پرسـشنامه درجه‌بندی میزان ابراز وجود
مهین شکری/شـازند
مـهارت ابـراز وجود از مهارت‌های اجتماعی مهمی است که اثرات آن در همه ابعاد زندگی مشهود است این پرسـشنامه ارزیابی کلی از میزان مهارت ابراز وجود به دست می‌دهد.
موقعیّت‌های زیر را به دقـت مطالعه و مشخص کنید کـه کـدام پاسخ از پنج پاسخ زیر،به بهترین وجه نشان‌دهنده‌ی پاسخ شما در چنین موقعیتی باشد.کنار هر موقعیت،در مربع عددی از یک تا پنج بنویسید تا نحوه‌ی برخورد شما را با آن موقعیت نشان دهد.سـعی کنید هر موقعیت را به‌طور جداگانه مورد توجه قرار دهید و در حد امکان،پاسخ به یک موقعیت،بر واکنش شما نسبت به موقعیت‌های دیگر تأثیر نگذارد.با صداقت،مشخص کنید که در گذشته در ایـن مـوقعیت‌ها قرار می‌گرفتید،چه پاسخی می‌دادید.لازم نیست که مناسب‌ترین پاسخ را علامت بزنید؛فقط همان موردی را انتخاب کنید که توصیف دقیق حالت شما در گذشته باشد.
اعداد توصیف هر نمره
(۱)درخواست را رد می‌کنم و از ایـن کـار احساس ناراحتی نخواهم کرد.
(۲)درخواست را رد می‌کنم؛امّا از رد کردن آن ناراحت می‌شوم.
(۳)درخواست را رد نمی‌کنم؛اما از این که آن را قبول کرده‌ام،احساس ناراحتی می‌کنم.
(۴)درخواست را رد نمی‌کنم؛حتی اگر رد کردن آن را بیشتر بپسندم؛بـا وجـود این چون این کار را نکرده‌ام،احساس ناراحتی نخواهم کرد.
(۵)درخواست را رد نمی‌کنم،چون ظاهرا درخواست معقولی است.
سؤالات پرسش‌نامه
(۱)فرض کنید که می‌خواهید یکی از لوازم دست دوم منزلی را به قیمت ۱۰ هزار تـومان بـفروشید.امـا یکی از همسایه‌ها،که کمی بـا شـما آشـناست، می‌گوید که واقعا به آن نیاز دارد و در هیچ مغازه‌ای هم آن را پیدا نکرده است.ولی فقط می‌تواند سه هزار تومان بابت آن بپردازد.اما شما اطـمینان داریـد کـه می‌توانید به راحتی،آن وسیله را به ۱۰ هزار تومان بـفروشید.
(۲)یـکی از هم‌اتاقی‌هایتان،مدام از شما برای خرید بعضی تنقلات پول قرض می‌گیرد.امّا هرگز قرض‌هایش را پس نمی‌دهد.شما از این وضعیّت عصبانی هستید و مـی‌خواهید دیـگر بـه او قرض ندهید.اکنون،او دوباره از مشما مقداری پول خواسته است.
(۳)یکی از دوسـتان نزدیک شما می‌خواهد آخر هفته به شهرستان برود و کلاس روز شنبه خود را از دست می‌دهد.با آن‌که شما در آن کلاس ثـبت‌نام نـکرده‌اید،دوسـتتان می‌خواهد که برای کمک به او،به کلاس بروید و گفته‌های استاد را یـادداشت کـنید.شما عصر همان روز امتحان دارید و از نظر فرصت مطالعه،کمی در فشار هستید.
(۴)یکی از آشنایان دور شما تقاضای ۵۱ هـزار تـومان قـرض دارد تا در هفته‌ی آینده آن را به شما برگرداند.شما این مقدار پول را دارید؛اما مـجبورید خـرید وسـیله‌ای را که از مدت‌ها قبل در نظر داشتید،تا پس گرفتن پول خود، به تعویق بیندازید.
(۵)یکی از همکلاس‌های نـاآشنا،دفـترچه‌ی یـادداشت‌های کلاسی شما را به امانت گرفت و مطابق قولی که داده بود،هفته‌ی بعد،آن را نیاورد در نـتیجه،شـما مجبور شدید بقیه مطالب را در دفترچه‌ی دیگری،بنویسید و پس از گرفتن دفترچه‌ی اوّل مطالب را دوباره مـنتقل کـنید.اکـنون او بار دیگر جزوه‌های شما را خواسته است.
(۶)یکی از اقوام بسیار دور،چند بار خودرو شما را قـرض گـرفته و هر بار،وقتی که آن را به شما تحویل داده،باک بنزین آن کاملا خالی بوه اسـت. امـروز،او دوبـاره خودرو شما را می‌خواهد.
(۷)یک پروژه درسی را با چند نفر دیگر به عهده گرفته‌اید.شما کار خـود را تـحویل داده‌اید.اما مقداری از کارها باقی مانده و مسؤول پروژه،که یکی از بهترین دوستان شـماست،بـا وجـود کمک گرفتن از بقیه اعضا،از شما نیز کمک می‌خواهد.
(۸)مقدار زیادی کار درسی دارید و یکی از دوسـتانتان،زیـاد هـم با شما آشنا نیست،برای رفتنی به سینما دعوتتان کرده است.
(۹)بـه شـدت مشغول انجام دادن کارهای عقب‌افتاده‌ی خود هستید. یکی از همکاران،که زیاد هم با شما صمیمی هست،بـه اتـاق می‌آید و از شما می‌خواهد که یک ساعت از وقت خود را به او بدهید.اگر بـپذیرید،بـه دلیل تعطیل شدن محل کار،مجبور مـی‌شوید کـارهای عـقب‌مانده‌ی خود را به روز دیگری موکول کنید.
(۱۰)شما و دو دوسـت دیـگر قصد دارید که برای اجاره کردن آپارتمان، شخص دیگری را پیدا کنید.اکنون دوسـتان شـما آمده‌اند و می‌گویند که نفر چـهارم را پیـدا کرده‌اند.وقـتی نـام او را بـه شما می‌گویند،می‌بینید که او را می‌شناسید و از او خـوشتان نـمی‌آید.
(۱۱)در هنگام برگشت به منزل،یکی از آشنایان دور را می‌بینید که از شما می‌خواهد بسته سـنگینی را تـا منزل او ببرید.زیرا برایش کاری پیـش آمده است و فرصت ایـن کـار را ندارد.خود شما هم کـیف و یـک بسته دیگر دارید،قبول این کار برایتان بسیار دشوار است.
نحوه‌ی نمره‌گذاری
بـه پاسـخ‌های خود در داخل پرانتز براساس زیـر،ج یـا غ اخـتصاص دهید.
موقعیت یـک:۱ یـا ۲(ج)،۳ یا ۴(غ)
موقعیت دو:۱ یا ۲(ج)۳ یـا ۴(غ)
مـوقعیت سه:۱(ج)،۲ ۳ ۴(غ)
موقعیت چهار:۱(ج)،۴ ۳ ۲(غ)
موقعیت پنج:۱(ج)،۲ یا ۳(غ)
موقعیت شش:۱(ج)،۲ یا ۳ یا ۴(غ)
موقعیت هفت:۱(ج)،۲ یا ۳(غ)
مـوقعیت هـشت:۱(ج)،۲ یا ۳(غ)
موقعیت نه:۱(ج)،۲ ۳ ۴(غ)
موقعیت ده:۱ یا ۲(ج)،۳ یـا ۴(غ)
مـوقعیت یازده:۱(ج)،۳ یـا ۴(غ)
ج-جـرأت‌مندانه غ-غـیر جرأت‌مندانه
اگر پاسخ‌های(ج)شـما به هفت مورد یا بیشتر برسد،باید خود را فردی جرأت‌مند بدانید.امّا اگر در هفت مـورد یـا بیشتر،پاسخ‌هایتان با(غ)همراه باشد،احـتمالا رفـتاری غـیر جـرأت‌آمیز داشـته‌اید.
منبع
بولتون،رابـرت،روانـ‌شناسی روابط انسانی،ترجمه‌ی حمید رضا سهرابی،تهران انتشارات رشد ۱۳۸۱
رشد معلم » مهر ۱۳۸۴ – شماره ۱۹۳ (صفحه ۴۷)
——————
↩️ کانال مقاله ها 👇
https://t.me/joinchat/AAAAAD5oqnmeI058AeE3WA
