در شرایطی که بیشتر خانه‌های شهری تبدیل به آپارتمان‌های کوچک و به دور از فضاهای بازی شده است، حداقل کاری که می‌توان برای تأمین بهداشت جسمی و روحی کودکان و نوجوانان کرد، ایجاد فضای شادی‌بخش در مدرسه است. دانش‌آموزان چندین ساعت از روز را در مدرسه می‌گذرانند و اگر فضاسازی مناسبی در مدارس در نظر گرفته شود، به شاد زیستن فرزندان خود کمک کرده‌ایم.
شاد زیستن برای کودک به همان اندازه مهم است که تغدیه خوب، محبت کردن به او و مراقبت از او اهمیت دارد. زیرا سلامت روحی و روانی‌اش را تأمین می‌کند.
شاداب‌سازی مدارس را باید در ابعاد ظاهری و معنوی جستجو کرد. شادابی در مدرسه باعث رشد و تکامل همه ابعاد وجودی یک دانش‌آموز در بعد جسمانی، شناختی، عاطفی، اخلاقی و معنوی می‌شود و اگر یک بعد از این ابعاد دچار صدمه شود، یا مورد غفلت قرار گیرد، دانش‌آموز به توانایی‌ها و شایستگی‌های کامل دست نخواهد یافت. و این وظیفه مسئولان تعلیم و تربیت است که شرایطی را فراهم آورند تا تمامی نیازهای او تأمین شود.
همچنین برای دستیابی به تحقق آرمان‌های مربوط به شاداب‌سازی مدارس، باید تحولی جدی در نگرش مدیران و مسئولان نظام آموزش و پرورش ایجاد شود.
یکشنبه ۲۷شهریور ۱۳۹۰ – ۱۹شوال ۱۴۳۲ -۱۸سپتامبر ۲۰۱۱- اطلاعات
شاد زیستن برای کودک به همان اندازه مهم است که تغدیه خوب، محبت کردن به او و مراقبت از او اهمیت دارد. زیرا سلامت روحی و روانی‌اش را تأمین می‌کند.
شاداب‌سازی مدارس را باید در ابعاد ظاهری و معنوی جستجو کرد. شادابی در مدرسه باعث رشد و تکامل همه ابعاد وجودی یک دانش‌آموز در بعد جسمانی، شناختی، عاطفی، اخلاقی و معنوی می‌شود و اگر یک بعد از این ابعاد دچار صدمه شود، یا مورد غفلت قرار گیرد، دانش‌آموز به توانایی‌ها و شایستگی‌های کامل دست نخواهد یافت. و این وظیفه مسئولان تعلیم و تربیت است که شرایطی را فراهم آورند تا تمامی نیازهای او تأمین شود.
همچنین برای دستیابی به تحقق آرمان‌های مربوط به شاداب‌سازی مدارس، باید تحولی جدی در نگرش مدیران و مسئولان نظام آموزش و پرورش ایجاد شود.
براى این که سلامت جسمانى و روانى دانش‌آموزان حفظ شود، باید تلاش کنیم با شناسایى عوامل مؤثر بر شادى، زمینه تقویت عوامل مثبت و حذف عوامل منفى مؤثر بر شادى را فراهم کنیم.
مدارس، نه فقط تامین‌کننده کمّیتی از خیل عظیم نیروی انسانی است که به‌عنوان تحصیلکرده روانه جامعه می‌شوند، بلکه تأمین‌کننده نیروی کیفی جامعه‌اند.
بنابراین شناسایی و ایجاد زمینه برای رشد خصایل ممتاز بشری، اولین دغدغه دست اندرکاران تعلیم و تربیت در فعالیتهای علمی و فرهنگی است.
میزان شادی و خنده در مدارس ما بسیار پایین است. در جامعه و مدرسه خالی از شادی، سخن‌گفتن از شادی قدری مشکل خواهد بود. یکی از مشکلات هر جامعه غفلت از شادی و نشاط و در نتیجه افزایش بیماری‌های مختلف روانی از قبیل اضطراب و افسردگی است.
با شادی و نشاط زندگی معنا پیدا می‌کند و در پرتو آن دانش‌آموزان به ویژه در دوران نوجوانی و جوانی می‌توانند پله‌های ترقی را بپیمایند. جامعه زنده و پویا جامعه‌ای است که عناصر شادی‌آفرین در آن فراوان باشد.
در گذشته به‌نظر می‌رسید که وظیفه آموزش و پرورش، فقط آموختن به عده‌ای فارغ‌التحصیل است که بتوانند امرارمعاش کنند، اما چنین می‌نماید که در قرن جدید نظام‌های آموزش و پرورش این مرحله را پشت سر گذاشته و سرلوحه تعلیم و تربیت در یک جمله خلاصه شده است: «شوق زندگی کردن را به دانش‌آموزان بیاموزیم». پس باید معتقد باشیم که درحقیقت رشد پایدار ما در گرو شادی پایدار است.
شادی از نگاه قرآن
در نگاه قرآنی، انسان موجودی است که شایستگی شادی را دارد. بنابراین هرگز به شادی مقطعی و گذرا دلخوش نیست و به آن بسنده نمی‌کند.
مشخصه شادی مستمر و سعادت حقیقی از نگاه قرآن این است که دائمی است و برای آن نهایتی نمی‌توان تصور کرد. حال آن که شادی‌های گذرا، محدود به یک مقطع است.
توصیه‌هایی برای افزایش شادی
* رسیدگی به خود: کمک به رفع نیازهای دیگران بدون شناسایی و حل نیازهای فرد نا ممکن است. باید فرد توجه کند که چه کارهایی او را خوشحال می‌کند. سپس وقت کافی برای انجام دادن آنها در نظر بگیرد.
*سرمایه گذاری در روابط نزدیک و صمیمانه: باید هر فرد وقت و محبت خود را به اشخاصی که دوست دارد هدیه دهد.
* تلاش در به انجام رساندن کارهای مورد علاقه: هر فرد باید، دنبال مبارزه طلبی‌هایی بگردد که به ارضای نیاز خود برای انجام دادن کارهای دارای معنی و هدف از نظر خود کمک می‌کند. هم چنین باید از فرصت‌های نامنتظر برای آزمون چیزها و کارهای متفاوت استفاده کند.
* دادن نیرو و انرژی به خود: رسیدگی به وضع سلامت جسمانی برای مراقبت از سلامت روان اهمیت دارد.
* پرهیز از افراط و تفریط: روحیه همه گاهی قوی و گاهی ضعیف می‌شود. ولی باید سعی کرد که به نوعی حالت تعادل یا حد وسط رسید.
* خوش‌بین بودن: اگر فرد همواره در پی آن باشد که ببیند در زندگی چه کمبودهایی دارد، آن عیب‌ها را خواهد یافت و احساسش نسبت به خود از آنچه هست بدتر خواهد شد.
باید فرد به دنبال جنبه‌های و جلوه‌های مثبت زندگی خود هم بگردد.
* نوع‌دوستی: نیکی کردن به دیگــران ممکن است باعـــث شود فرد احــساس خوبی و شادی کند.
* شوخ‌طبعی: شوخ طبعی به ما اجازه می‌دهد ترس‌ها و دیگر احساسات منفی خود را بدون ایجاد ناراحتی برای خودمان یا دیگران بیان کنیم.
معلم شاد و با روحیه
معلم، جوّ کلاس درس را تنظیم می‌کند. چنانچه قرار باشد که روح دانش‌آموز پرورش و رشد یابد، باید این روند از روح معلم آغاز شود.
حال چنانچه روح معلم افسرده و ناتوان باشد، امکان ناچیزی برای تقویت و مراقبت از روح دانش‌آموزان وجود خواهد داشت.
معلمانی که نمی‌توانند حضور توانمند خود را هر روز در کلاس درس ارائه کنند، از لحاظ انتقال فکر با دیگر دانش‌آموزان هماهنگ نیستند و برای پاسخگویی به نیازهای دانش‌آموزان آمادگی ندارند. معلم باید تلاش کند تا در خود توانایی کشف روش‌های جدید را به وجود آورد. معلم باید این امکان را داشته باشد تا بهترین روش‌های ممکن را انتخاب کند.
توانایی در کشف روش‌های جدید، وابستگی کورکورانه نداشتن به یک روش و رد کردن سایر روش‌ها را مدنظر قرار دهد.
اگردانش‌آموزان آگاه شوند که چه باید بخوانند؟ چرا باید بخوانند؟ و درسی که می‌خوانند، چه منفعتی در آینده نزدیک و آینده دور برای آنها دارد؟ رغبت پیدا خواهند کرد و درس برای شان جالب و دلپذیر و فضای آموزش برای آنان شاد می‌شود.
نویسنده: منیژه گوگانی
منابع:
۱. مقاله بهداشت روانی در آموزشگاه: سید محمد میرکمالی. فصلنامه مدیریت آموزش و پرورش، دوره پنجم، تابستان و پاییز ۱۳۷۷.
۲. دفتر امور زنان، (۱۳۸۵)، «آشنایی با مهارت‌ها و شیوه‌های بهره‌یابی از امکانات آموزشی، فرهنگی، ورزشی.
۳. مرآتی، کیانوش(۱۳۸۲)، «به شادی همی دار تن را جوان»، ماهنامه پیوند، شماره ۲۸۹.
۴. صباغیان، زهرا(۱۳۸۴)، «مدرسه و تقویت نشاط و امید به زندگی»، ماهنامه پیوند، انجمن اولیا و مربیان، شماره ۳۰۹، ۳۱۰، ۳۱۱.
۵. طاهری، فرشته میرحسینی، عصمت، (۱۳۸۵)، «اهمیت نماز و چگونگی جذب جوانان به این فریضه الهی»، ماهنامه تربیت، سال ۲۲، شماره ۲.
codex09x
page11
