این روزها افت‌تحصیلی دانش‌آموزان به ویژه در مقطع ابتدایی، سر زبان همه افتاده و بچه‌ها در نظام آموزشی جدید گم شده‌اند و دست و پا زنان خود را به مقاطع بالاتر می‌رسانند. سونامی بی‌سوادی در قشر تحصیل کرده در راه است؛ نه بی‌سوادی که آن را حاصل فارغ‌التحصیل شدن‌های به اصطلاح کیلویی از دانشگاه‌ها می‌دانیم. سونامی جدید از پایه‌های ابتدایی به راه افتاده و سیل آن در سال‌های بعد دامن‌گیر نسلی خواهد شد که از ابتدا سردرگم بار آمده‌اند.
نسلی که کلاس‌های پرجمعیت، معلمان غیرمتخصص، کتب درسی کم محتوا و ناتوانی خانواده‌ها برای درک نظام آموزشی جدید را تجربه می‌کنند. افت تحصیلی، اولین پیامد این نظام برای بچه‌هایی است که هنوز به سن ورود به جامعه نرسیده‌اند. این کارشناس با تاکید بر اینکه در مدارس دولتی به خصوص در مرکز شهر تهران یا مناطق متوسط و قدیمی، جمعیت دانش‌آموزان بسیار زیاد است، عنوان کرد: افزایش جمعیت در کنار کم‌انگیزه بودن معلمان، دست به دست هم داده و کیفیت آموزش را پایین آورده است. این درحالی است که برخی از دانش‌آموزان در پایه چهار و پنج، هنوز در نوشتن اسم خود نیز مشکل دارند.
آموزش‌وپرورش ما همواره درگیر مشکلات متعدد بوده اما نظام آموزشی جدید، تیرخلاص را زده است.ارزشیابی کیفی به خودی خود کار خوبی است و در جهان تمام نظام‌های آموزشی به سمت این نوع ارزشیابی حرکت کرده یا در حرکتند. اما شکل جهانی این نظام، دانش آموز را از نمره و استرس آزمون دور کرده و ارزشیابی دقیقی برای آن قرار داده است. ا در سیستم ارزشیابی کیفی، معلم برای هر دانش‌آموز یک پوشه تهیه می‌کند، سپس رفتار دانش‌آموز در طول ترم را در نظر می‌گیرد و در هر جلسه و هر روز این پوشه را تکمیل می‌کند. این پروسه‌ای است که به زمان و انگیزه احتیاج دارد و تعداد دانش‌آموزان باید در هر کلاس مشخص و اندک باشد. طبق گزارش‌هایی که در خارج از کشور وجود دارد، معلمان هر روز بعدازظهر این پوشه ارزیابی را تکمیل می‌کنند ولی معلم ایرانی، نه انگیزه آن را دارد، نه وقت آن و نه تعداد دانش‌آموزان این اجازه را می‌دهد. سیستم ما معلم را با انگیزه بار نمی‌آورد.
زنگ تعطیلی که به صدا در بیاید، معلم زودتر از دانش‌آموز از مدرسه فرار می‌کند! این کارشناس آموزش و پرورش اجرای نظام ارزشیابی کیفی در ایران را، نه حتی ناقص که فرمالیته دانست و تصریح کرد: نمره حذف شده اما ارزشیابی در کار نیست. این نظام هنوز در مدارس ما زمینه اجرا ندارد. آموزش‌وپرورش با کیفیت به سمت این نوع آموزش نمی‌رود.
پای صحبت معلمان ابتدایی که بنشینید، می‌گویند «شرایط تحصیلی برخی دانش‌آموزان به گونه‌ای بود که نباید به پایه‌های بالاتر می‌رفتند اما مدیر مدرسه قبول نمی‌کرد و می‌گفت این مدرسه باید صددرصد قبولی داشته باشد». این حکایت بسیاری از مدارس است و با یک سونامی بی سوادی شدید نسبت به گذشته روبه‌رو خواهیم شد. بهلولی در پایان با تاکید بر اینکه تراکم پائین کلاس‌های درس منجر می‌شود تا دانش‌آموزان ارتباط بهتری را با معلم خود بگیرند، گفت: به این ترتیب روش تدریس فعال که در سند تحول بنیادین مورد تاکید قرار گرفته است، محقق خواهد شد.
|مهدی بهلولی| افتاب یزد
