نقش آموزش در توسعه کشور
جمهوری اسلامی ایران در سند چشم انداز در حوزه علمی و فناوری برخوردار از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری، متکی بر سهم برتر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی در تولید ملی و متکی بر اصول اخلاقی و ارزشهای اسلامی تعریف شده است.
در این حوزه سهم آموزش و پرورش، آموزش عالی و حوزههای علمیه به عنوان متولیان اصلی تربیت سرمایه انسانی کشور ویژه است.
توجه به مبانی آموزش شامل تعیین صحیح و دقیق جهتگیریها، سیاستگذاریها و استراتژیهای فعالیتهای آموزشی، نقش عوامل محیطی، شخصی و اجتماعی، همچنین شناخت، بررسی و تحلیل و بازمهندسی ارکان آموزش حائز اهمیت است.
متــون و منابع آموزشی جایگاه تعیینکنندهای دردانـشافزایی بروز دانشآموزان دارد. چنانچه متون براساس تناسب سطح علمی و سنی آنان و متناسب با نیازهای کشور در حوزههای تخصصی توسط معلمان ارائه شود، زمینه لازم برای رسیدن به اهداف آموزشی را فراهم میسازد.
یکشنبه ۲۷شهریور ۱۳۹۰ – ۱۹شوال ۱۴۳۲ -۱۸سپتامبر ۲۰۱۱- اطلاعات
در این حوزه سهم آموزش و پرورش، آموزش عالی و حوزههای علمیه به عنوان متولیان اصلی تربیت سرمایه انسانی کشور ویژه است.
توجه به مبانی آموزش شامل تعیین صحیح و دقیق جهتگیریها، سیاستگذاریها و استراتژیهای فعالیتهای آموزشی، نقش عوامل محیطی، شخصی و اجتماعی، همچنین شناخت، بررسی و تحلیل و بازمهندسی ارکان آموزش حائز اهمیت است.
متــون و منابع آموزشی جایگاه تعیینکنندهای دردانـشافزایی بروز دانشآموزان دارد. چنانچه متون براساس تناسب سطح علمی و سنی آنان و متناسب با نیازهای کشور در حوزههای تخصصی توسط معلمان ارائه شود، زمینه لازم برای رسیدن به اهداف آموزشی را فراهم میسازد.
متن آموزشی کاربردی در کنار تجهیزات و تکنولوژیهای متناسب با دروس و رشتههای آموزشی میتواند در ترغیب دانشپژوهان برای فراگیری مباحث درسی ایجاد خلاقیت مؤثر باشد و در هنگام قرار گرفتن در فضاهای شغلی دانشها و مهارتهای برگرفته از دوران تحصیل به کار آید.
آموزش در رهبری تغییر در جامعه نیز نقشی اساسی دارد. موفقیت آموزش در ایجاد، کنترل و رهبری تغییرات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و فناوری بستگی دارد به اینکه معلمان در طول تحصیل، وظیفه و نقش تربیت را در ارتباط بین برنامهریزی و علم و هدایت دریابند.
مراکز آموزشی هرگز نباید از مسیر عادی و جاری خود خارج شوند. بلکه باید همواره به آینده بنگرند و سهم خود را در تغییرات اجتماعی و فرهنگی آینده کاملا بدانند و به مسئولیتهای تازه خود پی ببرند بدون این که زمان حال و نیازها و مقتضیات آن را فراموش کنند.
اهداف آموزش و پرورش در ایران
اهدافی که برای آموزش و پرورش ایران در نظر گرفته شده، دقیقاً در جهت ساختن انسانهای پویا، متعالی، با دانش و درک و فهم بالا و اخلاق و آداب اسلامی است.
اگر چه رسیدن به این اهداف، مدتها طول خواهد کشید، ولی تمامی آنهایی که به نوعی با تعلیم و تربیت سر و کار دارند، باید خود را موظف به حرکت در راه رسیدن به این اهداف بدانند.
این اهداف عبارتند از:
۱ـ رشد فضایل اخلاقی و تزکیه دانشآموزان بر پایه تعالیم عالی اسلام.
۲ـ تبیین ارزشهای اسلامی و پرورش دانشآموزان براساس آن.
۳ـ تقویت و تحکیم روحیه اتکال به خدا و اعتماد به نفس.
۴ـ ایجاد روحیه تعبد دینی و التزام علمی به احکام اسلامی.
۵ـ ارتقای بینش سیاسی براساس اصل ولایت فقیه در زمینههای مختلف به منظور مشارکت آگاهانه در سرنوشت سیاسی کشور.
۶ـ ایجاد زمینههای لازم برای حفظ و تداوم استقلال فرهنگی، اقتصادی و سیاسی از طریق آشنا ساختن دانشآموزان با علوم و فنون و صنایع و حرف مورد نیاز جامعه براساس اولویتهای موجود در کشور.
۷ـ شناخت، شکوفا کردن و پرورش استعدادهای دانشآموزان و تقویت روح بررسی و تتبع و تحقیق و ابتکار و خلاقیت در تمامی زمینههای علمی، فنی، فرهنگی و علوم اسلامی با تأکید بر نفی روحیه مدرکگرایی
۸ـ رشد دادن و تقویت روحیه عدالتپذیری و عدالتگستری و ظلمستیزی و مبارزه با تبعیضهای ناروا
۹ـ تقویت روحیه دعوت به خیر.
۱۰ـ ایجاد روحیه پاسداری از قداست و استواری بنیان و روابط خانواده براساس تعالیم عالی اسلام
۱۱ـ ایجاد روحیه احترام به قانون و التزام به اجرای آن.
۱۲ـ ایجاد و تقویت روحیه اخوّت اسلامی و تعاون عمومی و انفاق و ایثار.
۱۳ـ ایجاد روحیه صرفهجویی و قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و مصرفزدگی.
۱۴ـ تقویت حس مسئولیت و اهتمام به امور مسلمانان و پایبندی به نظم و انضباط.
در عصر ما، قدرت و توانایی بالقوه آموزش و پرورش برای پیشرفت بر همگان آشکار است.
با روشن شدن این تأثیرات عظیم، دیگر هیچ تردیدی باقی نمیماند که باید سرمایهگذاری همهجانبه روی آموزش و پرورش صورت گیرد، ولی به یاد داشته باشیم نباید فقط افزایش کمّی را در نظر بگیریم.
مهمتر از کمیّت، کیفیت آموزش و پرورش است، به هر میزان که بازدهی و مطلوبیت آموزش بالا باشد، به همان میزان افراد ماهر، متخصص و متعهد پرورش مییابند.
علیرضا بردبار ـ دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزش
پی نوشت ها:
۱.عمادزاده م، (۱۳۷۴)، مباحثی از اقتصاد آموزش و پرورش اصفهان؛ جهاد دانشگاهی دانشگاه اصفهان.
۲.گلابی، س، (۱۳۶۸)، پژوهش در برنامهریزی آموزشی، تهران: فردوس.
۳.میرفخرائی، م. ک. (۱۳۶۴) در اهمیت آموزش و نیروی انسانی، نشریه فرهنگ، شماره ۵.
۴.پرداسادمیرا، ر. (۱۳۶۶)، برداشتی نو از مسائل توسعه، ترجمه، حمیدرضا فراهانی راد، مجله گزیدههای مسائل اقتصادی و اجتماعی، چاپ چهارم، آبان ۱۳۶۶، سازمان برنامه و بودجه.
۵.فاتحی،ا، (۱۳۷۶)، بررسی کارایی درونی شاخه فنی و حرفهای آموزش و پرورش استان اصفهان طی سالهای ۷۲ ـ ۱۳۶۸ و مقایسه با اهداف پیشبینی شده در برنامه پنج ساله اول توسعه، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته برنامهریزی آموزشی.
۶.شاوردی، ت، (۱۳۷۲). نقش آموزش و پرورش در توسعه، رشد معلم، سال دوازدهم شماره۲. مسلسل ۳۵. آبان ۷۳ ـ ۱۳۷۲.
codex09x
page11