می شنوم، می بینم، به خاطر می سپارم (برگزیده )

می شنوم، می بینم، به خاطر می سپارم (برگزیده )
نویسنده : دانیل جی،
مترجم : شبیری،سیده فاطمه
نویسنده : آ. اس . پوزامنتایر،
چکیده ::
رشد معلم » شماره ۲۰۹ (صفحه ۲۶)

برای این‌که‌ دانش‌آموزان‌ هنگام‌ گـوش دادن بـه درسـ، راحت‌تر موضوعات را به خاطر بسپارند،در کنار شرح و توضیح درس،از تصویر نیز‌ استفاده کنید.ارائه‌ی خلاصه‌ و چکیده‌ی مـطلب با استفاده از فلوچارت،از تصاویر رنگی‌ نیز مؤثرتر است.

تحقیقات نشان می‌دهد

انواع وسایل کمک‌آموزشی‌ به‌ دانش‌آموزان کمک مـی‌کنند هنگام گوش دادن به درس معلم،آنچه را کـه مـی‌آموزند،بهتر به‌ خاطر بسپارند.در یک مطالعه،تأثیر تصویر(فلوچارت‌هایی‌ همراه با کلمات کلیدی)بر یادسپاری دانش‌آموزان،با تأثیر تصویرهای رنگی مورد مقایسه قرار گرفت.این مطالعه، روی ۲۳ دانش‌آموز دختر‌ و ۲۳ دانش‌آموز پسر ۱۱ تا ۱۳ ساله صورت گرفت.نمونه به چهار گروه تقسیم شد و دانـش‌آموزان در هرگروه به نوار ضبطشده‌ای گوش دادند که متنی درسی را قرائت می‌کرد.هم‌زمان با پخش نوار، چهار نوع‌ ماده‌ی‌ کمک‌آموزشی مورد استفاده قرار گرفت:  بعد از گوش دادن به نوار،دانش‌آموزان پرسش‌نامه‌ای را تکمیل کـردند تـا تأثیر انواع مواد کمک‌آموزشی بر حافظه‌ی‌ آنها بررسی شود.نتایج نشان داد که‌ وقتی‌ همراه با قرائت‌ متن،نمودار و فلوچارت نیز به دانش‌آموزان نشان داده شد، متن را بهتر به خاطر سپردند.

استفاده در کلاس

استفاده‌ی صرف از تصاویر رنگی،مانع از به خاطر سپردن‌ اطلاعاتی مـی‌شود کـه به‌ صورت‌ شنیداری،به دانش‌آموزان‌ ارائه می‌گردد.پیچیدگی یک تصویر،توجه دیداری زیادی‌ را به خود جلب و توانایی پردازش ذهنی را کم می‌کند. وقتی دانش‌آموزان خود متنی را می‌خوانند،تصاویر مناسب‌ از اطلاعات کلامی پشتیبانی می‌کنند؛زیرا فرد می‌تواند‌ در حین‌ مـطالعه،توجه‌ خـود را هم روی متن‌ و هم‌ روی تصویر متمرکز کند و با سرعت متناسب،بین تصویر و متن پیش‌ برود.اما وقتی دانش‌آموز در حال گوش دادن به درس‌ است،تصاویر در جریان‌ گوش‌ دادن‌ مداخله و جریان‌ منطقی کلمات را منقطع می‌کنند.تصاویر و کلمات،فقط زمانی‌ هم‌زمان با هـم پیـش مـی‌روند و مفید واقع می‌شوند که‌ اطلاعات شـنیداری ارائه شـده،شرح و تـوضیح همان تصویر باشد.

انواع متفاوتی از‌ ارائه‌های‌ تصویری‌ وجود دارند که‌ معلمان می‌توانند از آنها استفاده کنند،مانند: فلوچارت‌ها؛ پیوستارها؛

ماتریس‌ها؛ نمودارهای ون؛ نمودارهای‌ درختی؛ نقشه‌های مفهومی؛ نمودارهای حل‌ مسئله.

ویژگی تصاویر این است که به سرعت درک می‌شوند، ساختاری بـرای تـلفیق اطـلاعات جدید فراهم می‌آورند و صرفا تصاویری‌ رنگارنگ‌ نیستند؛بلکه‌ نمودارهایی هستند که بـا هدف مشخصی طراحی شده‌اند.

یادآوری

‌ هرتصویر،به‌ یادگیری‌ و حافظه‌ کمک نمی‌کند.

توصیه می‌شود که اگر‌ می‌خواهید‌ دانش‌آموزان‌ وقـتی بـه‌ درس گـوش می‌دهند،تصویر را هم بفهمند،تصویر تا حد امکان ساده باشد.یک تصویر پیچیده ،زمـانی‌ مفید اسـت کـه دانش‌آموزان در حال گوش دادن به درس‌ نباشند.

منبع

۱.Posa mentier.Alfred,S. Jaye,Daniel(2006).What Suc- cessful Math Teachers‌ Do.Jaye.Corwin‌ Press.