درباره کتابهای درسی و کمک درسی

ریاضی ورزی

زمانی که یک دانش آموز دبیرستانی بودم تصور درستی از ریاضیات نداشتم و گمان می کردم یا ریاضیات را دوست ندارم یا آنچه در دروس ریاضی خود قابل دوست داشتن یافته ام چیزی است که به طور منطقی نباید ریاضیات نامیده شود. 
این در حالی بود که من حتی از منطق نیز چیز زیادی نمی دانستم و اصطلاح به طور منطقی را براساس شنیده هایم در گفتارم به کار می بردم و در اندیشه ام می پنداشتم ؛ اما پس از آن که ریاضیات به طور رسمی وارد زندگی ام شد و ریه تفکرم از اکسیژن وجود آن پر گردید، دریافتم ریاضیات همه آن چیزی است که مدتها در پی اش بودم و حتی بیشتر از آن ، همه آنچه می جستم بی شک در ریاضیات وجود دارد.
آنچه برایم بغرنج و ناملموس می نمود و به اشتباه به عنوان ریاضی می شناختم تنها تصویری کمرنگ از حقایق هزارتوی ریاضیات بود و بتدریج که با مباحث مختلف آن آشنا می شدم به تجربه درمی یافتم که حتی روزمره ترین مسائل ساده زندگی نیز بی ارتباط با ریاضی نیست.
برای آن که سرگشتگی مرا در اولین برخورد با اقیانوس ژرف ریاضی تصور کنید اجازه دهید به طور مختصر به گستردگی ریاضیات به عنوان موجودی مجرد اشاره کنم.
این البته کاری بسیار دشوار است و اگر طبقه بندی مناسبی وجود نداشته باشد، شرح این گستردگی تقریبا ناممکن می نماید. خوشبختانه ریاضیدان ها روش مناسبی برای تقسیم بندی ریاضیات ابداع کرده اند که کار مرا آسان می کند. این تقسیم بندی به رده بندی موضوعی ریاضیات معروف است.
در این رده بندی ، شاخه ای از ریاضیات مانند منطق ، نظریه اعداد، جبر خطی ، نظریه گراف ، هندسه ، توپولوژی ، کاربرد ریاضیات در رایانه ، کاربرد ریاضیات در پزشکی ، کاربرد ریاضیات در زیست شناسی و شاخه هایی از این قبیل با یک عدد مشخص می شوند. 

 

مثلا ۱۱یعنی نظریه اعداد و این قراردادی است که مورد قبول همه ریاضیدان هاست. به طور کلی حدود ۷۰شاخه در ریاضیات وجود دارد که از ۰۰شروع و به ۹۹ختم می شود؛ البته برخی شماره ها مانند ۰۲و ۰۴خالی هستند و در صورت افزوده شدن شاخه ای جدید، نامی به خود می گیرند.
این شماره ها بر حسب درجه محض و کاربری مرتب شده اند. به عبارت دیگر اگر موضوعی مختصر و به اصطلاح مجردتر باشد شماره کوچکتری به خود می گیرد.
در این میان ، هندسه شماره میانی عینی ۵۱را به خود اختصاص داده است ، چون از طرفی هندسه شاخه ای محض در ریاضیات است که اشیای مورد بحث در آن مانند مثلث ، دایره ، مربع و غیره در ذهن ساخته می شوند و از طرف دیگر یک مهندس می تواند هندسه را به کار برد.
هر یک از این شاخه ها زیرشاخه هایی دارند که با یک حرف انگلیسی مشخص می شوند؛ مثلا 11Dبخشی در نظریه اعداد موسوم به معادله های سیاله است. هر یک از این زیرشاخه ها خود دارای زیر زیرشاخه هایی هستند که مجددا با یک عدد بین ۰۰و ۹۹مشخص می شوند؛ مثلا 11D04زیرشاخه ای از زیرشاخه معادله های سیاله از شاخه نظریه اعداد است که به معادلات خطی می پردازد.
در هر یک از این زیرشاخه ها مسائل متنوعی مربوط به آن مبحث وجود دارد که متخصصان آن موضوع خاص به پژوهش در آن زمینه مشغول هستند.
اگر بخواهیم همه این زیرشاخه ها را فهرست کنیم چیزی در حدود ۷۰صفحه خواهد شد. (برای مشاهده این فهرست می توانید به www.arns.org/msc مراجعه کنید.)
بنابراین می توانید تصور کنید که ریاضیات چه قلمروی عظیمی است و اکنون باید مشخص شده باشد که شنیدن عبارتی مانند من به ریاضیات علاقه ای ندارم تا چه حد می تواند بی معنی باشد، چرا که امکان ندارد میان موضوعات مختلف ریاضی با این وسعت فراوان ، همه مباحث آن برای شخصی فاقد جذابیت باشد.
بعلاوه این گستردگی نشان می دهد که پاسخی برای این پرسش که ریاضیات به چه دردی می خورد چقدر ناممکن است. در حقیقت تا خود درد مشخص نباشد یافتن درمان آن میان این مباحث عظیم کاری است بیهوده. بنابراین آنچه اهمیت دارد این است که بدانیم پرسش ما چیست و چه شاخه ای از ریاضیات می تواند پاسخگوی پرسش ما باشد.
ما باید ریاضی ورزی خود را تقویت کنیم و هنگامی که ورزیده شدیم می توانیم اثرگذاری آن را بر افکار، اندیشه ها و اعمال خود بیابیم.
حیف است این کار به یک روز در سال محدود شود و ریاضی ورزی ما تنها برای گذراندن دروس و کسب مدرک صورت پذیرد.

مجید میرزاوزیری 
جام جم- گروه ریاضی دانشگاه فردوسی مشهد

+ نوشته شده در  جمعه ۱ آبان۱۳۸۸

Mahmoud Hosseini

من یک معلم هستم. سال ۱۳۸۸ بازنشسته شد‌ه‌ام. با توجه به علاقه فراوان درزمینه فعالیتهای آموزشی و فرهنگی واستفاده از تجربه های دیگران و نیز انتقال تجربه‌های شخصی خودپیرامون اینگونه مسایل درمهر ماه ۱۳۸۸ وبلاگ بانک مقالات آموزشی وفرهنگی را به آدرس www.mh1342.blogfa.com   راه‌اندازی نمودم. خوشبختانه وبلاگ با استقبال خوبی مواجه شد و درهمین راستا به صورت مستقل سایت خود را نیز با آدرس http://www.eduarticle.me فعال نمودم. اکنون سایت با امکانات بیشتر و طراحی زیباتر دردسترس مراجعه کنندگان قرار گرفته است. قابل ذکر است کلیه مطالب و مقالات ارایه شده در این سایت الزاما مورد تایید نمی‌باشدو تمام مسؤولیت آن به عهده نویسندگان آنها است.استفاده ازیادداشتها و مقالات شخصی و اختصاصی سایت با ذکرمنبع بلامانع است.مطالبی که در صفحه نخست مشاهده می‌کنید مطالبی است که روزانه به سایت اضافه می گردد برای دیدن مطالب مورد نظر به فهرست اصلی ،کلید واژه‌های پایین مطلبها و موتور جستجو سایت مراجعه بفرمایید.مراجعه کنندگان عزیز در صورت تمایل می توانند مقالات و نوشته های خود را ارسال تا با کمال افتخار به نام خودشان ثبت گردد. ممکن است نام نویسندگان و منابع  بعضی از مقاله ها سهوا از قلم افتاده باشد که قبلا عذر خواهی می‌نمایم .در ضمن باید ازهمراهی همکار فرهنگی خانم وحیده وحدتی کمال تشکر را داشته باشم.        منتظرنظرات وپیشنهادهای سازنده شما هستم. 

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

دکمه بازگشت به بالا