مهر بوی مهربانی میدهد
جام جم آنلاین: مقابل در اصلی مدرسه غلغلهای برپاست. کیفها و کولههای رنگی، کفشها و کتانیهای نو و براق، روپوشهای اتو خورده و نگاههای نگران پدرها و مادرهایی که آخرین توصیهها را به فرزندان خود میکنند: «خوراکی تو حتما بخور…» امروز روز دغدغه والدین و ساعتها سرک کشیدن و دزدکی از لای در آهنی مدرسه کودکی را جستجوکردن است.
ﺳﺎلھﺎﺳﺖ روز ﺷﻜﻮﻓﻪھﺎ ﺑﻪ روز ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻧﺎﻣﮕﺬاری ﺷﺪه ﻛﻪ ﺑﺮای اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﻗﺪم ﺑﻪ ﻓﻀﺎی آﻣﻮزش و ﭘﺮورش رﺳﻤﻲ ﻣﻲﮔﺬارﻧﺪ
ﻛﻮدﻛﺎن ۶-۷ ﺳﺎﻟﻪای ﻛﻪ ﺳﺎلھﺎﺳﺖ ﻳﻚ روز زودﺗﺮ از ﺳﺎﻳﺮ داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﻲروﻧﺪ و ﺑﺮای آﻧﺎن ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت وﻳﮋهای ﺑﺮﮔﺰار
ﻣﻲﺷﻮد، ﺧﯿﺮﻣﻘﺪم، اھﺪای ﮔﻞ، از زﻳﺮ ﻗﺮآن رد ﻛﺮدن و … ھﻤﻪ و ھﻤﻪ ﺑﺮای ﻛﺎھﺶ اﺿﻄﺮاب ﻧﻮآﻣﻮزان ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﯿﺮد.
ﺗﻠﺦ و ﺷﯿﺮﻳﻦ اوﻟﯿﻦ روز ﻣﺪرﺳﻪ
اﻣﺎ روزھﺎی دورﺗﺮ، ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺮاﺳﻤﻲ ﺑﺮﮔﺰار ﻧﻤﻲﺷﺪ، ﻳﺎدﺗﺎن ﻣﻲآﻳﺪ؟ وﻗﺘﻲ روز اول ﻣﺪرﺳﻪ در ھﯿﺎھﻮ
و اﻧﺒﻮه ﻛﻼس ﭼﮫﺎرﻣﻲھﺎ و ﻛﻼس ﭘﻨﺠﻤﻲھﺎ ﮔﻢ ﺷﺪﻳﺪ و وﺣﺸﺖ ﺳﺮ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺘﺎن را ﮔﺮﻓﺖ؟
« وﻗﺘﻲ دﺳﺘﻢ از دﺳﺖ ﭘﺪرم ﺟﺪا ﺷﺪ، ﻳﻚ دﻓﻌﻪ ﻗﺎﻟﺐ ﺗﮫﻲ ﻛﺮدم، زﻣﺎن ﻣﺎ ﺗﻌﺪاد داﻧﺶآﻣﻮز ھﻢ
ﺧﯿﻠﻲ زﻳﺎدﺗﺮ از ﺣﺎﻻ ﺑﻮد. ﺑﺎ ﻣﻮج و ﻓﺸﺎر ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﭽﻪھﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺳﺮ و ﮔﺮدن از ﻣﻦ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺑﻮدﻧﺪ از
در اﺻﻠﻲ ﻣﺪرﺳﻪ ﮔﺬﺷﺘﻢ و وارد ﺣﯿﺎط ﻣﺪرﺳﻪ ﺷﺪم. ﻳﺎدم ﻣﻲآﻳﺪ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﭼﻨﺎن ﺗﻨﻪای ﺑﻪ ﻣﻦ زدﻧﺪ
ﻛﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮد ﺑﺎ ﻣﻐﺰ زﻣﯿﻦ ﺑﺨﻮرم، ﻛﻮﻟﻪ آﺑﻲ رﻧﮕﻢ آﻧﻘﺪر ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺗﻌﺎدﻟﻢ را ﺣﻔﻆ
ﻛﻨﻢ.»
« آﻧﻘﺪر اﺿﻄﺮاب داﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﺧﻮاﺑﻢ ﻧﺒﺮد، آﻧﻘﺪر ﭘﮫﻠﻮ ﺑﻪ ﭘﮫﻠﻮ ﺷﺪم ﻛﻪ اﻧﮕﺎر ﻛﺎﺑﻮس ﻣﻲدﻳﺪم،
ﻛﺎﺑﻮس اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻤﻤﺎن ﺳﺒﯿﻞھﺎی ﺳﯿﺎه و ﻛﻠﻔﺘﻲ دارد و ﺑﺎ ﭼﻮب ﺑﻠﻨﺪی ﺑﻪ ﻛﻒ دﺳﺖھﺎﻳﻤﺎن
ﻣﻲزﻧﺪ، آﺧﺮ داﻳﻲام ھﻤﯿﺸﻪ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻛﻪ در ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﺎرھﺎ و ﺑﺎرھﺎ ﻛﺘﻚ ﺧﻮرده اﺳﺖ. ﺻﺒﺢ، زودﺗﺮ از
ﺑﻘﯿﻪ ﺑﯿﺪار ﺷﺪم، وﻗﺘﻲ ﻣﺎدرم ﺑﯿﺪار ﺷﺪ، دﻳﺪ ﻣﻦ دﺳﺖ و ﺻﻮرت ﻧﺸﺴﺘﻪ ﮔﻮﺷﻪ اﺗﺎق ﻛﺰ ﻛﺮدهام،
ﻛﻠﻲ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮم ﮔﺬاﺷﺖ ﺗﺎ ﻳﺨﻢ ﺑﺎز ﺷﺪ و ﺑﺎ ﺑﻲاﺷﺘﮫﺎﻳﻲ ﭼﻨﺪ ﻟﻘﻤﻪ ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﺧﻮردم و ﺑﺎ او راھﻲ
ﻣﺪرﺳﻪ ﺷﺪم. ﺑﺎ دﻳﺪن ﺻﺪھﺎ و ﺷﺎﻳﺪ در آن زﻣﺎن ﺣﺴﺎب و ﻛﺘﺎب ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ ھﺰاران ﺑﭽﻪ ﻣﺜﻞ
ﺧﻮدم، ﺣﺴﺎﺑﻲ ھﯿﺠﺎن زده ﺷﺪم، اﻣﺎ ﻛﺎﺑﻮس ﺷﺐ ﻗﺒﻞ رھﺎﻳﻢ ﻧﻤﻲﻛﺮد، ﺗﻮ ﺷﯿﺶ و ﺑﺶ ﺑﻮدم ﻛﻪ
ﮔﺮﻳﻪ ﻛﻨﻢ ﻳﺎ ﻧﻜﻨﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻣﺎدرم ﻣﺮا آرام ﺑﻪ داﺧﻞ ﻣﺪرﺳﻪ ھﻞ داد و از ﻣﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺖ. ﺗﺎ
ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺻﺪاﻳﺶ ﻛﻨﻢ و ﻣﻠﺘﻤﺴﺎﻧﻪ ﺑﺨﻮاھﻢ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ داﺧﻞ ﺑﯿﺎﻳﺪ؛ دﺳﺘﻲ از ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﺳﺮم ﻛﺸﯿﺪه
ﺷﺪ و دﺳﺖھﺎی ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻦ را ﮔﺮﻓﺖ، ﺧﺎﻧﻢ ﺟﻮاﻧﻲ ﺑﺎ ﻟﺐھﺎی ﺧﻨﺪان و ﻟﺤﻨﻲ ﻣﮫﺮﺑﺎن ﮔﻔﺖ: «ﭘﺲ
ﺣﺎﻣﺪ ﻛﻮﭼﻮﻟﻮ ﺗﻮﻳﻲ!» طﻮری واﻧﻤﻮد ﻛﺮد ﻛﻪ اﻧﮕﺎر ﻣﺮا ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﺪ، ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎورﺗﺎن ﻧﺸﻮد ﺑﻪ ۱۰ دﻗﯿﻘﻪ
ﻧﻜﺸﯿﺪ ﻛﻪ ﻧﻪﺗﻨﮫﺎ ﻣﻌﻠﻢ ﺳﺒﯿﻞ ﻛﻠﻔﺖ دﻳﺸﺐ ﻳﺎدم رﻓﺖ ﻛﻪ ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﺮدم ﻣﺎدرم ﻧﮕﺮان ﺳﺮک
ﻣﻲﻛﺸﺪ و ﺗﺎ ظﮫﺮ ﭘﺸﺖ در ﻣﺪرﺳﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ و آﻳﻪاﻟﻜﺮﺳﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﻦ ﺑﺮﮔﺮدم! ﺧﺎﻧﻢ ﻣﺮادی
ﻣﻌﻠﻢ ﺟﻮان و ﺗﺤﺼﯿﻠﻜﺮدهای ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳﺎل ۵۹ ﻣﻌﻠﻢ ﻛﻼس اول ﻣﻦ ﺑﻮد و ﺣﺎﻻ ﺳﺎلھﺎﺳﺖ ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ
ﺷﺪه اﺳﺖ.»* * *
« از روز اول ﻣﺪرﺳﻪ ﺧﺎطﺮه ﺧﻮﺑﻲ ﻧﺪارم، ﭼﻮن آﻧﻘﺪر ﮔﺮﻳﻪ ﻛﺮدم ﻛﻪ ۳ روز ﺑﻌﺪ آن ﺑﯿﻤﺎر ﺷﺪم و
ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﺮوم. واﺑﺴﺘﮕﻲ زﻳﺎدی ﺑﻪ ﻣﺎدرم داﺷﺘﻢ، دوره ﭘﯿﺶدﺑﺴﺘﺎﻧﻲ ﻳﺎ آﻣﺎدﮔﻲ را ﺑﻪ
ﺧﺎطﺮ ھﻤﯿﻦ واﺑﺴﺘﮕﻲ رھﺎ ﻛﺮدم و داﺋﻢ ھﻤﺮاه ﻣﺎدرم ﺑﻮدم، ﺣﺘﻲ ﻳﻚ ﺷﺐ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺑﺪون او
ﺑﺨﻮاﺑﻢ، ﺑﻪ ھﻤﯿﻦ ﺧﺎطﺮ از ﺻﺒﺢ اوﻟﯿﻦ روز ﻣﺪرﺳﻪ ﮔﺮﻳﻪھﺎ و اﻟﺘﻤﺎسھﺎی ﻣﻦ ﺷﺮوع ﺷﺪ؛ «ﺗﻮ رو ﺧﺪا
ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﺗﻮ ﺧﻮﻧﻪ درس ﺑﺨﻮاﻧﻢ؟» اﻣﺎ اﻳﻦ اﻟﺘﻤﺎسھﺎ ﻛﺎرﺳﺎز ﻧﺒﻮد و ﻣﺎدرم ﺑﺎ ﺗﺮﻓﻨﺪھﺎ و وﻋﺪهھﺎی
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻦ را ﺗﺎ دم در ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﺮد، ﺗﺎ ﭼﺸﻤﻢ ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻠﻮی ﻣﺪرﺳﻪ اﻓﺘﺎد، ﮔﺮﻳﻪام ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﺷﺪ، آﻧﻘﺪر
ﻛﻪ ﻣﺎدرم ﺑﺮای ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﺑﺮدن ﻣﻦ، دﺳﺘﻢ را ﻣﻲﻛﺸﯿﺪ و ﻋﺎﺑﺮﻳﻦ ﭘﯿﺎده ﺑﺎ ﺗﺮﺣﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ،
ﺑﻌﻀﻲھﺎ ھﻢ زﻳﺮ زﻳﺮﻛﻲ ﻣﻲﺧﻨﺪﻳﺪﻧﺪ و ﻣﺴﺨﺮهام ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ.
وﻗﺘﻲ ﻗﺪم ﺑﻪ داﺧﻞ ﻣﺪرﺳﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻢ، ﺧﺎﻧﻢ ﺟﺪی و ﺗﻨﻮﻣﻨﺪی ﻛﻪ ﺑﻌﺪھﺎ ﻓﮫﻤﯿﺪم ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺪرﺳﻪ اﺳﺖ،
ﺑﺎ ﻟﺤﻨﻲ ﺟﺪی از واﻟﺪﻳﻦ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ از در اﺻﻠﻲ ﻣﺪرﺳﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ و دور ﺑﺎﻳﺴﺘﻨﺪ، ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ
ﺟﻤﻠﻪ او ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﺮﺳﯿﺪم: « ﻧﻜﻨﺪ ﻣﻲﺧﻮاھﻨﺪ ﻣﺮا ﺑﺮای ھﻤﯿﺸﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﻧﮕﻪ دارﻧﺪ؟ ﻧﻜﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻣﺎن را
ﻧﺒﯿﻨﻢ؟!» آﻧﻘﺪر ﮔﺮﻳﻪ ﻛﺮدم ﻛﻪ ﭼﺸﻤﺎﻧﻢ ﻗﺮﻣﺰ و ﻣﺘﻮرم ﺑﻮد، ﺧﺎﻧﻢ ﻣﺪﻳﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻳﺪن ﮔﺮﻳﻪھﺎی ﺑﭽﻪھﺎ
ﻋﺎدت داﺷﺖ، ﺑﻲاﺣﺴﺎس و ﺑﻲاﻋﺘﻨﺎ ﮔﻔﺖ: « اﻳﻦ ﻟﻮسﺑﺎزیھﺎ ﭼﯿﻪ؟ ﺑﺮوﻳﺪ ﺳﺮ ﺻﻒ ﺑﺎﻳﺴﺘﯿﺪ، اﻧﮕﺎر
ﺑﻪ ﻣﺴﻠﺦ آوردﻧﺪﺷﺎن! و…» اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ در آن زﻣﺎن ﻣﻌﻨﻲ ﻣﺴﻠﺦ را ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ. وﻗﺘﻲ ﻣﺪرﺳﻪ
ﺗﻌﻄﯿﻞ ﺷﺪ ﻣﺎدرم ﺟﻠﻮﺗﺮ از ھﻤﻪ واﻟﺪﻳﻦ ﻣﻘﺎﺑﻞ در ﻣﺪرﺳﻪ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮد و ﭼﺎدرش را ﺑﺮای در آﻏﻮش
ﻛﺸﯿﺪن ﻣﻦ ﺑﺎز ﻛﺮد، ﻣﻦ ﻳﺎدم ﻣﻲآﻳﺪ ﻛﻪ دوﻳﺪم و ﺧﻮدم را در آﻏﻮش او اﻧﺪاﺧﺘﻢ و آﻧﻘﺪر ﮔﺮﻳﻪ ﻛﺮده
ﺑﻮدم ﻛﻪ ھﻤﺎن ﺟﺎ ﺧﻮاﺑﻢ ﺑﺮد و ﻣﺎدرم ﻣﻦ و ﻛﻮﻟﻪ ﺳﻨﮕﯿﻨﻢ را ﺗﺎ ﺧﺎﻧﻪ در آﻏﻮش ﮔﺮﻓﺖ و ﺗﺎ ۳ روز ﺑﻪ
ﺧﺎطﺮ ﺿﻌﻒ و ﺗﺐ ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﻪ ﻧﺮﻓﺘﻢ!»
* * *
« از اوﻟﯿﻦ روزھﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺘﻢ ۲۹ ﺳﺎل ﻣﻲﮔﺬرد و ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﻛﯿﻒ ﭼﺮﻣﻲ ﻗﮫﻮهای رﻧﮕﻲ را
ﻳﺎدم ﻣﻲآﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ دو ﺗﺎ ﭼﻔﺖ آھﻨﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻲﺷﺪ و ﺑﺎ دوﺑﻨﺪ ﭼﺮﻣﻲ ﻗﮫﻮهای ﺑﻪ ﻛﻮﻟﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﺷﺪ،
ﻣﺴﺘﻄﯿﻞ ﺷﻜﻞ ﺑﻮد و ﺑﺮای ﻗﺪ و ﻗﺎﻣﺖ ﻣﻦ ۷ ﺳﺎﻟﻪ ﺧﯿﻠﻲ ﺑﺰرگ ﺑﻮد. ﻛﺘﺎبھﺎی ﻓﺎرﺳﻲ و رﻳﺎﺿﻲ ﺑﺎ
ﺟﻠﺪ ﺑﻲﻛﯿﻔﯿﺖ و ﻛﺎھﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ زور ﻛﺎﻏﺬھﺎی رﻧﮕﻲ، زﻳﺒﺎﺗﺮ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﺟﺎﻣﺪادی ﻓﻠﺰی ﺳﺎده و
اﺳﺘﻮاﻧﻪای ﻛﻪ ﭘﺮ از ﻣﺪاد ﺳﯿﺎه و ﻗﺮﻣﺰ ﺑﻮد، ﻳﺎدم ﻣﻲآﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﻨﻌﻪھﺎی ﻛﻼھﺪاری ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲﻛﺮدﻳﻢ
ﻛﻪ ﺑﻠﻨﺪی آن ﺗﺎ زاﻧﻮھﺎﻳﻤﺎن ﻣﻲرﺳﯿﺪ و ﺳﺮﻣﻪای رﻧﮓ و ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺑﻮد، آﻧﻘﺪر ﺳﻨﮕﯿﻦ ﻛﻪ وﻗﺘﻲ ظﮫﺮ
ﻣﻘﻨﻌﻪھﺎ را از ﺳﺮ ﺑﺮﻣﻲداﺷﺘﯿﻢ ﺗﻤﺎم ﻣﻮھﺎﻳﻤﺎن از ﻓﺮط ﻋﺮق ﺑﻪ ﺳﺮھﺎﻳﻤﺎن ﭼﺴﺒﯿﺪه ﺑﻮد.»
« ﺷﯿﻔﺘﻪ ﺟﺎﻣﺪادیھﺎﻳﻲ ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ دﻛﻤﻪ رﻧﮕﻲ ﺑﺎز ﻣﻲﺷﺪ و ﺟﺎی ﭘﺎکﻛﻦ و ﻣﺪادﺗﺮاش داﺷﺖ،
ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﺮهای اﺳﺖ و آن زﻣﺎن آﻧﻘﺪر ﮔﺮان ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺪرم ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺮاﻳﻢ ﺑﺨﺮد و ﻣﻦ ھﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ
ﺣﺴﺮت ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﺎﻣﺪادیھﺎ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﺮدم. روز اول ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﺮای ﺗﻌﻄﯿﻞ ﺷﺪن ﺛﺎﻧﯿﻪﺷﻤﺎری
ﻣﻲﻛﺮدم، دوﺳﺘﺎﻧﻢ در ھﻤﺎن ﻣﺪرﺳﻪ وﻟﻲ ﻛﻼس ﺳﻮم و ﭼﮫﺎرم ﺑﻮدﻧﺪ. وﻗﺘﻲ ﺗﻌﻄﯿﻞ ﺷﺪﻳﻢ، ﺑﻪ
ﺳﻤﺖ ﻛﻮﭼﻪﻣﺎن دوﻳﺪﻳﻢ و ﻛﯿﻒھﺎﻳﻤﺎن را دروازه ﮔﻞ ﻛﻮﭼﯿﻚ ﻛﺮدﻳﻢ و ﺷﺮوع ﻛﺮدﻳﻢ ﺑﺎ ﺗﻮپ ﭘﻼﺳﺘﯿﻜﻲ
ﺑﻪ ﺑﺎزی ﻓﻮﺗﺒﺎل، آﻧﻘﺪر ﺑﺎزی ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺧﯿﺲ ﻋﺮق ﺷﺪﻳﻢ، ﻳﻚ دﻓﻌﻪ ﻳﺎدم اﻓﺘﺎد ﻛﻪ ﻣﺎدرم ﮔﻔﺖ: «زود ﺑﻪ
ﺧﺎﻧﻪ ﺑﯿﺎﻳﻢ، ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺧﺎﻧﻪ دوﻳﺪم و در ﻣﯿﺎﻧﻪ راه ﻣﺎدرم را دﻳﺪم ﻛﻪ ﺳﺮاﺳﯿﻤﻪ دﻧﺒﺎﻟﻢ ﻣﻲﮔﺮدد، وﻗﺘﻲ
ﻣﺮا دﻳﺪ ﻛﻪ ﺳﺮ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﻢ ﺧﺎﻛﻲ و ﺧﯿﺲ از ﻋﺮق اﺳﺖ، ﻓﺮﻳﺎد زد : ذﻟﯿﻞ ﺷﺪه ﻛﺠﺎ ﺑﻮدی، ﻣﺮدم از
ﻧﮕﺮاﻧﻲ! ﻣﻦ از ﺗﺮس ﻛﺘﻚ ﺧﻮردن ﺑﻪ داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺮﻳﺪم و در را ﺑﺴﺘﻢ، وﻗﺘﻲ ﻣﺎدرم آرام ﺷﺪ، از ﻣﻦ
ﭘﺮﺳﯿﺪ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﭼﻪ ﻳﺎد ﮔﺮﻓﺘﻢ؟، ﻣﺜﻞ ﺑﺮق از ﺟﺎ ﭘﺮﻳﺪم و ﮔﻔﺘﻢ: «ﻛﯿﻔﻢ!» ﻛﯿﻒ ﻣﺪرﺳﻪام ﺳﺎﻋﺖھﺎ
دروازه ﮔﻞ ﻛﻮﭼﯿﻚ ﺷﺪه ﺑﻮد، دوﻳﺪم ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻛﻮﭼﻪ وﻟﻲ ھﺮ ﺟﺎ را ﮔﺸﺘﻢ ﻧﻪ از ﻛﯿﻒ ﺗﺎزهام و ﻧﻪ از
ﺗﻤﺎم ﻧﻮﺷﺖاﻓﺰارم، ﺧﺒﺮی ﻧﺒﻮد!»
* * *
« اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﺑﻮد اﻳﻦ ھﻤﻪ ﺑﭽﻪ ﻣﺜﻞ ﺧﻮدم ﻣﻲدﻳﺪم، ھﻤﻪ روﭘﻮشھﺎی رﻧﮕﻲ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ،
وﻗﺘﻲ ﺧﺎﻧﻢ ﻧﺎظﻢ از ﻣﺎ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﻒ ﺷﻮﻳﻢ، ھﯿﭻﻛﺪام از ﻣﺎ ﻣﻌﻨﻲ «ﺻﻒ» را ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﯿﻢ. ﺧﺎﻧﻢﻧﺎظﻢ ﺧﻨﺪهاش ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و ﺑﺮای ﻣﺎ ﺗﻮﺿﯿﺢ داد ﻛﻪ ﭼﻄﻮر ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ھﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﯿﻢ و از ﺟﻠﻮ ﻧﻈﺎم
ﺑﮕﯿﺮﻳﻢ. از آن روزھﺎ ۱۵ ﺳﺎل ﻣﻲﮔﺬرد و ﻣﻌﻠﻢ ﻣﺎ زﻧﻲ ۵۰ و ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ و ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﻮد. روش
آﻣﻮزش ﺧﺎص ﺧﻮدش را داﺷﺖ. ﺑﻪ ھﻤﯿﻦ ﺧﺎطﺮ ﺑﺎرھﺎ از طﺮف آﻣﻮزش و ﭘﺮورش ﻣﻨﻄﻘﻪ از او ﻗﺪرداﻧﻲ
ﺷﺪه ﺑﻮد، ﺑﻌﺪھﺎ ﻓﮫﻤﯿﺪم ﻛﻪ او ﻓﺮدی ﺳﺮﺷﻨﺎس ﺑﻮده و طﺮحھﺎی ﺟﺪﻳﺪ آﻣﻮزﺷﻲ را ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺮای
ﻧﻮآﻣﻮزان ﺗﺪوﻳﻦ و اﺟﺮا ﻛﺮده اﺳﺖ، ﺣﺎﻻ او ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ ﺷﺪه و اﻣﯿﺪوارم ھﺮ ﺟﺎ ھﺴﺖ، ﺳﻼﻣﺖ
ﺑﺎﺷﺪ.»
ﺟﺸﻦ ﺷﻜﻮﻓﻪھﺎ اﻣﺮوز ﺑﺮﮔﺰار ﻣﻲﺷﻮد و ﺣﺪود ﻳﻚ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻮآﻣﻮز راھﻲ ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ، اﻓﺮادی
ﻛﻪ اوﻟﯿﻦ ﺗﺼﻮرﺷﺎن از درس و ﻣﺪرﺳﻪ اﻣﺮوز ﺷﻜﻞ ﻣﻲﮔﯿﺮد و آﻧﭽﻪ اﻣﺮوز ﻣﻲﺑﯿﻨﻨﺪ و ﻣﻲﺷﻨﻮﻧﺪ ﺗﺎ
ﺳﺎلھﺎ در ذھﻨﺸﺎن ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ، ﺑﻪ ھﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن آﻣﻮزﺷﻲ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ روزی ﺑﻪ
ﻋﻨﻮان ﺷﻜﻮﻓﻪھﺎ در ﻣﺪارس ﺟﺪی ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻪھﺎی ﻧﮕﺮش ﻛﻮدﻛﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻠﻢ و
ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﺎ دﻗﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد. ﺳﻤﯿﻪ ﭘﯿﺮﻧﯿﺎ، ﻛﺎرﺷﻨﺎس آﻣﻮزش و ﭘﺮورش اﺑﺘﺪاﻳﻲ در اﻳﻦﺑﺎره ﺑﺮ
ﻋﻤﻠﻜﺮد ھﻤﺰﻣﺎن واﻟﺪﻳﻦ و اوﻟﯿﺎی ﻣﺪرﺳﻪ ﺗﺎﻛﯿﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ھﻤﺎھﻨﮕﻲ ﺑﯿﻦ آﻧﺎن را در ﺷﻜﻞدھﻲ
اﻧﮕﺎرهھﺎی ﻣﺜﺒﺖ ﻛﻮدﻛﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﻔﯿﺪ ﻣﻲداﻧﺪ، او ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﻲدھﺪ: « ﭘﺪرھﺎ و ﻣﺎدرھﺎ اﮔﺮ
اﻣﺮوز ﻋﺼﺒﻲ و ﺑﻲﺣﻮﺻﻠﻪاﻧﺪ ، اﮔﺮ اﻣﺮوز ﮔﺮﻓﺘﺎرﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت ﺧﺎص ﺷﻐﻠﻲ و رواﻧﻲ روﺑﻪرو
ھﺴﺘﻨﺪ، ﺑﺮای ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻤﺎم آﻧﮫﺎ ﻛﻨﺎر ﺑﮕﺬارﻧﺪ. ﭼﻮن ھﺮ واﻛﻨﺸﻲ از ﺳﻮی آﻧﺎن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮ
ذھﻨﻲ ﻛﻮدک را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اوﻟﯿﻦ روز ﻣﺪرﺳﻪ ﺧﺪﺷﻪدار ﻛﻨﺪ.»
او اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ: « ﻣﻌﻠﻤﺎن ﻣﺎ ـ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺴﯿﺎری از آﻧﺎن ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻠﻢ و ﺗﺠﺮﺑﻪ ھﺴﺘﻨﺪ ـ ﻻزم اﺳﺖ در
اﻳﻦ روز آﻣﻮزشھﺎی ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ و از ﺑﻲﺗﻮﺟﮫﻲ ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺎذب و ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﺑﻪ ﻛﻮدﻛﺎن
ﺧﻮدداری ﻛﻨﻨﺪ.
اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻛﺎر دوﮔﺎﻧﻪ اﻧﺪﻛﻲ دﺷﻮار اﺳﺖ، اﻣﺎ ﺿﺮوری اﺳﺖ آﻧﺎن در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﻛﻪ ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪ و ﻧﮕﺎه
ﺧﻮد، ﻛﻮدﻛﺎن را ﺟﺬب و ﺟﻠﺐ ﻛﻨﻨﺪ و اﺿﻄﺮاب آﻧﺎن را ﻛﺎھﺶ ﻣﻲدھﻨﺪ، ﺑﻪ آﻧﺎن ﺗﻔﮫﯿﻢ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻓﻀﺎی آﻣﻮزش رﺳﻤﻲ وارد ﺷﺪهاﻧﺪ و ﺑﺎ ارزش ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ آﻧﺎن در ﻣﺪرﺳﻪ، از اھﻤﯿﺖ ﻣﺪرﺳﻪ
ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ.»
ﺑﻪ ھﺮ ﺣﺎل روز اول ﻣﺪرﺳﻪ، ﺧﺎطﺮهﺳﺎز اﺳﺖ، ﺧﯿﻠﻲھﺎ اﻣﺮوز اﺷﻚ ﻣﻲرﻳﺰﻧﺪ. ﺧﯿﻠﻲھﺎ اﻣﺮوز زﻣﯿﻦ
ﻣﻲﺧﻮرﻧﺪ، وﻟﻲ ﻳﺎد ﻣﻲﮔﯿﺮﻧﺪ ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮﻧﺪ و دﺳﺖ ﺑﻪ زاﻧﻮی ﺧﻮد ﺑﮕﺬارﻧﺪ، ﻳﺎد ﻣﻲﮔﯿﺮﻧﺪ ﺑﻨﺪ
ﻛﻔﺶھﺎ را ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ، ﻳﺎد ﻣﻲﮔﯿﺮﻧﺪ ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ واﻟﺪﻳﻦ ﺑﻪ ھﻤﺴﺎﻻن ﺧﻮد ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮﻧﺪ، ﭘﺎﺳﺦ
ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻳﺎ اﺧﻢ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ را ﺑﺪھﻨﺪ و ﺧﻼﺻﻪ اﺳﺎس ﺗﻌﺎﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و رواﺑﻂ ﮔﺮوھﻲ ﺧﯿﻠﻲ از ﻧﻮآﻣﻮزان
از اﻣﺮوز ﺷﻜﻞ ﻣﻲﮔﯿﺮد.
ﻛﺘﺎﻳﻮن ﻣﺼﺮی
ﮔﺮوه ﺟﺎﻣﻌﻪ