سند تحول نیاز به تولید زیرنظام های خود دارد

ابتداباید این زیرساخت ها طراحی می شد.برای مثال،به عنوان اولین کار باید ۶ زیر نظام آن تولید شود که تنها یکی از آنها به نام برنامه درسی ملی تاکنون تدوین شده وزیرنظام های دیگر هنوز تهیه وتولید نشده است.بنابراین طرح این ادعا که تحول بنیادین راشروع کرده ایم،صحیح نیست:به خاطر آن که زیرنظام آنها تهیه وتدوین نشده است.

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش متذکرشد:درتبیین زیرنظام ها هم باید ارتباطات عمودی وافقی برنامه ها دیده وبرنامه نیروی انسانی وبرنامه درسی هم آهنگ شود.همچنین در تولید زیر نظام باید ارتباطات وبرنامه های درسی وملی را تعریف کرد وتا این کار انجام نشود برنامه های آموزش وپرورش روی ریل خود قرار نمی گیرد.البته کارها ممکن است موردی انجام شود ولی نمی توان یک برنامه منسجم ومبتنی برسند راجلو برد.

عضو شورای عالی آموزش وپرورش بااشاره به این که پس از تولید زیر نظام ها وهم آهنگ با آن،باید نمایه اجرایی تولید وارائه شود،خاطرنشان کرد:درحال حاضر،تیمی در پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش زیر نظرمن در حال تهیه وتولید زیر نظام پژوهش است.

دکتر قدمی تصریح کرد:به نظرمن،حتی باوجود نمایه اجرایی،اگرباز زیر نظام ها تولید نشود،کاری نمی توان کرد

زیرا راهکارهای استخراج شده از سند(حدود۱۳۰ راهکار مطرح)دراین زیر نظام ها تقسیم شود همه آنها پوشش داده شود.

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش تاکیدکرد:ایجاد یک شبکه پژوهشی مستمر بااستفاده از فناوری ،ایجاد بانک اطلاعاتی پژوهشگران،انجام مطالعات تطبیقی،امورپژوهشی،فعالیت های یادگیری مدارس،حذف رویکرد کتاب محوری،مجموعه اینها وقتی درزیر نظام ها آمد، می توان کل سدراپوشش داد.پس از آن،بایدبرای تمامی افرادی که دراجرای سند سهیم هستند ازشخص وزیر ومعاونان تا معلمان و

خانوده هاو…برنامه توجیهی ارائه شود. 

دکترقدمی با تاکید براین که اگر می خواهیم افراد با نگاه تحولی کارکنند بایدبرنامه آشنایی با سند به خوبی اجرا شود،افزود:اعتبارات وزارتخانه در سایرفصول(غیراز بند«و»)نیز بایدبراساس برنامه های زیر نظام ها توزیع شود وبرنامه های سالانه برآن اساس بسته شود.

وی خاطرنشان کرد:مثلا درمورد نظام جامع مشارکت در آموزش وپرورش،یا رتبه بندی معلمان،همه زیر نظام هادیده شوند.دراین ارتباط،انجام پژوهش یاهمکاری درتالیف،دیدن دوره های ضمن خدمت،نوآوری وخلاقیت وشرکت درگروه های آموزشی از جمله فعالیت های معلمی است که همه آنها وزن داشته وتعریف می شود ودرنظام رتبه بندی معلمان دخیل داده خواهد شد.

دکتر قدمی بابیان این که سندتحول بنیادین با محتوای مناسبی طراحی شده است،گفت:تعدادی ازصاحبنظران واندیشمندان دلسوز درتولید سند دست داشتند وجمعی دیگر از کارشناسان ومتخصصان آن رامورد بررسی دقیق علمی قرار داده وحوزویان نیز درباره آن نظرداده اند.البته این به معنای کامل وجامع بودن سند نیست.سند تحول نقایصی دارد که باید درتجدیدنظرمورد بررسی قرار گیرد.مثلابه نظرمن ،سند درحوزه های رسانه وخانواده،دانش آموزان بانیازهای ویژه ونهضت سوادآموزی تاحدودی ساکت است یارویکرد سند درزمینه آموزش مهارتهارقیق است،درحالی که جهت گیری کلی در آموزش مهارت ها ورویکرد آموزش وپرورش رسمی این است که بچه ها برای زندگی آماده شوند. 

دکترقدمی درزمینه اشاعه وتبیین مفاهیم سند تحول خاطرنشان کرد:درزمینه اشاعه وتبیین سند،اول باید متن اصلی سند رادر نشست نخبگان شاخص بندی کنیم تابتوانیم با مخاطبین خود وباهمه کسانی که دراجرای سند دخیل هستند،به یک همزبانی برسیم.و بعد درآموزش های ضمن خدمت برای اشاعه مفاهیم برنامه ریزی کنیم تا معلمان ومخاطبان بازبان سند آشنا شوند وشاهد توسعه عملیاتی سند باشیم.

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش درادامه این گفت وگو تصریح کرد:عده ای اعتقاد دارند که سند،آرمانی وایده آلی نوشته شده ومبتنی برواقعیت نیست بخش اعظمی از سند اصلا نمی تواند اجرا شود.من اعتقاددارم خطای این افراد این است که معتقدند این سند بااین محتوا وبه این شکل می خواهد اجرا شود،درحالی که سند برای اجرا نیاز به یک حلقه مفقوده دارد که همان زیر نظامهاست.وی با اشاره به این که سند همه بخش هارابه خوبی ندیده وتبیین نکرده است،گفت:مثلا به رسانه ها که به عنوان عوامل جذاب،مدرن وسریع درآموزش وفرآیند یادگیری مطرح هستند درسند توجه نشده است واز همه مهم تراز نقش دانش آموزانی که با سایرین متفاوت هستند(استثنایی ها وتیزهوشان) غفلت شده است.به نظرمی رسد نگارندگان سند ازتخصص لازم دراین حوزه برخوردار نبوده اند.

دکتر قدمی درپاسخ به این پرسش که آیا بااین سندمی توان به کارآمدی وگسترش مهارت حرفه ای معلمان،ایجاد وتوسعه تفکرراهبردی وآینده نگری وارتقای جایگاه آموزش وپرورش به عنوان محور تحولات وتوسعه کشور امیدوار بود، گفت:این که آیا می توانیم بااین سند به حیات طیبه،مدرسه صالح وپژوهش محوری درعرصه آموزش برسیم،پاسخ این است که سندحرفهای خوبی زده است ولی برای اجرایی کردن این سند بایدامکانات خوب فراهم کنیم.اگراین حرف های خوب بدون امکانات اجراشود سند نمی تواند ما رابه جایی برساند.درآموزش معلمان بایدبتوانیم کتابهای حتی صوتی را برای آنان طراحی کنیم یادرنظام رتبه بندی معلمان برای ارتقای آنان شاخص کیفی زیادی تعریف شود.درمدیریت وآموزش نیروی انسانی اگرتحول واقعی صورت گیرد می توانیم امیدوار باشیم.همچنین نقش فن آوری های جدید دریادگیری موثر است.

دکترقدمی با تاکید براین که آغار عملیات اجرایی سند تحول شتابزده وعجولانه بوده است،گفت: درحالی که هنوززیرساخت های اولیه تولیدنشده،صحبت از اجرای سند خطاست زیرا مجبورمی شوید اشتباهات خودرابرپایه سند بنویسید.ماهنوزازپله های اول نردبان سندبالا نرفته ایم،چگونه می توانیم مدعی شویم که اجرای سند آغاز شده است.درنهایت،شاهدیم که حدود۱۵ درصداز مفادسند درمراحل اولیه اجرایی قراردارد.

وی افزود:اگرچارچوب ها راآماده کنیم می توانیم آموزش وپرورش را از نظر کمی وکیفی به جلو ببریم.دکترقدمی با اشاره به این که سند تحول ،نقشه راه تعلیم وتربیت کشور وبرخواسته از تلاش دلسوزان نظام است گفت:سند تحول یک جاده ومسیرخوب است که مارادرجاده ومسیرقرار می دهد تا درشرایط بحرانی وبروز مشکلات وتنگناها حداقل گم نشویم وبه انحراف نیفتیم.سند همچنین حکم هم نور پایین ماشین را دارد وهم نور بالا.هم وضع امروز شمارامشخص ومعین می کند وهم آینده شماراتبیین وتشریح می کند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد:در آسیب شناسی امروز آموزش وپرورش همه چیز برکتاب استواراست،درحالی که درسند همه چیز برمعلم وبسته آموزشی وکیفیت وپژوهش وارزشیابی مستمر استوار است که همه حرف های جدید،نو وسازنده است واز نظرکمی وکیفی می تواند آموزش وپرورش را به جلوببرد وبه همان تحول برسیم که خروجی های مدرسه شما دانش آموزانی خواهندبود که از نظر اخلاقی وعملی باخروجی های قبلی متفاوت خواهند بود،چون معلم وکتاب او تغییر کرده است.بنابراین ما به سمت استانداردهای جمهوری اسلامی می رویم که برای مدرسه نقشی فعال قائل شده ونسل آینده را برای اداره جامعه وزندگی مطلوب فردی واجتماعی یعنی همان حیات طیبه آماده می سازد.

روزنامه اطلاعات

codex09x