۶ساله‌ها در یک کلاس نمی‌نشینند
صدف فاطمی روزنامه وقایع اتفاقیه:در دهه ۱۹۸۰ میلادی در سراسر اروپا دو رهبر سیاسی به نام‌های مارگارت تاچر در بریتانیا و میخائیل گورباچف در اتحادیه شوروی بودند که تلاش کردند در زمان ریاست خود پروژه‌های اصلاحی آموزشی را به انجام برسانند. هر چند در درازمدت هر دوی آنها ناکام ماندند زیرا تاچر در پایان دهه ۱۹۸۰ از قدرت کنار رفت و طرح‌های نوین آموزشی او تا حدی تیره و تار شد و آن‌طرف گورباچف هم به خاطر ناکامی در برآورده ساختن انتظارات بسیار زیاد مردم اعتبار خود را از دست داد، بااین‌حال، تأثیر اقداماتی که آن دو سیاستمدار در دنیای آموزش انجام دادند هنوز در سراسر اتحادیه اروپا دیده می‌شود. بعد از آن بود که سیاستمداران اروپایی یاد گرفتند در کنار مهارت‌های سیاسی، استراتژی و زیرکی‌های دولتی، لازم است ایدئولوژی‌های فکری و فرهنگی مردم را هم از خلال آموزش‌های نوین به روز کنند تا مردمی آگاهی داشته باشند که با بی‌خردی دست به تصمیمات اشتباه نمی‌زنند. از آن دوران و آن ایام دولتمردان اروپایی یاد گرفتند هر ساله نرخ سواد عمومی جامعه را اندازه‌گیری کنند و کسانی را بر مسند قدرت بنشانند تا میزان علاقه و اشتیاق دانش‌آموزان تازه‌وارد را به تحصیل علم و دانش رصد کنند و حواس‌شان باشد که مبادا مسیر آموزشی‌شان ره به خطا برود؛ چیزی که در جریان همه‌پرسی برگزیت یک‌بار دیگر روی میز آمد و بررسی‌ها نشان داد که سطح سواد عمومی مردم چه نقش مؤثری در تعیین سرنوشت بریتانیا داشته است. حالا آخرین خبرها حاکی از آن است که ماریو کیلونن، رئیس سازمان آموزش‌وپرورش فنلاند در صحبت با خبرنگار ایندیپندنت نظام آموزشی مدارس فنلاند را قدیمی می‌داند و معتقد است روش‌های آموزشی این کشور به آغاز قرن ۱۹ میلادی بر می‌گردد. او می‌گوید: «نیازمندی‌های امروز فرق کرده و ما به نظام آموزشی متناسب با قرن ۲۱ احتیاج داریم.» یکی از آموزگاران مدارس هلسینکی در مصاحبه با سایت اشپیگل می‌گوید: «بزرگ‌ترین تغییری که ما برای دانش‌آموزان فنلاندی در نظر داریم این است که دیگر این مواد درسی نیستند که در مرکز توجه قرار می‌گیرند بلکه مجموعه مهارت‌هایی که دانش‌آموزان باید بیاموزند، مهم است. برای مثال اگر دانش‌آموزی تصمیم دارد در زمینه مدیریت در رستوران تحصیل کند، نیازی به خواندن درس‌های شیمی، جغرافی یا تاریخ ندارد و در این رشته باید درس‌هایی مانند انگلیسی، مدیریت، حسابداری و مهارت‌های ارتباطی، آموزش داده شود.» آن‌طور که ایندیپندنت می‌نویسد، هر جا صحبت از موفق‌ترین نظام آموزشی جهان در میان بوده است، همیشه نام فنلاند خوش درخشیده اما با این‌حال دست‌اندرکاران عرصه آموزش در فنلاند می‌خواهند این نظام موفق را هم تغییر دهند زیرا به اعتقاد آنها آموزش جایی نتیجه‌بخش واقع می‌شود که همگام با خواست دانش‌آموزان همان دوره پیش برود. صحبت از تغییر نظام آموزشی که پیش می‌آید، قبل از هر چیز گلایه‌ها و شکایت‌ها کنار هم چیده می‌شوند. مسئولان به دنبال پیداکردن راهی مطمئن برای ایجاد تغییر دست به کار شفاف‌سازی ایرادهای نظام آموزشی موجود می‌شوند به این امید که با مطرح شدن کاستی‌ها، دری به سوی فردایی بهتر باز شود. اما کن رابینسون، متخصص تعلیم و ترتیب، متفکر برجسته در زمینه خلاقیت و آموزش‌وپرورش که سال‌های زیادی مدل‌های آموزشی نوین و تأثیر آن بر جوامع جهانی را مورد مطالعه قرار داده، نظر دیگری دارد. او با اشاره به آمار کاهش انگیزه و اشتیاق کودکان به درس و تحصیل، لزوم ایجاد یک انقلاب آموزشی در تمام دنیا را امری مهم می‌داند و می‌گوید: «سیستم‌های آموزش فعلی قدیمی شده و دانش واقعی را خفه می‌کند. دیدگاه من این است که سیستم آموزش در بسیاری از کشورهای دنیا مانند اصول تولید کارخانه‌ها مدل‌سازی شده است. مثلا ما بچه‌ها بر‌اساس گروه سنی دسته‌بندی می‌کنیم و می‌گوییم همه ۶ ساله‌ها در این کلاس و مقطع، همه هفت ساله‌ها در آن کلاس دیگر. این درحالی است که این شیوه آموزشی دیگر هیچ مبنای علمی و هیچ دلیل مشخصی برای انجام این کار وجود ندارد. با توجه به اینکه کودکان دنیای امروز استعدادهای متفاوتی دارند، آموزش به آنها باید بر‌اساس توانایی‌های طبیعی و استعدادهای درونی آنها صورت بگیرد. دیگر دوره آن گذشته است که ما از تمام کودکان ۶ ساله یک توقع مشخص داشته باشیم و هفت ساله‌ها را در یک کلاس کنار هم بنشانیم. وقتی این دسته‌بندی‌ها از ابتدا اشتباه صورت بگیرد، طبیعتا ما شاهد افت تحصیلی دانش‌آموزان با استعداد و همچنین عدم تمایل کم‌استعدادها به ادامه تحصیل می‌شویم و دیگر انشای دانش‌آموزان با رویاهای پزشک و مهندس شدن را نمی‌خوانیم. حالا دیگر وقت آن است که ما سبک آموزش تحصیلی را هم مثل سبک زندگی در دنیای مدرن تغییر بدهیم و وقتی تعریف اصول ابتدایی را تغییر دادیم، آن‌وقت به این فکر بیفتیم که برای هر گروه از این دانش‌آموزان از چه برنامه آموزشی می‌خواهیم استفاده کنیم.»
