پیشنهادهایی برای بهبود آموزش زبان انگلیسی

^{_{پیشنهادهایی برای بهبود آموزش زبان انگلیسی}}

^{_{‏بدون شک تسلط قدرت‌های استکباری بر کشورهای جهان و استمرار استعمار آنها در طول سالیان دراز بدون طرح‌های متعدّد و برنامه ریزی‌های گسترده صورت نگرفته است. دست‌اندرکاران و عوامل آنها برای شئون مختلف کشورهای تحت سلطه، متناسب با سوابق تاریخی و فرهنگ‌شان مقرّرات و آئین نامه‌های ویژه‌ای تدوین و پس از محاسبات دقیق زمینه‌های اجرای آنها را فراهم کرده اند. مقررات و ‏آیین‌نامه‌هایی که در جهت تأمین منافع خودشان بوده است. حضور مستشاران آنها در کشورهای مستعمره صرفاً جهت نظارت بر حسن اجرای آن روش‌ها و قوانین بوده تا تحقق اهداف شان تضمین گردد.}}

^{_{محققین، این مقرّرات و آئین نامه‌ها را که امروزه از آنها به عنوان روش‌های اجرایی یاد می‌شود، به ریل‌های قطاری تشبیه کرده‌اند که مسافرین و بارهای قطار را به مقصد مورد نظر سوق می‌دهند، به عبارت ساده‌تر، این ریل‌ها در جهتی تعبیه شده‌اند که منافع ریل گزار را تأمین کنند. مهم نیست که راننده قطار چه کسی باشد و یا قطار ساخت کدام کشور باشد، مهم جهت ریل‌هایی است که با دقّت فراوان و بر مبنای تحقیقات انجام گرفته ساخته شده‌اند}}

^_.

^{_{با توجه به این موضوع، مستشاران انگلیسی و سپس آمریکایی در طول بیش از نیم قرن تسلط همه جانبه بر ایران، آئین‌نامه‌ها و مقرّراتی برای وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای کشوری و لشگری تدوین کرده بودند که با اجرای آنها منافع کشورشان را تأمین می‌کردند.}}

^{_{پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با قرار گرفتن مدیران انقلابی در رأس امور، بخشی از روش‌ها در جهت تأمین منافع داخلی تغییر یافته‌اند، اما در مراکزی مسئولین فرصت بازنگری آئین‌نامه و مقرّرات مربوطه را پیدا نکرده و روش‌های مزبور دست نخورده باقی مانده‌اند.}}

^{_{بحث فوق‌الذکر را در سال گذشته، در دانشگاه علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد برای دانشجویان کارشناسی ارشد مطرح می‌کردم که در میانه بحث، یکی از دانشجویان بلند شد و اظهار داشت:}}

^{_{«استاد بنده هم اکنون نماینده مجلس شورای اسلامی هستم و در… انجام وظیفه می‌کنم، فرمایشات شما را تأیید می‌کنم، برای مثال: قوانین گمرک ما، متعلق به ۸۰ سال پیش می‌باشد، اما تصمیم گرفته‌ایم گروه‌های ویژه‌ای برای بررسی این امور و اصلاح آنها تشکیل دهیم و…» اوایل سال ۱۳۶۲ بود که رهبر معظم انقلاب در یکی از سخنرانی‌های خود تأکید فرمودند: «جنگ با روش‌های آمریکایی مهمتر از جنگ با خود آمریکاست.»‏}}

^{_{این جمله بسیار مهم با مفهوم عمیقی که دارد، شاه بیت غزلی است که بنده به توضیح آن پرداخته‌ام. انشاء‌الله زمانی ما به پیروزی کامل بر مبنای واقعی آن دست پیدا خواهیم کرد که توفیق بازنگری تمام مقرّرات و قوانین بازمانده از رژیم شاهنشاهی را داشته باشیم و به جای آنها قوانین و مقرّراتی را جایگزین کنیم که برخاسته از فرهنگ و معارف دینی مان باشد.}}

^{_{‏ ***}}

^{_{مطالب فوق‌الذکر مقدمه‌ای بود برای مطرح کردن مشکلی که در تدوین دروس بعضی از رشته‌های دانشگاهی وجود دارد. حدود سیزده سال پیش، موفق به تدریس در رشته (مترجمی زبان انگلیسی) در دانشگاه آزاد اسلامی شدم. واحدهایی که مقرّر شده بود تدریس آنها به عهده بنده واگذار شود}}

^{_{(بررسی آثار ترجمه شده اسلامی ۱ و ۲) در مجموع ۴ واحد بود. این چهار واحد درسی معمولاً در ترم‌های آخر رشته مزبور تدریس می‌شد. انتظار داشتم دانشجویانی که در حال فارغ‌التحصیل شدن بودند بتوانند ضمن صحبت کردن به زبان انگلیسی، توانایی نوشتن نامه و یا گزارش به زبان انگلیسی را نیز داشته باشند.}}

^{_{متأسفانه انتظار بنده بیجا بود و با واقعیت تطبیق نمی‌کرد.! اغلب دانشجویان در حال فارغ‌التحصیلی به رغم چهار سال تلاش و تحمل هزینه‌های تحصیلی قادر به صحبت یا نوشتن یک نامه یا گزارش به زبان انگلیسی نبودند.!}}

^{_{بنده که به علّت سوابق تحصیلی می‌دانستم در یک دوره برنامه‌ریزی شده شش ماهه می‌توان دانشجویان را به سطح مکالمه صحیح زبان و نوشتن متن ارتقاء داد، به بررسی موضوع پرداختم. متوجه شدم، واحدهای مختلفی که دانشجویان علاوه بر گرامر و مکالمه موظّفند در طول چهار سال بگذرانند آن چنان متنوع و بعضاً پیچیده است که بعضی از دانشجویان را از هرچه موضوع (یادگیری زبان انگلیسی) است دل زده و گاهی اوقات منزجر می‌کنند.}}

^{_{نمونه واحدهایی که یک دانشجوی مترجم انگلیسی باید در طول چهار سال بگذراند عبارتند از:}}

^{_{متون سیاسی (۲ واحد)، متون اقتصادی (۲ واحد)، متون اسناد و مدارک (۴ واحد)، ادبیات نمایشی ‏(۲ واحد)، ادبیات داستانی (۲ واحد)، ترجمه نوار و فیلم (۲ واحد)، فیلم مستند و خبر (۲ واحد)، ‏ترجمه ادبی و شعر (۲ واحد) و… ‏}}

^{_{همانطوری که ملاحظه می‌شود یادگیری بخشی از این واحدها کافی است که تعدادی از جوانان علاقمند به یادگیری زبان خارجی را گیج و از ادامه تحصیل منصرف کند.! سی و شش سال است که این برنامه درسی تدریس می‌شود و مشخص نیست چه کسی و یا چه کسانی چندین سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی چنین برنامه‌ای را برای رشته مترجمی تدوین کرده‌اند.!}}

^{_{سؤالی که به ذهن خطور می‌کند این است، (چرا مسئولین مربوطه به فکر نیفتاده‌اند کارآیی این برنامه را ارزیابی کنند و در صورت اشکال به بازنگری آن بپردازند.!) آیا با تغییر و تحولی که در تدریس زبان‌ها در طول سال‌های اخیر اتفاق افتاده، بهتر نیست یک تجدید نظری در این روش‌ها صورت پذیرد؟!}}

^{_{پیشنهادات بنده که چند سال در این رشته تدریس کرده‌ام به شرح ذیل می‌باشد.! امیدوارم با برنامه‌ریزی براساس پیشنهاداتی که می‌شود بتوانیم:}}

^{_{۱) دانشجویان را نسبت به ادامه تحصیل در این رشته دلسرد نکنیم. ‏}}

^{_{‏۲) از اتلاف وقت عزیزان دانشجو جلوگیری کنیم. ‏}}

^{_{‏۳) جلوی صرف هزینه‌های اضافی را بگیریم. ‏}}

^{_{‏۴) مترجمین متخصص و توانمند تربیت کنیم. ‏}}

^_***

^{_{به نظر بنده اگر قرار بر این است دانشجوی علاقمند به تحصیل در رشته مترجمی حتماً چهار سال تحصیل کند، بایستی دو سال اول تحصیلی را فقط روی گرامر و مکالمه بر اساس روش‌های جدیدی که ابداع شده آموزش ببیند تا پس از اتمام این دوره بتواند به خوبی صحبت کرده و متون معمولی و ساده را ترجمه نماید. پس از دوره آموزشی دو سال اول، ترجمه را حداقل در چند حوزه به شرح زیر تخصصی کنیم:}}

^{_{۱. حوزه ادبیات و علوم انسانی ۲.حوزه الهیات و معارف اسلامی ۳. حوزه الکترونیک و کامپیوتر ۴. حوزه علوم پزشکی ۵. حوزه علوم پایه و ریاضیات ۶. حوزه… ‏}}

^{_{بدون تردید ورود به این حوزه‌های تخصصی نیاز به آشنایی دانشجویان با واژه‌ها و اصطلاحات مربوطه دارد که با گذراندن چند واحد درسی به زبان فارسی در حوزه‌های مزبور زمینه ورود ایشان به آن ‏تخصص‌ها فراهم می‌شود، با این تقسیم بندی به علائق شخصی و تمایلات روحی و روانی دانشجویان نیز پاسخ داده می‌شود.}}

^{_{بنابراین دانشجویان رشته مترجمی در طول مدّت تحصیلی خود می‌توانند جهت گیری خود را در وادی ترجمه مشخص کنند. دیگر این اتفاق نمی‌افتد که دانشجو پس از فارغ‌التحصیلی در انتخاب و محدوده ترجمه مورد علاقه خود متحیّر و سرگردان بماند و نتواند تصمیم درستی بگیرد.}}

^{_{اگر مسئولین امر مختصر مطالعه‌ای از کتب و مقالات ترجمه شده در حوزه‌های مختلـف را داشته باشنـد می‌توانند به سـادگی به کیفیّـت بسـیار پایین ترجـمــه‌ها}}

^{_{پی بـبـرند.}}

^{_{این امر حکایت از درد مزمن آموزش‌های مربوطه در زمینه ترجمه دارد. امیدوارم به لطف و عنایت حضرت حق بتوانیم قدمی مثبت در این جهت برداریم. انشاء‌الله}}

^{_{در پایان لازم به یادآوری است که بهترین روش گزینش دانشجو برای رشته مترجمی، انتخاب دانشجو از رشته علوم انسانی است.}}

^{_{اگر به هر دلیلی به ناچار از رشته‌های دیگر برای مترجمی، دانشجو پذیرفته می‌شود باید برنامه‌ای چند واحدی برای آشنایی دانشجویان با ادبیات فارسی به عنوان پیش نیاز در نظر گرفته شود، عملاً ثابت شده است دانشجویانی که با زبان فارسی آشنا نیستند و توانایی نوشتن نامه‌ای یا گزارشی به زبان فارسی ندارند، در یاد گرفتن زبان دوّم با مشکل مواجه می‌شوند.}}

^{_{‏مهدی نوروزی ‏}}