت تمایل می توانند مقالات و نوشته های خود را ارسال تا با کمال افتخار به نام خودشان ثبت گردد. ممکن است نام نویسندگان و منابع  بعضی از مقاله ها سهوا از قلم افتاده باشد که قبلا عذر خواهی می‌نمایم .در ضمن باید ازهمراهی همکار فرهنگی خانم وحیده وحدتی کمال تشکر را داشته باشم.        منتظرنظرات وپیشنهادهای سازنده شما هستم. 

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

دکمه بازگشت به بالا