نخبگان سرمایه اصلی کشور هستند
دبیر شورای بنیاد ملی نخبگان با اشاره به این که همه جهان از توسعه علم و فناوری به ثروت می رسند، گفت: ثروت اصلی کشورمان همانند دیگر کشورها، نیروهای آموزش دیده و دارای استعدادهای برجسته است که این ثروت هرگز تحت تاثیر نوسانات سیاسی خارجی هم قرار نمی گیرد و اقداماتی همچون تحریم نفت بر آن تاثیری ندارد، بنابراین هرچه روی این موضوع سرمایه گذاری با برنامه ای کنیم، قطعا سود آور است، وازیک ثبات برخوردار است.
دکتر نصرت اله ضرغام دبیر شورای بنیاد ملی نخبگان و رییس پردیس بین المللی کیش دانشگاه تهران، ضمن تاکید بر لزوم تربیت نیروهای متخصص و کارشناسی مورد نیاز و انجام کارهای پژوهشی، گفت: برای گسترش و توسعه مرزهای دانش و کسب دستاوردهای فناورانه باید در آموزش و پرورش و آموزش عالی سرمایهگذاری کنیم که این سرمایهگذاریها ممکن است دولتی یا ملی باشد اما به هرحال همه اش جزو سرمایههای این مملکت محسوب میشود، در کل فرقی نمی کند، از سرمایه گذاریها باید استفاده بهینه کرد و بالاترین بهره وری را هم باید داشته باشد.
دکتر ضرغام با بیان اینکه آمریکا در سال ۱۹۴۴ تصمیم گرفت تا تعداد دانشمندان خود را زیاد کند، تصریح کرد: الان بعد از گذشت هفت دهه، حدود ۴۰درصد از افرادی که در دنیا می خواهند در خارج از کشور خودشان ادامه تحصیل دهند، راهی آمریکا می شوند و این اتفاق منافع بسیاری برای آمریکا دارد. چراکه فقط از محل شهریه و هزینه این دانشجویان، این کشور ۲۷ میلیارد دلار درآمد کسب می کند ضمن اینکه کارهای تحقیقاتی که این دانشجویان انجام می دهند، شاید ۱۰برابر این رقم درآمد نصیب کشور آمریکا می کند.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه در همه جای جهان از توسعه علم و فناوری به ثروت می رسند، گفت: ۳۷درصد دارایی های فکری و یا ثبت اختراع در کل جهان به امریکا تخصیص دارد که از این محل توانسته اند حدود ۴۰ میلیون شغل ایجاد کنند که ۷/۲۷درصد اشتغال کل کشور و ۸/۳۴ GDP(تولید ناخالص داخلی) در آمریکا مربوط به دارایی های فکری می شود. این درحالیست که ژاپن از این نظر با اختصاص ۲۵درصد از این آمار در رتبه دوم قرار دارد و کل کشورهای اتحادیه اروپا نیز سهم ۲۰درصدی دارند که این بدین معنی است که دارایی های فکری کل کشورهای اروپایی کمتر از کشور ژاپن است.
وی ادامه داد: بین کشورهای اروپایی، ۸درصد مربوط به کشور آلمان است که این رقم به اندازه جمع دارایی های فکری انگلستان و فرانسه است. به همین دلیل بود که اتحادیه اروپا تصمیم گرفت تا سال ۲۰۲۰ تعداد انسان های برجسته خود را به رقم ۲۶میلیون نفر برساند که برای این کار قطعا، نمی تواننــد روی جمعیت کشور خود حساب کنند چون با اتکــا بر آنها نمی توانند چنین رشدی را داشته باشند.
در نتیجه با باز کردن دروازه های کشورشان و ارایه امتیازاتی، افراد برجسته دیگر کشورها را جذب می کنند که این همان کاری است که آمریکا در سال ۱۹۴۴درست بعد از جنگ جهانی شروع کرد.
دبیر شورای بنیاد ملی نخبگان، ثروت اصلی کشورمان را همانند دیگر کشورها، همین نیروهای آموزش دیده و دارای استعدادهای برجسته دانست و یادآور شد: این ثروت ملی هرگز تحت تاثیر نوسانات سیاسی خارجی قرار نمی گیرد و اقداماتی همچون تحریم نفت و از این قبیل کارها تاثیری در روی آن ندارد، بنابراین هرچه روی این موضوع با برنامه سرمایه گذاری کنیم، بی شک موفق تر خواهیم بود.
دکتر ضرغام این سرمایه گذاری را مختص توسعه آموزش عالی دانست و گفت:همانطور که به سمت رشد کمی توسعه آموزش عالی حرکت میکنیم باید به توسعه کیفی هم توجه داشته باشیم. بنابراین اگر بخواهیم کیفیت حرف اول را بزند، باید کار پژوهشی انجام دهیم تا دو خروجی داشته باشیم. اول اینکه مرزهای دانش راتغییر بدهیم و دوم مفیدفایده بودن آن برای جامعه است.
این استاد برجسته ضمن اشاره به برنامه راهبردی که باید دنبال کرد، افزود: در این راه و برای توسعه کیفی و کمی همانند دیگر کشورها باید از کل ظرفیتهای کشور خودمان و دیگر کشورها استفاده بکنیم. شایداز اینرو وزارت علوم در حال تدوین برنامه راهبردی است که در آن با مشخص شدن ماموریت وچشم انداز، ارزش های بنیادی و همچنین اهداف راهــبردی و راهبردها بـتواند ازتمام فرصتها بهره گیرد.
ضمن اینکه قوت ها، ضعف هاو تهدیدات مورد بررسی قرارداده تا با شناخت ضعف ها، از کل قوتها و فرصتهای دنیا استفاده کند.
معاونت علمی و فناوری بنیادملی نخبگان به اضافه وزارتخانههای آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وحتی در گامی جلوتر بهزیستیها و خانواده ها در یک هماهنگی نظامند رسالت عظیم و سرنوشت ساز پرورش استعدادها و توسعه علمی و فناوری کشوررا بعهده دارند.
رییس پردیس بین المللی کیش دانشگاه تهران نقش بهزیستی را در این رابطه تاثیرگذار دانست و اظهار کرد: بهزیستی هابا ۱۵هزار مهد کودک ،که اگرمربیان آنها بعد از آموزش، قادر باشند تا استعداد بچهها را کشف کنند و آنها را پرورش دهند، آموزش وپرورش ،در ادامه کار ،خانوادهها ،صدا و سیما و مهدهای کودک کشف ،شکوفایی و پرورش استعدادها را دنبال کنندمهمتر ، ارزشمندترو تاثیرگذارتر از کشف و استخراج نفت خواهد بود، از این استعدادها می توان به نفع توسعه کشور نهایت بهره برداری را کرد.
موسس پردیس بین المللی کیش ضمن تاکید بر ظرفیت بسیار بالای صدا و سیما در ارایه برنامههای آموزشی برای پدرو مادرها و حتی برای زوجهای جوان به منظور شناسایی استعداد فرزندهای باهوش، تصریح کرد: اگر مربیان مهدکودک آموزش دیده باشند و در مرحله بعد معلمان آموزش و پرورش و همچنین اساتید دانشگاه نیز آموزش دیده باشند، درواقع ما یک نظامی داریم که هر بخش با بخشهای دیگر در ارتباط است و کارشان مکمل همدیگر است و البته اگر بخشی کارش را انجام ندهد روی بخش های دیگر تاثیر منفی خواهد گذاشت و اگر همه اینها دست به دست هم بدهند و در واقع ما یک نگاه نظامند و سیستمی به این مساله داشته باشیم، این نظام وقتی جواب می دهد که همه آنها ارتباطات اصولی داشته باشند. در واقع همه بخش های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با هم در ارتباطند.
وی افزود: اگر این نظام مرتب و هماهنگ کار بکند، خروجی عالی خواهد داشت که رشد وپیشرفت در همه عرصه ها بدست می آید که در آن صورت ما می توانیم در جهان تاثیرگذار باشیم.
وی در بیان روش سرمایه گذاری در بحث کشف استعدادهای کشور گفت: ما دانشگاه آزاد را داریم که شهریه می گیرد.
ضمن اینکه دانشگاه پیام نور نیز در کشور فعالیت دارد که ضمن برخورداری از بودجه دولتی، از دانشجویانش شهریه می گیرد. اضافه بر اینکه دانشگاه علمی کاربردی و یکسری مراکز علمی غیرانتفاعی نیز به آنها اضافه می شوند.
همچنین قراربود مدارس غیرانتفاعی داشته باشیم که بعد اسمش را گذاشتند غیر دولتی تا افراد بتوانند در آنها همانند صنعت سرمایه گذاری کنند. بنابراین ما مراکز علمی غیرانتفاعی داریم که درست به این اشکال ساماندهی شده اند تا توسعه کمی همراه با توسعه کیفی داشته باشند.
اینـها لازم و ملزوم یک دیـگرند چــراکه دانشگاه های مان و دانش آموخته های مان باید کار آفرین باشند که توسط یک سری برنامه هایی باید بتوانیم این هدف را محقق کنیم. در مقابل اگر هم کیفیت مان پایین وهم کارآفرین نباشیم آن موقع، شـاهد بیـکاری فارغ التحـصیلان هستیم که آموخته های آنها ارزش افزوده ای در جامعه بوجود نمی آورد.
دکتر ضرغام با بیان اینکه وزیرعلوم بنا دارد تا شرایط آموزش عالی را ساماندهی کند، اظهار کرد: طرح مطالعاتی را در همین زمینه انجام دادیم که در آن سه برنامه گنجانده شده بود که شامل تقاضای اقتصادی آموزش عالی، تقاضای اجتماعی آموزش عالی و نیازهای مهارتی بود.
بنابراین در کنار آن باید سازمانی داشته باشیم که به نوعی مردم را تشویق به سرمایه گذاری در توسعه علمی کشورکند. در واقع یکی از راهبردهای ما باید مدیریت افکار عمومی باشد تا مردم در توسعه علمی کشور سرمایه گذاری کنند.
دراین صورت است که دانشگاهیان با صنعت ارتباط برقرار می کنند و اینکه فقط بگویم صنعت با دانشگاه همکاری بکند، اتفاقی نمی افتد.
بنابراین باید ببینیم دنیا چه کرده که موفق شده است و چه برنامه هایی را باید به مرحله اجرا درآوریم تا یافته های پژوهشی و ایده های خلاق ما به ثروت تبدیل شود. آموزش ما باید پژوهش محور باشدتا تولید ثروت بدنبال داشته باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران تاکید کرد اگر فقط توسعه کمی را دنبال کنیم و امکانات لازم را فراهم نکنیم بنابراین کیفیت پایین می آید و در این حالت اگر فارغ التحصیل ما در حد انتظار مردم کیفیت نداشــته باشد، در نتــیجه جایگاه مردمی آموزش عالی کم می شود و مردم هم اقبالی در کمک ندارند و همینطور در بودجه دولت هم تاثیر می گذارد.
بنابراین باید از کل ظرفیت کشور و حتی خارج از کشوربا برنامه های صحیح واصولی برای توسعه علمی استفاده کرد.
وی با اشاره به بحث ضرورت پویایی در مراکز علمی گفت: نکته بعدی بحث پویایی دانشگاههاست به این تعبیر که، دانشگاه های ما علاوه بر این که باید با برنامه، کارشان را پیش ببرند باید یک پویایی درونشان ایجاد شود که این پویایی باید با ایجاد رشته های متناسب با نیازها و تغییراتی که در کشور، منطقه و جهان رخ می دهدباشد.
در واقع تحولاتی که در عرصه جهانی، منطقهای و ملی پیش می آید باعث بوجود آمدن نیازهای جدیدی می شود که برای پاسخگویی به این نیازها باید کارشناسان و دانش آموخته هایی از رشته های جدیدی را تربیت کرد.
دبیر شورای بنیاد ملی نخبگان با تاکید بر اینکه باید ارتباط با خارج کشور را برای استفاده از ظرفیتهایی که وجود دارد، گسترش بدهیم، گفت: چند وقت پیش دیداری داشتم با رییس آکادمی علوم چین که بیان کرد، ۶۸هزارنفر محقق دارند و توانسته اند دو هزار نفر از دانشمندان چینی را از کشورهای دیگر به کشورشان برگرداند ضمن اینکه آنها در تلاش هستند که محققان و دانشمندان دیگر کشورها را نیز جذب کنند.
پس برای اینکه از این ظرفیت ها استفاده کنیم باید ارتباطات بین المللی خود را گسترش دهیم.
وی ادامه داد: نکته بعدی برای تربیت نیروهای توانمند و کیفی، باز کردن جای تحقیقات در افزایش GDPکشور است تا درصدی از GDPشامل تبدیل علم به ثروت شود.
منبع : روزنامه اطلاعات