آزمون و رتبه بندی
———————
مترجم : شمیم،محمد علی / نویسنده : اسپنس روگرز،
اعتبار آزمون را کنترل کنید
وقتی تدریس با اندازهگیری و ارزشیابی پیشرفت دانـشآموزان همراه باشد،آنان کار را بهتر انجام میدهند. نتیجه این کار،افزایش انگیزش و یـادگیری در کلاس ماست.
اعتبار هـمه ابـزارهای اندازهگیری و ارزشیابی از طریق پاسخ به سؤالات زیر تعیین میشود:
۱.آیا ممکن است دانشآموزی با یادگیری هدفمند،نتواند کار را به خوبی انجام دهد؟
۲.آیا ممکن است دانشآموزی بدون یادگیری هدفمند قادر به انـجام دادن کار باشد؟
پاسخهای این سؤالات را با دیگر همکاران یا مربیان دانشگاهی در میان بگذارید.اگر پاسخ هردو سؤال«آری» است،روش خود را تغییر دهید تا پاسخ هردو سؤال«نه»شود.
در مورد توقعات،تعدیل را رعایت کنید
بالا بردن اعتبار،یک محرک بیرونی است که نسبت به انگیزههای واقعی دیگر،بار بیشتری دارد.بالا بردن اعتبار (توقعات)موجب کاهش تمرکز دانـشآموزان نـسبت به یادگیری میشود و سبب میشود به آنچه در برنامه نقش اصلی را دارد،عمل نکند.
بگذارید دانشآموزان دوباره کار را انجام دهند؛تعمق بیشتری کنند،خود را غنی سازند و تا آنجا پیش روند کـه شـایسته نمره بهتری باشند.وقتی توقعات در حد متعادل باشد،دانشآموزان از مسؤولیت خود در یادگیری برنامه آگاه میشوند و اجازه نمیدهند آنچه برای یادگیری ضروری است و اهمیت دارد، کنار گذاشته شود.
بر پیشرفت دانشآموزان تأکید کـنید،نـه بـر نمره.
اگر در کاری موفق نباشیم،انگیزه خود را از دست میدهیم.برای بسیاری از دانشآموزان نمره انگیزهزداست.بنابراین مهم است درهای دیگری برای پیـشرفت،بـه دسـت آوردن مهارت و دانش و کسب مفاهیم را به روی آنها بگشاییم.
مـمکن اسـت وادار کردن دانشآموزان به اندیشیدن به نمره خوب باشد؛اما به پیشرفت نمیانجامد.در واقع درجهبندی کردن یا نمرهگذاری در ایجاد انـگیزه در بـسیاری از دانـشآموزان اثر منفی دارد. راههای زیر برای پیشرفت پیگیر دانشآموزان است.
فـهرستی از عناوین مطالعه شده، مفاهیم درک شده یا مهارتهای پیشرفت یافته تهیه کنید.
یک نـمودار بـرای نـشان دادن ارتقای دانش رسم کنید.
رتبه فرد را در دانش،مهارتها و تواناییهای روزانه بـا شـواهد نشان دهید.
به پیشرفت انگیزش نمره بدهید
۱.در نمرهگذاری یا اظهار نظر درباره کار دانشآموزان،از جوهر آبـی،سـیاه یـا ارغوانی استفاده کنید.هرگز از رنگ قرمز و نارنجی بهره نگیرید.
۲.بیشتر به گـفتههای صـحیح و مـوفقیتهای آنان اهمیّت بدهید و سعی کنید اشتباهاتشان را به رخ آنها نکشید.
۳.اگر دانشآموزی از نمرهاش راضی نـیست،او را تـشویق کـنید تا کار خود را پیشرفت دهد و امتیاز بیشتری کسب کند.
۴.دانشآموزان را در تعیین و تغییر معیارها بـرای رتـبهبندی در مرحله تجزیه و تحلیل،شرکت دهید.
۵.در مورد ۳تا ۵ موضوع که دانشآموزان برای آماده شـدن(بـرای سـال دیگر)لازم دارند،تصمیم بگیرید. همواره مراقب باشید که در این موارد،به اصلاح و پیشرفت خـود تـا آنجا ادامه دهند که نمره عالی کسب کنند.
برای اندازهگیری و ارزشیابی آزادی عمل قـایل شـوید
دانـشآموزان از آزادی عمل لذت میبرند؛اما نسبت به تصمیمگیریهایی که آنها را در فشار قرار دهد،تمایلی نشان نـمیدهند.
راهـهایی پیدا کنید که نشان دهد دانشآموزان چهقدر آموختهاند یا چگونه باید آنـچه را تـدریس کـردهاید،بیاموزند. آنها را تشویق کنید آزادانه میزان یادگیریهای خود را اندازهگیری کنند.
وقتی دانشآموزان را تشویق میکنید و آزاد مـیگذارید،مـعیارهای روشـنی را (به تصویر صفحه مراجعه شود) در نظر بگیرید و مطمئن باشید که آنها را رعـایت کـردهاند.
استانداردها را بالا ببرید
از کارتهای«بخت خود را بیازمایید»یا «کیفیت»بهره بگیرید
بعضی کارها باید در مدت مـعین و بـدون انتظار پیشرفت به پایان برسند. مصاحبهها در این مقوله قرار میگیرند.
در کارهای دیـگر،تـوجه به جدول زمانی برای بالا بودن کـیفیت اجـرا بسیار مهم اسـت.مـمکن است برای انجام دادن کارهایی که در آنها کیفیت هدف است،تأخیری روی دهد تدریس یـک درسـ مثالی از این دسته کارهاست. اگـر دانـشآموزی درسی را در یـک روز بـه خـوبی یاد نگیرد،بر حسب قاعده،او را روز دیـگر بـا راهکارهای دیگر مجددا آموزش میدهیم.
در حالی که به کیفیت اجرا نسبت بـه زمـان اهمیّت بیشتری میدهید،از کارتهای«بخت خـود را بیازما»یا «کارتهای کـیفیت»اسـتفاده کنید.اگر شاگردان نتوانند فـعالیتی را در زمـان تعیین شده با کیفیت استاندارد انجام دهند،با داشتن این کارتها موافقت مـیکنند و سـعی میکنند که وقت صرف کـنند و خـود را بـه حد استاندارد بـرسانند.
مـحرکهای بیرونی را کاهش دهید
بـرانگیزانندهی بـیرونی شامل چیزهایی است که با سه معیار زیر مرتبط میشود:
۱.ممکن است برای دانـشآموزان ارزش مـثبت یا منفی داشته باشند. «آب نبات،نـمره،رتـبه و اعتبار»دلخـواه دانـشآموزاناند و«سـرزنش،افت تحصیلی و…»دلخواه آنـها نیست.
۲.از پیش شناخته شدهاند.«اگر شما…سپس…»
۳.برای تغییر رفتار یا نگرش به کار مـیروند.
مـحرکهای بیرونی در زمانی کوتاه در پایین آوردن تـوان اجـرا،اثـر گـذارند و سـبب ترقی فوری آن چـیزهایی مـیشوند که مورد علاقهاند.اما بعدا باعث وابستگی میشوند،به دقت بیشتری نیاز دارند و ممکن است بـه خـشم مـنتهی شوند.زیرا برای تغییر نگرش و رفتار بـه کـوشش فـوق العـاده نـیاز دارنـد.محرکهای خارجی همواره بد نیستند و برای رسیدن به یک مقصد مهم و فوری به کار گرفته میشوند.در مورد رفتارهایی که مورد نیازند و راه دیگری برای رسیدن به آنها وجـود ندارد،محرکهای بیرونی کار سازند.
احتیاط
۱.وابستگی را به تدریج با تغییر محیط کلاس و راهبردهای تدریس کاهش دهید تا محرکهای بیرونی کمکم از بین بروند.
۲.بین هدفهای غایی و نتایج طبیعی و انگیزشهای خـارجی تـفاوتهایی وجود دارد که باید رعایت شوند.
بین ارزیابی و ارزشیابی تفاوت قایل شوید
«ما نمیتوانیم از طریق وزن کردن گاوها آنها را چاقتر کنیم.»به همین ترتیب،نمیتوانیم با ارزشیابی و نمره دادن،سبب پیشرفت دانـشآموزان شـویم.بنابراین،مهم است که از طریق تدریس،دانشآموزان را با انگیزه تغذیه کنیم و ارزشیابی را تا رسیدن به سطح کیفی ادامه دهیم.پس از آن،میتوان از طریق ارزشیابی و نـمرهگذاری آنـها را وزن کنیم.
ارزیابی عبارت است از جـمعآوری اطـلاعات براساس معیار ویژه،برای تصمیمگیری در مورد پیشبرد مهارتهای موردنیاز.ارزشیابی عبارت است از جمعآوری اطلاعات به منظور داوری کردن،نمره دادن یا رتبهبندی. اندازهگیری(یعنی تـحتنظر مـربی بودن) برای تمام دانـشآموزان انـگیزش به حساب میآید؛در حالی که ارزشیابی در مورد بسیاری از دانشآموزان انگیزش را از بین میبرد.
در سطح کلاس،وقتی اندازهگیری میکنیم، نمرههای کسب شده قابل تغییرند. (هرگاه به دانـشآموزان اجـازه داده نشود که برای کسب نمره بهتر بیشتر کار کنند،به ارزشیابی پرداختهایم و اندازهگیری نکردیم»وقتی در سطح کلاس ارزشیابی میکنیم،نمرهها و رتبههایی به دست میآوریم که در دفتری ثبت و گزارش مـیشوند و عـاملی برای پیـشرفت دانشآموزان نیستند.
به ارزیابی تا آنجا اهمیت دهید که دریابید همه مطالب برای دانشآموزان جا افتاده اسـت.بعد ارزشیابی به عمل آورید تا مدارکی درباره آنها به دسـت آوریـد و نـمره آنها را در دفتر نمره ثبت کنید.
از عناوین مربی،معلم یا داور استفاده کنید
در هر کلاس کارهایی وجود دارد که بـرای یـادگیری مستمر دانشآموزان اهمیّت حیاتی دارند.این کارها سزاوار و شایسته عناوین داوری یا مانند آنـ هـستند.
عناوین،فهرستی از معیارهای شایستگی برای کارهایی است که از دانشآموزان انتظار داریـم که به نحو عالی انجام دهند و برای کاری که انجام دادهاند،درجه عـالی،دریافت کنند. در حالی کـه از عـناوین داوری استفاده میکنیم،تنها چیزیکه درجه دانشآموز را نسبت به دانشآموز عالی،پایین میآورد،آن است که دانشآموزان نسبت به ضرب العجل تعیین شده،تأخیر داشته باشد.در حالتی که از عناوین داوری استفاده مـیشود،تمام معیارها را در نظر میآوریم و به همین مناسبت،وقت لازم را برای دانشآموزان در نظر میگیریم که این زمان برای آنان متفاوت است.«در رتبهبندی که براساس نمره صورت میگیرد،ضرب العجل زمانی مشخص اسـت.بـنابراین کیفیت کار دانشآموزان متفاوت خواهد بود.»
چند مثال از«نهایتطلبی»از این قرار است:
معیارهای گواهینامه رانندگی: گواهینامه وقتی به همه ملاکها و معیارهای ضروری دستیافتهایم،اخذ میشود.
ممکن است معیار شامل تـکمیل یـک کتاب یا شامل توانایی پاکیزه کردن اتاق کودک باشد.
سرپرستها و مدیران برای استخدام از معیارها و ملاکها استفاده میکنند.
دستیابی به معیارها،زمینههایی برای افزایش انگیزه،به وجود میآورد؛ در حالی کـه نـمره دادن زمینهای برای انگیزههای متفاوت است.
از کارتهای تشخیص و تصحیح استفاده کنید
تقریبا همه دانشآموزان از اینکه برای انجام دادن تکالیفشان به خوبی شناخته شوند،لذت میبرند به همین (به تصویر صفحه مراجعه شـود) سـبب تـقریبا همه دانشآموزان نیاز دارند از طـریق کـسب اطـلاعات به اصلاح خود بپردازند.راههای پیشنهادی برای بعضی از دانشآموزان مؤثر و برای برخی دیگر برانگیزاننده نیست.
ابتدا از دانشآموزان بخواهید کارتهای تشخیص و تـصحیح را تـکمیل کـنند.مراحل زیر برای بیشتر کلاسها با راهنماییهایی کـه بـر اعتماد مبتنی باشند، مناسباند.
۱.از فرآیندهای گروهی برای کشف تفاوتهای نیازهای دانشآموزان برای تصحیح و تشخیص استفاده کنید.
۲.از دانشآموزان بخواهید کـتاب تـشیخص و تـصحیح را تکمیل کنند.
۳.در قسمتی که نام دانشآموز ثبت میشود،بخواهید بـرای آنکه کارها را درست انجام دهند،به چه چیزایی نیاز دارند.
۴.در پشت کارت از دانشآموزان بخواهید به شما بگویند کـه چـگونه در هـنگام لزوم،بازخوردهای خود را اصلاح خواهند کرد.در اینمورد برای آنها مثال بزنید.
بـه مـجرد آنکه کارتها را دریافت کردید،کار خود را در زمینه اظهار نظرهای دانشآموزان شروع کنید.
تمرینها را در طول سال ادامـه دهـید و از آزمـون تأخیر یافته استفاده کنید.
«حالا درمییابم و با اطمینان آرزو دارم که آزمون را گـذرانده بـاشم»چـند بار با چنین گفتهای از سوی دانشآموزانی که یک هفته قبل یا بیشتر آزمون را گـذراندهاند،مـوجه شدهایم؟چرا آزمـون را قبل ازتعطیلات پایان هفته یا بعد از آن انجام میدهیم؟تا چه حد با دانشآموزانی برخورد کـردهایم کـه در آزمون نمره خوبی دریافت کردهاند،اما بعد از چند روز همه چیز را فراموش کردهاند؟هرگاه آزمون را خـیلی زود بـرگزار کـنیم،موفقیت و دوام یادگیری را کاهش دادهایم.
دانشآموزانی که رتبههای خوبی به دست میآورند،آنهایی هـستند کـه به طور بنیادی درس را تاکنون فراگرفتهاند یا کسانی هستند که برای رتبه یا نـمره ارزشـ قـایل میشوند و میخواهند در زمره خوبان باشند.گروه دیگر دانشآموزانی هستند که به پشتیبانی بیشتر نیاز دارنـد، نـمره پایین گرفتهاند و انگیزه و انضباط خود را از دست دادهاند.البته افرادی هم وجود دارنـد کـه نـمره خوبی گرفتهاند،اما کمتر آموختهند.
به عوض آنکه در پایان هر واحد آزمون به عمل آوریـد،بـه فـعالیتهای تکمیلی بپردازید و واحدها را به هم پیوند دهید و سپس بدون آزمون معمول،واحـد بـعدی را شروع کنید.هرروز بخشی از وقت کلاس و تکالیف منزل را به مرور و تقویت واحدهای پیشین بپردازید (تمرینهای گـسترده یـا پراکنده).در هنگام ضرورت به دانشآموزان کمک کنید درس گذشته را به واحدی کـه در جـریان تدریس آن هستید،ارتباط دهند.این کـار را مـیتوانید ادامـه دهید و آزمون را با تأخیر اجرا کنید (آزمـون تـأخیر یافته).
————————–
↩️ لینک عضویت کانال مقاله ها