علویان : الف) موسوم به قزلباش، شیعیان دوازده امامی فاقد روحانیت که در ترکیه زندگی می کنند. هم چنان مهاجرین کرد ترکیه در اروپا
ب) معروف به نصیریه یاانصاریه، شاخه ای منشعب از فرقه دوازده امامی هستند که در سوریه و شمال لبنان (طرابلس) سکونت دارند.
بکتاشیه: شاخه ای از شیعه دوازده امامی و فاقد روحانیت که در ترکیه و آلبانی موجودند.
دروزها: شاخه ای از فرقه اسماعیلیه که در لبنان، اسرائیل و سوریه مستقر هستند.
نکته هایی از کتاب، ژئوپولیتیک شیعه – فرانسواتوال – مترجم کتایون باصر- ویستار ۱۳۸۴
شیعه دوازده امامی : بزرگ ترین گروه تشیع که به دوزاده امام بر حق قائلند. این گروه درایران، لبنان، عراق، خلیج فارس، هند، پاکستان، ترکیه، آذربایجان و افغانستان موجود بوده و تقریباً نود درصد جمعیت کل شیعیان را تشکیل می دهند. در این مورد باید میان مناطقی که دارای یک سلسله مراتب روحانیت ، ساختار ساده تری دارد مانند ترکیه و افغانستان تمایز قائل شد.
هزاره ها: از اعقاب قوم مغول که در مرکز افغانستان متمرکز بوده و از شیعیان دوازده امامی فاقد روحانیت ممتازند.
اسماعیلیان : ازاعقاب قوم مغول که در مرکز افغانستان متمرکز بوده و از شیعیان دوزاده امامی فاقد روحانیت ممتازند.
اسماعیلیان:منشعب از شیعیان هفت امامی بوده و خود به سه گروه متمایز تقسیم می شوند: دروزها، اسماعیلیان مستعلیه ( یمن و هندوستان) و نزاریه. دو گروه اخیر در حال حاضر آقاخان را رهبر خود می شناسند و در هندوستان، پاکستان، افغانستان، تاجیکستان، سوریه و همچنین آفریقای شرقی حضور دارند.
متولیان: نامی است که به شیعیان دوزاده امامی لبنان اطلاق می شود. شیعیان هفت (شش م) امامی : شاخه ای است که در اثر انشقاق و انشعاب دوم در شیعه به وجود آمده و تنها هفت امام اول را به رسمیت می شناسد.
زیدیه: حاصل اولین انشعاب مابین شیعیان هستند و در حال حاضر در یمن موجودند. این گروه از شیعیان تنها پنج امام را قبول دارند.
———————
جمعیت شیعیان
این آمار تا زمان انتشار این کتاب می باشد که مسلما اکنون می توان حداقل با یک رشد بیست و پنج درصدی مواجه بود.
سرشماری جوامع شیعه در خاور نزدیک و میانه متمرکز هستند کار چندان ساده ای نیست، به ویژه در مورد کشورهایی که بیشتر سنی مذهب اند. زیرا این کشورها غالباً تمایل دارند که وزنه و اهمیت جوامع شیعه را کمتر جلوه دهند. ازاین رو ارقام زیر را باید تنها برآورد به شمار آورد.
کشور |
کل جمعیت |
تعداد شیعیان |
افغانستان |
۱۸۰۰۰۰۰۰ |
۳۰۰۰۰۰۰ |
عربستان سعودی |
۱۸۰۰۰۰۰۰ |
۵۰۰۰۰۰ |
آذربایجان |
۷۵۰۰۰۰۰ |
۵۵۰۰۰۰۰ |
بحرین |
۶۰۰۰۰۰ |
۳۵۰۰۰۰ |
امارات متحده عربی |
۲۲۰۰۰۰۰ |
۳۰۰۰۰۰ |
هندوستان |
۹۲۰۰۰۰۰۰۰ |
۲۵۰۰۰۰۰۰ |
عراق |
۲۰۰۰۰۰۰۰ |
۱۲۵۰۰۰۰۰ |
ایران |
۶۱۰۰۰۰۰۰ |
۵۱۰۰۰۰۰۰ |
کویت |
۲۱۰۰۰۰۰ |
۵۰۰۰۰۰ |
لبنان |
۳۰۰۰۰۰۰ |
۱۰۰۰۰۰۰ |
قطر |
۵۵۰۰۰۰ |
۵۰۰۰۰ |
پاکستان |
۱۳۰۰۰۰۰۰۰ |
۳۰۰۰۰۰۰۰ |
سوریه |
۱۴۰۰۰۰۰۰ |
۳۵۰۰۰۰۰ |
تاجیکستان |
۶۰۰۰۰۰۰ |
۱۶۰۰۰۰ |
ترکیه |
۶۲۰۰۰۰۰۰ |
۱۶۰۰۰۰۰۰ |
یمن |
۱۳۵۰۰۰۰۰ |
۵۰۰۰۰۰۰ |
به این مناطق سنتی شیعه نشین، باید شیعیان پراکنده در سایر نقاط جهان را نیز اضافه نمود که در اروپا شامل سه کشور می گردد. ششصد هزار علوی (کرد ترکیه) در آلمان زندگی می کنند. در حدود صد هزار نفر که بیشترشان را مهاجرین شبه قاره هند (پاکستانی و هندی) تشکیل می دهند در انگلستان مقیم هستند. فرانسه هم نزدیک به صد هزار نفر از شیعیان ترک و ایرانی را در خود جای داده است. به این تعداد، چند هزار نفری را نیز که ساکن سرزمین های ماورای افرانسه (رئونیون و کارائیب) هستند باید اضافه کرد.
پایان مطالب کتاب