رشوهستانی در استخدام معلمان در افغانستان، فغان متقاضیان شغل معلمی را بلند کرده و وزارت معارف/آموزش و پرورش هم موجودیت فساد در این روند را تا حدی میپذیرد.
مقامهای این وزارتخانه اما سطح فساد در روند استخدام معلمان را بسیار اندک میخوانند. آنها همچنین میگویند که روش جدیدی را در استخدام معلمان در نظر گرفتهاند تا جلو فساد را بگیرند.
“معلمی شغل انبیا است” شعار کتابهای درسی است. این شغل حقوق نسبتا کمی دارد، اما به دلیل بیکاری روزافزون، متقاضیان آن زیادند. به هر حال، به دست آوردن این شغل پیچیدگیهایش را دارد.
برای تهیه این گزارش با بیش از ده معلم در ولایات مختلف افغانستان صحبت کردم که برای استخدام پول به عنوان رشوه داده بودند، اما تعداد محدود آنها حاضر به مصاحبه شدند.
خبرنگاران بیبیسی هم در ولایات مختلف اطلاعاتی بدست آوردند که نشان میدهد در ولایات مختلف، این روند با مشکلاتی از جمله فساد همراه است.
یکی از معلمان که برای استخدام شدنش رشوه پرداخت کرده و خواسته است نام و محل کارش محفوظ نگه داشته شود، گفت برای یافتن شغل معلمی، مسیر وزارت معارف را به حدی پیموده که “با سنگ و چوب این مسیر آشنا” شده است.
میگوید: “به هر در کوبیده و دنبال واسطه رفته، بارها در آزمون استخدام شرکت کرده اما نتوانسته در مکتبی استخدام شود.”
به گفته این معلم، او به دنبال فردی میرود که میان او و فرد استخدام کننده در وزارت معارف رابطه شود.
او میگوید مجبور شد برای گرفتن وظیفه معلمی “هفتاد هزار افغانی معادل هزار دلار آمریکایی رشوه پرداخت کند”.
بودجه امسال وازارت معارف در بخش انکشافی که بلند بردن ظرفیت و کیفیت آموزش را هم شامل میشود بیش از ۲۱۴ میلیون دلار است که تا آخر ماه سنبله/شهریور تنها ۱۸ درصد آن مصرف شده است
وزارت معارف افغانستان با داشتن ۱۹۵ هزار معلم، بیشترین تعداد کارمندان خدمات ملکی/غیرنظامی را در این کشور دارد. این تعداد هنوز هم ناکافی است و استخدامهای جدید نیاز است.
بودجه امسال این وازارت در بخش انکشافی که بلند بردن ظرفیت و کیفیت آموزش را هم شامل میشود بیش از ۲۱۴ میلیون دلار است که تا آخر ماه سنبله/شهریور تنها ۱۸ درصد آن مصرف شده است.
ذکریا امینی ساکن کابل است. او میگوید که خواهرش از انستیتوی تربیت معلم سید جمال الدین کابل فارغ شده بود، اما نتوانست به حیث معلم استخدام شود.
او گفت: “در مرحله اول یک کمیشن کار را پیدا کردم که ۵۰ هزار افغانی خواست و نفر بعدی ۷۵ هزار افغانی اما اینها افراد مورد اعتماد نبودند. دنبال فرد سوم رفتم که یک هزار و پنجصد دالر خواست و گفت در هر مکتبی که بخواهید استخدام میکنم و این مقدار پول را با تعداد دیگری که در روند استخدام دخیل هستند، تقسیم میکنم.”
او میگوید وضعیت اقتصادیاش در آن حد نبوده که این پول را مهیا کند بنابراین از خواهرش معذرت خواهی کرده که نتوانسته کاری برایش پیدا کند.
وزارت معارف افغانستان میپذیرد که فساد در استخدام معلمین به دلیل پراکنده بودن این روند وجود دارد.
مجیب مهرداد، سخنگوی این وزارت میگوید در یک سال گذشته، دستکم ۶۰ پرونده فساد از کارمندان عادی گرفته تا برخی مقامهای این وزارت به دادستانی فرستاده شده است.
اما او فساد و رشوهستانی در استخدام معلمان را اندک میخواند و میگوید: “یک درصد از معلمان ممکن است با پرداخت رشوه در سطح ولایات و مرکز استخدام شوند، اما ما روش امتحان استخدام معلمان را تغییر دادهایم. در آینده امتحانها در ولایات با سیستم کدگذاری گرفته میشود و بررسی برگهها در کابل صورت میگیرد.”
موجودیت فساد در بخش استخدام معلمین نه تنها فغان متقاضیان این شغل را به آسمان رسانده، بلکه این وزارت را مورد انتقاد سازمانهای مبارزه با فساد هم قرار داده است.
غلام حسین فخری، رئیس اداره مبارزه با فساد افغانستان از گستردگی فساد و رشوه ستانی در استخدام معلمین در این کشور میگوید.
به گفته وی، اسناد، شواهد و اطلاعات این اداره نشان میدهد که در استخدام معلمین به ویژه در ولایات، مشکلات زیادی وجود دارد.
حقوق معلمان در افغانستان ماهانه از شش هزار افغانی معادل کمتر از صد دلار تا ده هزار افغانی معادل ۱۵۰ دلار آمریکایی است.
حقوق کارمندان عادی بخش استخدام معلمان وزارت معارف هم در همین حدود است.
فساد نه تنها در بخش استخدام معلمان بلکه در بخشهای مختلف وزارت معارف افغانستان گزارش و از سوی نهادهای مستقل تایید شده است.
اطلاعات از یک بررسی اخیرا درز کرده که وسعت مکاتب و آموزگاران خیالی را نشان میدهد. در کنار این، پائین بودن کیفیت آموزش به دلیل موجودیت فساد از موارد دیگر بحث برانگیز در این وازرتخانه است. بی بی سی فارسی
——————————
↩️ کانال مقاله ها 👇