برای اینکه دانش آموزان هنگام گوش دادن به درس، راحتتر موضوعات را به خاطر بسپارند،در کنار شرح و توضیح درس،از تصویر نیز استفاده کنید.ارائه ی خلاصه و چکیده ی مطلب با استفاده از فلوچارت،از تصاویر رنگی نیز مؤثرتر است.
تحقیقات نشان می دهد انواع وسایل کمک آموزشی به دانش آموزان کمک میکنند هنگام گوش دادن به درس معلم،آنچه را که می آموزند،بهتر به خاطر بسپارند.در یک مطالعه،تأثیر تصویر(فلوچارتهایی همراه با کلمات کلیدی)بر یادسپاری دانش آموزان،با تأثیر تصویرهای رنگی مورد مقایسه قرار گرفت.این مطالعه، روی ۲۳ دانش آموز دختر و ۲۳ دانش آموز پسر ۱۱ تا ۱۳ ساله صورت گرفت.نمونه به چهار گروه تقسیم شد و دانش آموزان در هرگروه به نوار ضبط شده ای گوش دادند که متنی درسی را قرائت می کرد.همزمان با پخش نوار، چهار نوع ماده ی کمک آموزشی مورد استفاده قرار گرفت: بعد از گوش دادن به نوار،دانش آموزان پرسشنامه ای را تکمیل کردند تا تأثیر انواع مواد کمک آموزشی بر حافظه ی آنها بررسی شود.نتایج نشان داد که وقتی همراه با قرائت متن،نمودار و فلوچارت نیز به دانش آموزان نشان داده شد، متن را بهتر به خاطر سپردند
استفاده در کلاس
استفادهی صرف از تصاویر رنگی،مانع از به خاطر سپردن اطلاعاتی میشود که به صورت شنیداری،به دانشآموزان ارائه میگردد.پیچیدگی یک تصویر،توجه دیداری زیادی را به خود جلب و توانایی پردازش ذهنی را کم میکند. وقتی دانشآموزان خود متنی را میخوانند،تصاویر مناسب از اطلاعات کلامی پشتیبانی میکنند؛زیرا فرد میتواند در حین مطالعه،توجه خود را هم
روی متن و هم روی تصویر متمرکز کند و با سرعت متناسب،بین تصویر و متن پیش برود.اما وقتی دانشآموز در حال گوش دادن به درس است،تصاویر در جریان گوش دادن مداخله و و جریان منطقی کلمات را منقطع میکنند.تصاویر و کلمات،فقط زمانی همزمان با هم پیش میروند و مفید واقع میشوند که اطلاعات شنیداری ارائه شده،شرح و توضیح همان تصویر باشد.
انواع متفاوتی از ارائههای تصویری وجود دارند که معلمان میتوانند از آنها استفاده کنند،مانند: (به تصویر صفحه مراجعه شود)فلوچارتها؛ (به تصویر صفحه مراجعه شود)پیوستارها؛
(به تصویر صفحه مراجعه شود)ماتریسها؛ (به تصویر صفحه مراجعه شود)نمودارهای ون؛ (به تصویر صفحه مراجعه شود)نمودارهای درختی؛ (به تصویر صفحه مراجعه شود)نقشههای مفهومی؛ (به تصویر صفحه مراجعه شود)نمودارهای حل مسئله.
ویژگی تصاویر این است که به سرعت درک میشوند، ساختاری برای تلفیق اطلاعات جدید فراهم میآورند و صرفا تصاویری رنگارنگ نیستند؛بلکه نمودارهایی هستند که با هدف مشخصی طراحی شدهاند.(نمودار ۱)
یادآوری
نمودار ۲ نشان میدهد که هرتصویر،به یادگیری و حافظه کمک نمیکند.این تصویر،آنقدر پیچیده است که برعکس، (به تصویر صفحه مراجعه شود)نمودار ۱
توجه دانشآموزان را از آنچه به آن گوش میدهند،منحرف میسازد.در حقیقت،این نمودار،چند طبقهبندی متفاوت را با هم ترکیب و یک نمودار پیچیده درست کرده است که فهم آن را دشوارتر میکند.
توصیه میشود که اگر میخواهید دانشآموزان وقتی به درس گوش میدهند،تصویر را هم بفهمند،تصویر تا حد امکان ساده باشد.یک تصویر پیچیده مثل نمودار ۲،زمانی مفید است که دانشآموزان در حال گوش دادن به درس نباشند.(به تصویر صفحه مراجعه شود)
(به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار ۲ T :مجموعهی همهی مثلثها
A :مجموعهی همهی مثلثهای حاد الزاویه
O :مجموعهی همهی مثلثهای منفرجه الزاویه
R :مجموعهی همه مثلثهای قائم الزاویه
I :مجموعهی همهی مثلثهای متساوی الساقین
E :مجموعهی همهی مثلثهای متساوی الاضلاع
منبع
۱.Posa mentier.Alfred,S. Jaye,Daniel(2006).What Suc- cessful Math Teachers Do.Jaye.Corwin Press.
رشد معلم » شماره ۲۰۹ (صفحه ۲۶)
نویسنده : شبیری، سیده فاطمه