جدیدترین آمار مهاجرت نخبگان والمپیادی ها
در جدیدترین آمار مهاجرت نخبگان اعلام شد
وضعیت خروج و ماندگاری المپیادی ها
رصدخانه مهاجرت ایران به عنوان اولین نهاد پژوهشی کشور در زمینۀ تحلیل دادههای مهاجرتی آخرین وضعیت و آمار مربوط به میزان مهاجرت، ماندگاری و خروج نخبگان را اعلام کرد.
به گزارش مهر، بر اساس آخرین آمار موجود قابل استناد، جمعیت مهاجران ایرانی در دنیا در سال ۲۰۲۰میلادی، ۱.۸میلیون نفر است که ۲.۳درصد از جمعیت ایران را تشکیل میدهد. در واقع جمعیت مهاجران ایرانی در مقایسه با ۳۰سال گذشته، ۲.۲برابر شده و از ۸۲۰هزار نفر به ۱.۸میلیون نفر رسیده است.
آمار رصدخانه مهاجرت ایران نشان میدهد، سهم ایران از جمعیت جهان چیزی در حدود ۱.۰۷درصد است. همچنین این آمار گویای این است که سهم ایران از جمعیت مهاجران جهان از رقم ۵صدم درصد در سال ۱۹۹۰میلادی به رقم ۷صدم درصد در سال ۲۰۲۰افزایش یافته است اما همچنان پایینتر از سهم ایران از جمعیت جهان است.
سهم ایران از جمعیت مهاجران دنیا
لذا با در نظر گرفتن شاخص «سهم ایران از جمعیت جهان»، سهم ایران از جمعیت مهاجران جهان در طول ۳۰سال گذشته همواره زیر یک درصد بوده است و هیچ گاه به ۱درصد نیز نرسیده است.
برخلاف ادعاهای مطرح شده در رسانهها که همواره ایران را در صدر کشورهای مهاجر فرست قرار میدهند، اما واقعیتهای آماری خلاف این ادعاها را ثابت میکنند. با توجه به آخرین آمار موجود در سال ۲۰۲۰رتبه مهاجر فرستی ایران از میان ۲۳۲کشور جهان ۵۴بوده است.
کشورهای امارات متحده عربی با ۵۴هزار نفر، ایالات متحده آمریکا با ۳۸۷هزار نفر، آلمان با ۱۵۲هزار نفر، ترکیه با ۸۴هزار نفر، انگلستان با ۸۳هزار نفر پنج مقصد اول مهاجران ایرانی در جهان هستند.
برترین کشورهای مقصد دانشجویان
جمعیت دانشجویان ایرانی در خارج از کشور طی سالهای ۲۰۰۰تا ۲۰۱۹با افزایشی ۳.۴برابری همراه بوده و از ۱۷.۴۴۷نفر در سال ۲۰۰۰به ۵۹.۵۸۵نفر در سال ۲۰۱۹رسیده است.
همچنین در بازه زمانی ۲۰۱۱تا ۲۰۱۹تعداد دانشجویان ایرانی در خارج از کشور در تراز ۵۰هزار دانشجو ثابت مانده است.
رصدخانه مهاجرت ایران همچنین اعلام کرد به طور کلی سه دلیل عمده برای ثابت ماندن روند تعداد دانشجویان ایرانی در خارج از کشور وجود دارد؛ افزایش نرخ دلار و به تبع آن افزایش هزینههای مهاجرت تحصیلی مخصوصاً برای دانشجویانی که با هزینههای شخصی مهاجرت میکنند اولین دلیل ثابت ماندن مهاجرت است. همچنین محدودیتهای ویزایی اعمال شده از سوی دولت آمریکا برای دانشجویان ایرانی و در نهایت ویروس کرونا از علل ثابت ماندن مهاجرت دانشجویان ایرانی به شمار میرود.
سهم دانشجو فرستی ایران از کل بازار دانشجویان بینالمللی جهان از سال ۲۰۱۲روندی کاهشی به خود گرفته و از حدود ۱.۳درصد به حدود یک درصد در سال ۲۰۱۸رسیده است. همچنین سهم دانشجویان ایرانی خارج از کشور به نسبت کل جمعیت دانشجویان مشغول به تحصیل در داخل طی سالهای ۲۰۰۰تا ۲۰۱۸با تغییر چندانی همراه نبوده (علی رغم افزایش قابل توجه جمعیت کل دانشجویان کشور) و از حدود یک درصد در سال ۲۰۰۰به حدود ۱.۵درصد در سال ۲۰۱۸رسیده است.
بر اساس آخرین آمار یونسکو رتبه دانشجو فرستی ایران از میان ۲۴۱کشور جهان، ۱۹بوده است. آمریکا، ترکیه، آلمان، ایتالیا و کانادا به ترتیب ۵مقصد اصلی دانشجویان ایرانی در دنیا هستند.
طی سالهای اخیر به همان دلایلی که ذکر شد جمعیت دانشجویان ایرانی در آمریکا کاهش یافته و دانشجویان کشورهایی همچون کانادا، ایتالیا و ترکیه را به عنوان مقصد تحصیلی خود انتخاب کردهاند.
به عنوان مثال بر اساس آخرین گزارش Open Doors تعداد دانشجویان ایرانی در دانشگاههای آمریکا با کاهشی ۱۶درصدی همراه بوده و از ۱۱هزار و ۴۵۱دانشجو در سال تحصیلی ۲۰۲۰-۲۰۱۹به ۹هزار و ۶۱۴دانشجو در سال تحصیلی ۲۰۲۱-۲۰۲۰رسیده است.
وضعیت المپیادیها و رتبههای برتر کنکور
تحلیل آمار دریافتی از اداره گذرنامه در بازه زمانی سال ۱۳۸۰تا مرداد ۱۳۹۹نشان میدهد که ۵۶.۶درصد از دارندگان مدال در المپیادهای دانشآموزی، ۶۹.۱درصد از مشمولین بنیاد و ۷۸.۳درصد از افراد حائز رتبههای یک تا هزار آزمون سراسری در داخل کشور هستند.
در میان گروههای مورد بررسی به ترتیب المپیادیها با ۳۷.۲درصد، مشمولین بنیاد با ۲۵.۵درصد و رتبههای یک تا هزار آزمون سراسری با ۱۵.۴درصد بیشترین درصد افراد مقیم خارج را به خود اختصاص دادهاند.
در این میان، ۴.۴درصد از المپیادیها، ۳.۷درصد از مشمولین تحت پوشش بنیاد و ۲.۶درصد از رتبههای برتر کنکور که پیشتر از کشور خارج شده بودند، به ایران بازگشتهاند.
کارآفرینان ایرانی خارج از کشور
در این میان تعدادی از کارآفرینان و متخصصان نیز با برنامهای تحت عنوان «همکاری با متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور» معاونت علمی که از سال ۱۳۹۳اجرا شده به کشور بازگشتند. از طریق این برنامه تا به امروز بیش از ۸۵۰۰نفر از متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور ثبت نام کردند و همچنین بیش از ۲۴۰۰ایرانی نیز با مراکز علمی و صنعتی داخل کشور همکاری میکنند.
تا کنون بیش از ۲۰۰استارتآپ از طریق کارآفرینان ایرانی خارج از کشور در ایران راهاندازی شده که زمینه ایجاد اشتغال برای ۲۴۰۰نفر از دانشآموختگان داخلی را فراهم کرده است.