به نظر میرسد دوستیابی به آسانی بازی با بچه باشد، اما اگر شما به کودک و نوجوان خود توجه کنید، خواهید دید که این کار چقدر دشوار است. یک کودک دو ساله به نوبت دقایقی روی تختخواب میخوابد و دقایقی دیگر را صرف گرفتن اسباببازی مورد علاقهاش میکند.
یک کودک چهار ساله ممکن است یک ساعت با دوست خود بازی کند، ولی دست آخر که کار به داد و فریاد برسد، میگوید: «من تو را دوست ندارم، تو دوست من نیستی.» کودکانی که پر جنب و جوش هستند و به راحتی با دیگران گرم میگیرند و به صورت خاص حساسیت از خود نشان نمیدهند، میتوانند به راحتی دوستیابی کنند. اما آنها نیز به راهنماییهای والدینشان نیازمندند.
آموختن مهارتهای اجتماعی به فرزندان
آموختن مهارتهای روابط اجتماعی یکی از دشوارترین مراحل رشد است که یک کودک با آن مواجه است و یکی از عوامل مهم و حساس در موفقیتهای بعدی او است.
اهمیت روابط دوستانه در دوران مدرسه بیشتر خودنمایی میکند. زمانی که بچهها از محیط خانواده بیرون میآیند و متوجه محیط خارجی میشوند، روابط با دوستان از جمله موارد مهم برای آنان خواهد بود.
در هشت سالگی کودک میتواند رابطهای نزدیک با دوست خود برقرار کند و بفهمد که او چه فکر میکند و چه احساسی دارد.
به مرور زمان هر چه کودک مهارت بیشتری در روابط دوستانه پیدا میکند، روابط بین آن دو بیشتر و دو طرفه میشود. بچهها به طور طبیعی جلب کسانی میشوند که دارای شرایط فیزیکی یکسان، علاقههای مشابه و فعالیتهای یکسان هستند.
بعضی از کودکان دوستان فراوانی دارند و بعضی با یک نفر برای یک مدت زمان خاص ارتباط دوستی برقرار میکنند. در حالی که مهارتهای دوستیابی به طور طبیعی با رشد و بلوغ کودک افزایش مییابد، والدین باید در این مورد مداخله کنند و به آنها کمکهای لازم را برسانند.
روشهای رفتار دوستانه
اگر فرزند شما دوستان زیادی دارد، یا فقط چند تایی دوست دارد، حتما چند نکته را رعایت کنید:
ـ در خانه به روی دوستانش، به خصوص آنهایی که مورد تأیید شما هستند باز باشد.
ـ فرزند خود را به پیوستن به گروهها (مطمئن شوید که آن گروه مورد اطمینان شما باشد) تشویق کنید.
ـ او را در مقابل دوستانش سرزنش و تحقیر نکنید. این کار نه تنها اثر سازندهای ندارد، بلکه او را از شما دور میکند.
ـ تلاش کنید از گفتن کلماتی مثل خجالتی، خسیس یا «بدون رفیق» پرهیز کنید. چنین کلماتی فقط باعث بروز رفتاری میشود که شما خواهان آن نیستید.
ـ به او اجازه دهید در حد قابل قبول با تلفن صحبت کند. چون برای بعضی از نوجوانان، صحبت با تلفن راحتتر از صحبت رودررو است.
ـ کودک خود را با انبوهی از مسئولیتها و برنامهریزیها مشغول نکنید. تلاش کنید فرصت کافی برای دوستیابی و رشد این خصلت به او بدهید.
ـ به او اجازه دهید لباس مناسبی را که همه دوستانش میپوشند، او هم بخرد و بپوشد. او دوست دارد خود را در جمع دوستان صمیمی حس کند.
به آنها در حفظ دوستیها کمک کنید
مشکلات با دوستان، گاه نوجوان را تحت تأثیر قرار میدهد. زمانی که چنین اتفاقی میافتد شما باید به احساسات فرزند خود توجه کنید و بعد زمانی که ناراحتی او کمتر شد، به او نصیحتهای کوچک کنید. قبول و درک احساسات او، به وی قدرت مواجه شدن با دوستانش در روز بعد را خواهد داد. طرد شدن از طرف دوستان و از طرف اهل خانه برای نوجوان تحمل ناپذیر است.
چه مواقعی مداخله کنیم؟
همه پدر و مادرها کم و بیش با دوستان فرزندان خود مشکل دارند. وظیفه شما این است که از دوران دبستان به کودک خود کمک کنید تا با گروههای مثبت ورزشی و گروههای دانشآموزی مدارس یا جمعی که به فعالیت خاصی علاقهمند هستند، همکاری کند و از جذب او به گروههایی که فعالیتهای نامناسب و منفی دارند، جلوگیری کنید.
با داشتن دوستان خوب شرایط روحی کودک متغیر است و بالا و پایین دارد و بسیاری از والدین واقعاً نمیدانند که در مقابل آن چگونه رفتاری داشته باشند.
پسر هشت ساله شما بیرون از خانه با دوستش مشغول دعوا است. شما چه میکنید؟ بیرون میروید و در دعوای آنها داوری میکنید؟ دوستش را به خانه خودشان و پسرتان را به اتاقش میفرستید؟ شروع میکنید به یک سخنرانی درباره چگونگی رفتار دوستان با هم و این که نباید این گونه عمل میکردند؟ یا کاری نمیکنید و آرزو میکنید که آنها خودشان مشکل را حل کنند؟ بسته به شرایط و خصوصیات بچهها، هر کدام از شرایط بالا میتوانند مؤثر باشد.
اما معمولاً، هر چه شما کمتر مداخله کنید، کودک شما بیشتر در مورد روابط با دوستان آموزش میبیند. بعضی مواقع راه حل انتخابی کودکان با آن چه بزرگسالان توقع دارند، یکسان نیست. اما سرانجام خودشان راه مناسب را پیدا میکنند. بسیاری از والدین نگران این هستند که کودکشان دوستی برای خود ندارد.
اگر متوجه شدید که فرزند ۱۰ ساله شما اوقات زیادی را به تنهایی میگذراند، بعضی اوقات بیمار است، یا علاقهمند به دوستی با بچههای کم سن و سالتر از خود یا بزرگ ترها است، بهتر است با معلم او یا مسئول مدرسه صحبت کنید. ببینید آیا آنها میتوانند برای او هم بازی و دوست مناسبی بیابند.
یک روز بعدازظهر دوستش را به خانه دعوت کنید و ببینید که میتواند اوقات خوبی با او داشته باشد. شما ممکن است به کودک کمک کنید تا دوستی را که یک سال از او بزرگتر یا کوچکتر است پیدا کند.
کودکانی که تفاوت سنی کمی دارند، میتوانند روابط بهتری در بازی با هم داشته باشند. بعضی بچهها در ارتباط اجتماعی و رفتار در جمع دوستان مشکلات فراوانی دارند.
بعضی از آنها دیر به نتیجه میرسند و بعضی در جلب توجه توانا نیستند. در این شرایط بهتر است معلم یا والدین، این آموزشهای اجتماعی را که آنها به صورت طبیعی به دست نیاورده اند، به آنها بیاموزند.
codex09x