فصل دهم
در آداب صبح از خواب بیدار شدن
زن باید صبح از خواب بلند میشود بعد از نماز، تلاوت قرآن و دعا را زیاد طول ندهد و بی تأمل و درنگ سر را شانه کرده و سرمه کشیده تغییر لباس دهد، گلابی بر رو و صورت زده با روی شکفته و خندان چون کبک خرامان و ماه تابان نزد مرد بیاید نه اینکه صبح برخواسته، سیاهی سرمه دور چشم را گرفته و کثافت سرخابی رو را نجس کرده، چرک دندان را فرو گرفته، بخار دهن یک فرسنگ راه را متعفن کرده، با لباس کثیف از رختخواب یک طرف افتاده، اوطاق جاروب نزده زانو به زانوی شوهر نشسته خمیازه های پیاپی کثافت منظر ،کسالت خواب، فِرط فِرط قلیان بوی سیر کند. شوهر بینوای فقیر باید صبح روشن شب تارش شود، همه اینها متحمل و مشغول استعاذه و استغفار میشود و در دل هزار لعنت بر آن صورت میکند و به تعجیل اَین المَفر گویان راه بیرون و خلاصی از آن عین السقر (احتمالا عین الصقر= پرنده شاهین ) جویان می شود. خانم چنان تصور میکند که مرد را احیا نموده، ، چه خوب کرده ساعتی از شوهر جدا نگشته و متوقع هم میشود که مرد مرا نبویید و نبوسید. بارک الله ! خانم درست میگویی جای آن دارد که مرد به آن احوال چرک گوشه لبت را عوض نبات و شیرینی صبح با زبان بلیسد و مثل سگ چرک کثافت تو را پاک کند و از تو ساعتی جدا نشود اگر دقیقه]ای[ جدا شود هیهات ! هیهات ! نفهمید به دست خود، به پای خود ، تیشه زده است و چنان مرد را ؟ نماید که صد سال ملاغفّار و شیخ موسی رفع آن را نتواند کرد.
… مجالست خانم نبایست مثل نشستن سر خلا (مستراح- توالت) ، و تحمل بوی دهنش مثل تحمل بوی خلا باشد بلکه باید به طوری باشد که مرد به شوق و ذوق و بدون اکراه مثل دسته گل زن خود را ببوید و ببوسد و هرچه زیاد ببوید شوقش زیادتر شود و میلش افزونتر کرد…
به یک شستن رو و کشیدن مسواک و پوشیدن لباس و آرایش کردن رفع همه میشود خود نداری کردن بی انصافی و عین حماقت است . هیچ عذری برای این کار نمی شود مگر از شدت احقی و نفهمی … اگر بخواهند که آداب و سلوک خانمها را عرض دهم کتابی مفصل. و این رساله گنجایش این فقرات را ندارد. و یکی از هزار و اندکی از بسیار آن را در این مختصر رساله معروض داشته میدانم هر کدام از خوانین محترمه ملاحظه بفرمایند جز فحش چیزی دیگر نمی گویند،… حق را نزد عقلای قوم نمی توان زد چه رسد در این محل که نصف انسان عقل دارند. و الله خواهند گفت که برو مرتیکه احمق که بیکار هستی خدا روزیت را جای دیگر حواله کند تو اگر راست میگویی برای مرد هم کتاب بنویس یا برو این نصیحتها را به زنهای خود کن. اگر خداوند بخواهد قدری انصاف بدهد این رساله را درست از روی بصیرت ملاحظه فرمایند ازاین قرار رفتار نمایند آن وقت میدانند که درست عرض کردم و هیچ وقت بد نخواهید دید.. من آنچه شرط بلاغ است با تو میگوید تو خواه از سخنم پند گیر و خواه ملال. تمام شد کتاب تأدیب النسوان در روز یکشنبه دویم ماه شعبان المعظم .