سخاوت ۱۰ هزار میلیارد ی خیرین مدرسه‌ساز
هر جا که مردم پیشقدم شده‌اند و بدون اتکا به اقدامات دولتی به اصلاح امور پرداخته‌اند، در همان حوزه‌ها توانسته‌ایم بسیاری از نارسایی‌های اجتماعی را رفع کنیم.
نمونه بارز این جنبش مردمی، حضور فعال و پرشور خیرین مدرسه‌ساز در ۲۰ سال اخیر است که حالا به گفته محمدرضا حافظی، رئیس جامعه خیرین مدرسه‌ساز کشور، تعداد این خیران به ۶۵۰ هزار نفر رسیده است. به قول او، به مرحله‌ای رسیده‌ایم که تعهدات جامعه خیرین مدرسه‌ساز از ۱۶۰میلیارد ریال در سال نخست فعالیت‌شان، اکنون به ده هزار میلیارد ریال رسیده؛ یعنی تعهدات خیرین مدرسه‌ساز در یک بازه ۲۰ساله، بیش از ۶۲ برابر افزایش یافته است.
جالب اینجاست که موج این حرکت خودجوش به خارج از کشور هم رسیده است. براساس آمارهای جامعه خیرین مدرسه‌ساز، حدود هزار خیر مدرسه‌ساز در خارج از کشور داریم که برای مدرسه‌سازی در ایران، آستین بالا زده و دست به جیب شده‌اند.
کمتر شهری را در کشور می‌توان پیدا کرد که موج مدرسه‌سازی خیران به آن نرسیده باشد. حضور خیران در مناطق محروم و کم‌برخوردار کشور، نقشی مهم در توسعه «عدالت آموزشی» داشته است.
براساس آمارهای وزارت آموزش و پرورش، حدود ۳۰ درصد مدارس کشور از سوی خیران ساخته شده که البته در برخی استان‌ها، آمار مدارس خیرساز بسیار بیشتر از این میانگین ملی است. به طور مثال، در استان اصفهان بیش از ۵۰ درصد مدارس توسط خیران ساخته شده است.
چرا به خیران مدرسه‌ساز نیاز داریم؟
فقط حوزه آموزش و پرورش نیست که نیاز به حضور خیران دارد، اگر پای صحبت کارشناسان حوزه اجتماعی بنشینید، به این مهم تاکید شده است که نیاز به حضور خیران در نظام آموزش عالی بویژه در حوزه سلامت، دست‌کمی از حوزه آموزش و پرورش ندارد.
محمدحسین علیزاده، مدیرعامل مجمع خیرین مدرسه‌ساز استان خراسان رضوی در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید می‌کند: اگرچه این حوزه‌ها نیز نیاز به حضور خیران دارد، اما همچنان در حوزه مدرسه‌سازی، نیازمند حضور جدی و گسترده خیران هستیم؛ زیرا هنوز در برخی مناطق محروم، کودکان از داشتن مدرسه محروم هستند و حتی گاهی می‌بینیم که در برخی نقاط کشور، دانش‌آموزان در چادر درس می‌خوانند.
معاون اداره نوسازی مدارس آموزش و پرورش استان خراسان رضوی تاکید دارد که حدود ۵۰ درصد مدارس کشور نیز در بافت‌های فرسوده و ناایمن واقع شده است که حضور خیران را برای بازسازی فوری و مقاوم‌سازی آنها طلب می‌کند.
به گفته علیزاده، این مشکلات نشان می‌دهد تا وقتی که سراسر کشور از عدالت آموزشی برخوردار نشود و همه مدارس ما برای حضور دانش‌آموزان ایمن نباشد، مدرسه‌سازی و حضور خیرین مدرسه‌ساز باید در اولویت باشد.
از سوی دیگر، این مقام مسئول یادآوری می‌کند که موج افزایش جمعیت و افزایش روزافزون شهرک‌های جدید نیز نیاز به مدرسه‌سازی و حضور فعال خیران مدرسه‌ساز را تشدید می‌کند. در توضیح فعالیتهای خیرین مدرسه‌ساز در استان خراسان رضوی نیز علیزاده توضیح می‌دهد: در این استان حدود ۳۵۰۰ خیر مدرسه‌ساز به شکل رسمی با ما کار می‌کنند که البته تعداد خیران مدرسه‌ساز در این استان، بیشتر از این ارقام است؛ چراکه خیلی‌ها ممکن است دوست نداشته باشند اسمی از آنها به عنوان خیر مدرسه‌ساز مطرح شود و تمایل داشته باشند که این فعالیتهای خیریه را به صورت پنهانی انجام دهند. در سال گذشته نیز طبق آمار این مقام مسئول، حدود ۸۵ میلیارد تومان، مجموع تعهدات خیران مدرسه‌ساز این استان بوده است که بیش از ۶۰ درصد این تعهدات، تحقق پیدا کرده و برخی پروژه‌ها نیز در حال تکمیل است.
پای دغدغه‌های خیران مدرسه‌ساز
هم‌اکنون در تهران به عنوان شهری با بالاترین جمعیت دانش‌آموزی کشور، حدود ۳۲۰ مدرسه خیرساز و در شهرهای استان تهران هم حدود ۶۰۰ مدرسه خیرساز داریم.
محمدرضا قربانی، مدیرعامل مجمع خیرین مدرسه‌ساز تهران در گفت‌وگو با جام‌جم معتقد است که فعالیت خیرین مدرسه‌ساز در تهران و دیگر شهرها پس از حدود دو دهه به یک بلوغ و اعتبار خاص رسیده است؛ به گونه‌ای که بعد از انقلاب اسلامی، بیش از ۱۰۵ هزار کلاس درس از مجموع ۵۰۰ هزار کلاس درس ساخته شده از سوی خیران بنیانگذاری شده است.
آثار فرهنگی فعالیت خیران مدرسه‌ساز نیز به باور قربانی، دست‌کمی از فعالیتهای خیریه آنها در حوزه مدرسه‌سازی ندارد.
به گفته قربانی، خیران مدرسه‌ساز با کار بزرگی که پایه‌ریزی کرده‌اند، علاوه بر حرکت در مسیر توسعه کشور، فرهنگ ایثار، نوعدوستی، گذشت و فداکاری را هم در جامعه گسترش داده‌اند. این روزها ساخت یک مدرسه هزار متری، به قول قربانی، حداقل یک میلیارد تومان هزینه دارد و به همین دلیل، خیر مدرسه‌ساز انتظار دارد در ازای پرداخت هزینه‌های مدرسه‌سازی، نکات ایمنی و مقاوم‌سازی در مدرسه ساخته شده رعایت شود و یک سیستم آموزشی باکیفیت و مطابق نیازهای روز جامعه در آن مدرسه برقرار شود.
افزایش تعهدات خیران مدرسه‌ساز در ۲۰ سال اخیر نیز به گفته مدیرعامل مجمع خیرین مدرسه‌ساز تهران، به معنی افزایش مشارکت خیران در امر مدرسه‌سازی و گسترش این فرهنگ در سراسر کشور است؛ طوری که پس از تشکیل جامعه خیرین مدرسه‌ساز در کشور، مجامع خیریه استانی سپس مجامع خیریه شهرستانی در حوزه مدرسه‌سازی نیز شکل گرفت.
با این‌که هنوز کم نیستند دانش‌آموزانی که در کلاس‌های کپری درس می‌خوانند یا مجبورند مسافت زیادی را برای درس خواندن در مدارس چندشیفته طی کنند، همکاری و هماهنگی بیشتر دولت و خیران می‌تواند درس خواندن را به لذتی در دسترس و بی‌دغدغه تبدیل کند؛ نه این‌که زادگاه دانش‌آموزان، تعیین‌کننده میزان دسترسی آنها به امکانات آموزشی باشد.
امین جلالوند
