|
اطلاعات یکشنبه ۱۶بهمن۱۳۹۰ ـ ۱۲ربیع الاول ۱۴۳۳ـ ۵ فوریه ۲۰۱۲ـ شماره ۲۵۲۴۱
|
|
مدت درازی از زمانی نمی‌گذرد که معلمان مدارس ابتدایی با چوب، پشت دست دانش‌آموزانی می‌زدند که با دست چپ می‌نوشتند. بسیاری از مردم در گذشته تصور می‌کردند که اگر فرزندشان با دست چپ بنویسد، شیطان در او نفوذ خواهد کرد و این را رسوایی خود می‌پنداشتند. در دهه ۱۹۶۰ دست چپ این دسته از دانش‌آموزان را به پشت‌شان می‌بستند تا آنان نتوانند با دست چپ بنویسند و به مرور همرنگ بقیه دانش‌آموزان شوند و فقط با دست راست بنویسند. امروز هم اگرچه چپ دست بودن افراد هنوز رمزگشایی نشده و علت‌های اصلی آن هنوز برای دانشمندان روشن نشده و قطعیت نیافته است، اما همگان به وی‍ژه دانشمندان بر این نکته هم داستان‌اند که بهره هوشی چپ دست‌ها نه تنها کمتر از راست دست‌ها نیست، بلکه در بسیاری از موارد بیشتر هم هست. اما دانستن این موضوع که چپ‌دست‌ها بهره هوشی بالاتری دارند، برای آنها کافی نیست. فرد چپ دست تمایل دارد که دیگران به خصوص خانواده‌اش این ویژگی او را بپذیرند و به آن به عنوان یک نقص یا معلولیت نگاه نکنند. فرد چپ دست اعتماد به نفس بیشتری می‌یابد وقتی می‌بیند جامعه نیز او را می‌بیند و امکانات مورد نیاز او را هم فراهم می‌کند. گرچه تعداد این افراد بسیار کمتر از راست دست‌ها است، اما این دلیل خوبی برای نادیده گرفته شدن توسط خانواده، جامعه، صنعت و… نیست.
پس همان طور که می‌بینیم، فرد چپ دست فقط نیازمند این نیست که بهره هوشش را به رخ همه بکشد. او نیازمند توجه، عدالت و برابری هم هست. از این‌ها گذشته، فرد چپ‌دست تفاوت‌ها و شباهت‌هایی از نظر روانشناسی با افراد راست دست دارد که در زیر به آنها اشاره می‌شود.
به نوشته روزنامه سلامت،چپ‌دست‌ها و راست‌دست‌ها به‌طور متفاوتی به دنیا نگاه می‌کنند. روان‌شناسان دریافته‌اند که غالب بودن یک دست با تفاوت‌هایی در طرز تکلم و تجسم و نگریستن به یک تصویر همراه است. چپ دست بودن افراد مشهوری نظیر بیل‌گیتس، پیرس برازنان (بازیگر معروف فیلم‌های جیمز باند)، نیکول کیدمن و لوییزکندی (طراح معروف لباس) شاید ناخودآگاه شما را به این فکر فرو ببرد که احتمالاً چپ دست‌ها انسان‌های موفق‌تری هستند. شاید به این فکر کنید که ای‌کاش شما هم چپ دست بودید، یا در مورد سایر مزایای چپ دست بودن بیندیشید. واقعیت این است که حدود ۹۰ درصد از مردم راست دست و فقط ۱۰ درصد چپ دست هستند. یک نکته خیلی مهم که لا‌زم است به آن توجه داشته باشید این است که غالب بودن طرف چپ یا راست، در مورد کل بدن صادق است. اگر کمی دقت کنید، حتماً متوجه خواهید شد که با یک گوش بهتر از دیگری می‌شنوید، یا با یک چشم بهتر از چشم مقابل می‌بینید. پس باید توجه داشته باشید که غالب بودن یک قسمت از بدن یک مورد عمومی است که در مورد تمامی قسمت‌های جفت بدن صدق می‌کند. این که دقیقاً چرا یک نفر راست دست یا چپ دست می‌شود، هنوز به‌صورت یک راز باقی مانده است، ولی برخی نظریه‌ها در این مورد وجود دارند. یک نظریه، ترشح زیاد هورمون‌های جنسی قبل از تولد را عامل چپ دست شدن افراد می‌داند. از سوی دیگر، محققان دانشگاه کالیفرنیای آمریکا معتقدند که چپ دست یا راست دست شدن افراد تا حد زیادی توسط ژنتیک تعیین می‌شود. طبق نظر این محققان، یک ژن اختصاصی برای راست دست شدن وجود دارد که اگر فردی آن را به ارث ببرد، راست دست می‌شود. نکته جالب این است که حتی در صورت نبود این ژن باز هم معلوم نیست که آن شخص حتما چپ دست شود. یعنی امکان راست دست شدن وی هنوز وجود دارد. افراد راست دست به‌طور مشخص نیمکره مغزی سمت چپشان بزرگتر است. در ۹۵ درصد از افراد راست دست قابلیت‌های تکلمی در نیمکره چپ مغزی وجود دارد. در حالی که بر اساس پژوهش‌های دانشگاه کالیفرنیا، دو نیمکره مغزی در افراد چپ دست اندازه مشابهی دارند و موجب ایجاد ساختار مغزی منعطف‌تری می‌شوند. این در حالی است که فقط در ۷۰ درصد از چپ دست‌ها قابلیت‌های تکلمی در نیمکره مخالف (راست) قرار دارد. این طور به نظر می‌رسد که احتمالا نبود ژن راست دستی، به مغز این افراد اجازه می‌دهد تا به‌طور مساوی و متناوب با مغز راست دست‌ها رشد کند. نیمی از افراد باقی مانده از هر دو گروه چپ‌دست‌ها و راست دست‌ها از هر دو نیمکره مغزی‌شان استفاده می‌کنند و طبق بررسی‌ها، اینگونه افراد از هوش بالاتری برخوردارند. علاوه بر این، دیده شده است که رابط مغزی بین دو نیمکره در افراد چپ دست ۱۱ درصد بزرگتر از راست دست‌ها است که نشانگر ارتباطات قوی‌تر و عمیق‌تر دو نیمکره در پردازش اطلاعات است. پروفسور گلین‌هامفریز معتقد است که در افراد راست دست،نیمکره راست تصویر کلی را می‌بیند و نیمکره چپ بر روی جزئیات آن تصویر تمرکز می‌کند. در حالی که این موضوع در مورد چپ‌دست‌ها وجود ندارد. او همچنین معتقد است که آسیب و تخریب مغزی می‌تواند احساس درک انسان‌ها از جزئیات را در افراد راست دست و چپ‌دست به طرق مختلفی تحت تأثیر قرار دهد. در جامعه امروزی مشکلات زیادی برای چپ دست‌ها وجود دارد. اصول کلی جامعه و زندگی، غالبا برای راست دست‌ها طراحی شده‌اند. به‌طوری که طراح معروف لباس، لوییزکندی، مجبور شد تا برای طراحی‌هایش یک قیچی مخصوص چپ‌دست‌ها را سفارش دهد. علاوه بر این، متأسفانه برخی خانواده‌ها به دلایل خرافی، دید خوبی نسبت به چپ دست شدن فرزندشان ندارند و سعی می‌کنند تا با انجام کارهایی مثل بستن دست‌چپ فرزندشان او را تحریک و وادار به راست‌دست شدن کنند. این افراد باید توجه داشته باشند که انجام این اعمال موجب خواهد شد تا فرزندشان در آینده قادر به انجام کارهای ظریف با دست خود نباشند و در کارهای روزمره‌شان دچار کندی محسوسی شوند. امروزه در دنیا چپ‌دست‌ها تقریبا یک جامعه برای خود درست کرده‌اند. به‌طوری که روز ۲۲ مرداد (۱۳ آگوست) روز جهانی چپ‌دست‌ها نامیده می‌شود. علاوه بر این،در برخی نقاط دنیا فروشگاه‌هایی وجود دارند که اجناسی را می‌فروشند که فقط برای افراد چپ دست طراحی شده‌اند. کسی چه می‌داند. شاید در آینده شهر یا کشوری هم مخصوص چپ دست‌ها ایجاد شود. page11 |
