شیرزاد عبداللهی
وزارت آموزش و پرورش برنامه مفصلی برای ارتقای حجاب و عفاف دانش‌آموزان دختر پیش‌بینی کرده که قرار است از سال تحصیلی آینده اجرا شود. مدیرکل فرهنگی و هنری وزارت آموزش و پرورش گفت: «مشکل بی‌حجابی و بی‌عفافی در مدارس زیاد مشاهده نمی‌شود، بلکه اغلب مشکلات ما در این زمینه در بیرون از مدرسه وجود دارد و ناشی از همکاری نسبتا کم والدین با مدارس است.»
برای «حساسیت‌زایی» در میان والدین نسبت به حجاب قرار است در تابستان امسال اردوهایی برای مادران و پدران دانش‌آموزان دختر برگزار شود. سال تحصیلی آینده نیز منشور پوشش در مدارس نصب می‌شود تا افرادی که در مدرسه ثبت‌نام می‌کنند، نخست این منشور را ببینند و مفاد آن را قبل از ثبت نام قبول کنند. در منشور تمام جزییات مربوط به حجاب و نوع پوشش دانش‌آموزان از جمله رنگ و مدل لباس مشخص شده است. در سال آینده به مدارس اجازه داده می‌شود برای تهیه لباس فرم دانش‌آموزان با بنگاه‌های تولیدی قرارداد ببندند و علاوه بر دانش‌آموزان، برای معلمان و کادر مدرسه لباس فرم تهیه شود.
در برنامه جدید، مدیرانی که نسبت به رعایت حجاب در مدرسه توجه بیشتری داشته باشند، مورد تقدیر قرار خواهند گرفت و برای مدارس کارنامه حجاب تهیه می‌شود. مطابق این برنامه در جهت «عبرت‌آموزی» بسته‌های تصویری به دانش‌آموزان ارائه می‌شود که در آن، اهداف رسانه‌های بیگانه در ترویج بی‌حجابی برملا شده و داستان زندگی دختران و زنانی که با عدم رعایت حجاب و عفاف سقوط کرده‌اند، به تصویر کشیده شده است.
این برنامه‌ها در مدارس دخترانه مقاطع راهنمایی و متوسطه اجرا می‌شود. این مقام تربیتی آموزش و پرورش اشاره‌یی هم به اجرای طرح محرم‌سازی در مدارس کرد. مطابق طرح محرم‌سازی یا استتار مدارس دخترانه، با ایجاد حیاط مرکزی تغییراتی در معماری مدارس داده می‌شود، به نحوی که فضای اندرونی مدرسه از فضای بیرونی که والدین و دیگران مراجعه می‌کنند، تفکیک شود. موضوع حجاب و پوشش دختران دانش‌آموز از ابتدای انقلاب مورد توجه مسوولان آموزش و پرورش بوده و تقریبا هر سال یک دستورالعمل جدید درباره پوشش دانش‌آموزان دختر صادر شده است. از مهرماه سال ۶۰ به بعد همه دانش‌آموزان دختر با لباس فرم شامل مقنعه، مانتو و شلوار یا مقنعه، مانتو، شلوار و چادر مشکی در مدرسه حاضر می‌شوند. هژبری، معاون پرورشی وزارت آموزش و پرورش، در گفت‌وگو با ایسنا از امتیاز استفاده از چادر در انتخاب مدیران و معاونان مدارس سخن گفته است: «مدیران و معاونان مدارس در راستای برجسته کردن شاخص حجاب و عفاف با حجاب برتر[چادر] انتخاب می‌شوند و انتصابات مدیران نیز با این شاخص صورت می‌گیرد.» معنای این سخن آن است که مدیران آموزش و پرورش برخلاف بخشنامه‌ها و رویه جاری، پوشش مقنعه، مانتو و شلوار را به عنوان حجاب کارکنان رده‌های مدیریتی حتی در سطح مدرسه قبول ندارند.
می‌توان این پرسش را با مدیران تربیتی آموزش و پرورش در میان گذاشت که اگر در محیط مدارس مشکلی از نظر رعایت حجاب وجود ندارد، آیا اجرای چنین برنامه‌های سختگیرانه‌یی، منجر به واکنش منفی دانش‌آموزان دختر و خانواده‌های آنها نمی‌شود؟ به علاوه مقامات آموزش و پرورش فراموش نکنند که مسوولیت رفتار و پوشش دانش‌آموزان در خارج از مکان‌های آموزشی بر عهده خانواده و نهادهای دیگر است. قبول مسوولیت‌های فراسازمانی، قطعا آموزش و پرورش را در انجام وظایف ذاتی خود ناتوان می‌کند.
اما اگر بعد از گذشت ۳۰ سال هنوز آموزش و پرورش در موضوع پوشش دانش‌آموزان دختر در مدرسه دچار مشکل است، معلوم می‌شود که برنامه‌های فرهنگی و تربیتی چندان کارساز نبوده و باید کلید مساله را در جای دیگری غیر از صدور منشور و دستورالعمل جست‌وجو کرد.
| یکشنبه، ۴ تیر ۱۳۹۱ – شماره ۲۴۲۶-اعتماد |
