برگزیده کتاب تادیب النسوان ( النسا ء )

 فصل پنجم

در راه رفتن است و حرکات در مجلس. زن باید در راه تند نرود و گردن کج نکند قوز بیرون نیاورد و رفتارش نرم باشد. قدم را آهسته بردارد. به­ طوری حرکت کند که در همان حرکت کمال رعنایی و زیبایی را داشته­ باشد.

نه مثل زنان بدکار سرو جنبان باشد. باید کمال ملاحظه را در حرکت و راه رفتن بنماید. خیلی پاکیزه رفتار باشد نمکین، مستانه، دلبرانه و قشنگ حرکت کند. جنبانیدن …(باسن) هم مثل سنگ آسیا لازم نیست و در حرکت ملایم هم خواهد جنبید. طنازی در حرکت لازم است. خوب است قسمی حرکت کند که مناسب این شعر می­باشد.

هرگز در مجلس آب دهان بیرون نیندازد و دماغ پاک نکند، انگشت به دماغ نبرد و ملتفت دماغ و چشم باشد که قی در گوشه چشم جمع نشود و آب بینی در گوشه­ های دماغ خشکیده نشود و سرازیر نباشد. دستمال کوچک نرمی در دست گیرد که چشم و دماغ را گاهی پاک کند. در وقت آمدن شوهر و نشستن باید یک مرتبه خود را نیندازد که گرد بر آسمان بلند شود. بلکه قسمی وارد شود که مرد عرض کند: جانا هزار آفرین بر جانت، از سر تا قدم هرگز ندیدم در جهان، وصفت نیاید در بیان. نامت نگنجد در قلم. و جا را تنگ نکند و نزدیک مرد ننشیند و در کمال ادب به دو زانو قدری دور نشسته. اگر خسته شود برخیزد و بگردد، باز بیاید یا در جای دیگربرود دراز کشیده، رفع کسالت کرده، برگردد نه آنکه پیش روی مرد بیچاره چادر نماز به سرکشیده خروپف بلند کند… با طرب بنشیند، که گویا در حالت طرب است گاهی دست مرد را به دست گیرد گاهی مرد دست بر کمرش کند گهی بوسه بر چشم مستش دهد، گهی زلف خود را به دستش دهد و به ملایمت و نرم نرم صحبت بدارد و مرد را مشغول کند.

نزدیک بخاری و دود ننشیند، صورت را بر آتش نگیرد اتاق را گرم کرده باشد بهتر است از زیر کرسی نشستن .که زیر کرسی رنگ بشره را زرد می­کند و کسالت می­ آورد. در آفتاب ننشیند. بی­ سرمه هرگز نباشد و سرخاب کمتر بمالد نه آنکه مثل …(باسن ) میمون صورت و لب و چشم و حتی دماغ را رنگین کند که به اعتقاد خودش ماشاالله صورت را طبق گل کرده. در تمام فرنگستان و اروپا سرخاب و سفیداب و بزک زیاد معمول نیست. البته خواهند گفت پس این زمان سفیدآب­ها را در فرنگستان برای چه می­سازند و به ایران می­ آورند جواب عرض می­ کنم اولا از برای خانمهای پیر و اخمو ایران و تحصیل پول ثانیا. وسمه بر ابروی کور حُسن خداداده را حاجت مشاطه نیست،